Aleksandr Goedicke – Wikipedia, wolna encyklopedia

Aleksandr Goedicke

Александр Фёдорович Гедике

Imię i nazwisko	Aleksandr Fiodorowicz Goedicke
Data i miejsce urodzenia	4 marca 1877 Moskwa
Pochodzenie	rosyjskie
Data i miejsce śmierci	9 lipca 1957 Moskwa
Instrumenty	fortepian, organy
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, pianista, organista
Odznaczenia

Aleksandr Fiodorowicz Goedicke (Gedike) (ros. Александр Фёдорович Гедике, ur. 20 lutego^?/4 marca 1877 w Moskwie, zm. 9 lipca 1957 tamże)^[1][2]  – rosyjski kompozytor, organista i pianista.

Urodził się w rodzinie o niemieckich korzeniach, która wiele lat wcześniej osiedliła się w Rosji. Jego dziadek, Karł Andriejewicz, był organistą w jednym z moskiewskich katolickich kościołów. Później w tym samym kościele pracował ojciec kompozytora – Fiodor Karłowicz Goedike (1839–1916), który w latach 1880–1916 jednocześnie był wykładowcą w Konserwatorium^[1][2] .

W 1898 Aleksandr ukończył Konserwatorium Moskiewskie, gdzie studiował w klasie fortepianu u A. Galliego, P. Pabsta i W. Safonowa oraz teorię muzyki i kompozycję pod kierunkiem A. Arienskiego, N. Ładuchina i G. Koniusa. Jako początkujący kompozytor w wieku 23 lat otrzymał nagrodę na Międzynarodowym Konkursie im. Antona Rubinsteina w Wiedniu za Konzertstück na fortepian i orkiestrę (we własnym wykonaniu), I Sonatę skrzypcową i utwory fortepianowe^[1][2] .

Od 1909 wykładał w Konserwatorium Moskiewskim. Początkowo uczył gry fortepianowej, od 1919 kierował katedrą kameralistyki, a od 1923 prowadził klasę organów^[1][2] . Koncertował również jako organista. W 1940 otrzymał tytuł doktora z zakresu nauki o sztuce, w 1946 tytuł Ludowego Artysty RFSRR, a w 1947 nagrodę państwową za działalność wykonawczą^[1].

Był laureatem Nagrody Stalinowskiej. Został pochowany na Cmentarzu Wwiedieńskim^[3].

Jego dorobek kompozytorski wpisuje się ściśle w tradycyjny rosyjski folklor. W opracowaniach rosyjskich pieśni w oryginalny sposób wykorzystywał polifonię podgłoskową i wariacyjne przetwarzanie melodii^[1][2] .

W muzyce instrumentalnej widoczne są wyraźne wpływy J.S. Bacha, zwłaszcza klarowna forma i toccatowe finały oraz – podobnie jak w pieśniach – skłonność do techniki polifonicznej i wariacyjnej. Goedicke był zapalonym propagatorem muzyki Bacha w Związku Radzieckim; wykonywał wszystkie jego utwory organowe^[4].

• Konzertstück D-dur na fortepian i orkiestrę op.11 (1900)
• Koncert na organy i orkiestrę kameralną op. 35 (1927)
• Koncert na trąbkę b-moll op. 41 (1930)
• Etiuda koncertowa g-moll na trąbkę op. 49 (1948)

• Alicja Jarzębska: Gedike Aleksandr Fiodorowicz. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 3: EFG część biograficzna. Kraków: PWM, 1987. ISBN 83-224-0344-5. (pol.).
• Galina Grigor'yeva: Gedike [Goedicke], Aleksandr Fyodorovich. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. G. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

• Aleksandr Goedicke – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• International Goedicke Organ Competition