Alfred Loisy – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | 28 lutego 1857 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 1 czerwca 1940 |
Miejsce pochówku | |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat | 29 czerwca 1879 |
Alfred Firmin Loisy (ur. 28 lutego 1857 w Ambrières, zm. 1 czerwca 1940 w Ceffonds) – francuski katolicki ksiądz, profesor i teolog, który stał się sztandarową postacią modernizmu katolickiego. Był gorącym zwolennikiem biblijnej krytyki tekstualnej, jednak interpretował jej dane niezgodnie z Magisterium Kościoła. Jego poglądy zostały potępione przez Leona XIII oraz Piusa X. Jego książki zostały wpisane na indeks kościelny, a w 1908 r. został ekskomunikowany.
Kariera naukowa
[edytuj | edytuj kod]A. Loisy kształcił się w szkołach katolickich, w latach 1874–1879 był alumnem w Wyższym Seminarium Duchownym w Châlons, ostatnie dwa lata przed święceniami, 1878/1879, studiował w Institut Catholique w Paryżu. Został wyświęcony na kapłana 29 czerwca 1879 r. Po chorobie, w 1881 r. powrócił do paryskiego Instytutu jako wykładowca hebrajskiego. W 1899 odszedł z Instytutu i został zatrudniony w świeckiej uczelni École pratique des hautes études. Po ekskomunice w 1908 r., otrzymał stanowisko wykładowcy w Collège de France, gdzie w stanie świeckim pracował do emerytury w 1931 r. Zmarł w 1940 r.
Poglądy
[edytuj | edytuj kod]Swe publikacje rozpoczął od „Pięciu Tez” dotyczących głównie zagadnień teologii biblijnej. Poruszał m.in. tematy autorstwa Pięcioksięgu, interpretacji opisu stworzenia w Księdze Rodzaju 1-3, podważył też tradycyjne nauczanie o natchnieniu Pisma Świętego.
W 1902 zainteresował się pracą A. van Harnacka, Das Wesen des Christentums, w której protestancki teolog podważał zasadność powstania Kościoła. Pozycja Loisy’ego była mniej radykalna. Między 1901 a 1903 napisał m.in. następujące prace: La Religion d’Israel, Etudes évangéliques, Autour d’un petit livre, oraz pozycję o Ewangelii Jana: Le quatrième Evangile. Praca, która odbiła się najgłośniejszym echem nosiła tytuł L’Evangile et L’Eglise[1]. Po ogłoszeniu przez papieża Piusa X dwóch dokumentów antymodernistycznych w 1907 r., w lipcu dekretu Lamentabili Sane[2] oraz jesienią encykliki Pascendi Dominici Gregis, Loisy sprzeciwił się Magisterium Kościoła, otwarcie wskazując miejsca w swych pismach, które wyrażały potępione w dokumentach Stolicy Apostolskiej tezy. W tym czasie napisał w swoim dzienniku:
Chrystus ma mniejsze znaczenie w mojej religii niż nawet to, które spotyka się u liberalnych protestantów: gdyż przywiązuję małe znaczenie do objawienia Boga Ojca, za co oni uznają Jezusa. Jeżeli religia jest dla mnie czymkolwiek, to jestem bardziej panteistyczno-pozytywistycznym humanistą niż chrześcijaninem. (Mémoires II, s. 397)[3]
Katoliccy komentatorzy stwierdzali, że dla Loisy’ego religia miała swe właściwe środowisko w tzw. wielkim społeczeństwie, które uznawał za spadkobiercę najszczytniejszych kart historii Kościoła[4]. Podczas gdy moderniści pytali: jak może ostać się Kościół?, dla Piusa X pytanie brzmiało: jak ci panowie mogą być księżmi?[5] Loisy został ekskomunikowany[6] z klauzulą Vitandus (należy unikać) rok po opublikowaniu dokumentów anty-modernistycznych, 7 marca 1908 r.[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Por. Ratté J.: Alfred Loisy. s. 46.
- ↑ Zob. tekst: syllabus Lamentabili Sane. 1907-07-03. [dostęp 2011-04-11]. (ang.).
- ↑ Cf. Houtin A., Sartiaux F.: Alfred Loisy, Sa Vie, Son Oeuvre. s. 121–129.
- ↑ Ratté J.: Alfred Loisy. s. 120.
- ↑ Ratté J.: Alfred Loisy. s. 47.
- ↑ Kisielewski 2010 ↓, s. 83.
- ↑ Por. Francis J. Hemelt (Catholic University of America), W: Encyclopedia Americana, Tom 17: 1969, strony: 707-708.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ilaria Biagioli, François Laplanche, Claude Langlois (eds), Autour d’un petit livre. Alfred Loisy cent ans après, Paris, Brepols, 2007.
- „KIRCHENLEXIKON” („Church Dictionary”, with „LOISY, Alfred Firmin”), Bautz.de, 2006-03-23, webpage: Bautz-German-Loisy.
- Houtin A.; Sartiaux F.: Alfred Loisy, Sa Vie, Son Oeuvre. Paris: 1960.
- Mueller, Andreas Uwe, Christlicher Glaube und historische Kritik. Maurice Blondel und Alfred Loisy im Ringen um das Verhaeltnis von Schrift und Tradition (Freiburg, Herder, 2008).
- Ratté J.: Alfred Loisy. W: Tenże: Three Modernists. Alfred Loisy, William L. Sullivan, George Tyrrell. London-Sydney: Sheed & Ward, 1968, s. 45–141. ISBN 07220-0536-9.
- Tadeusz Kisielewski: Pierwszy "polski" papież?. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 2010. ISBN 978-83-7510-490-5.
- ISNI: 0000000121174147
- VIAF: 54145857789923020432
- LCCN: n79058837
- GND: 118574124
- BnF: 134757496
- SUDOC: 027663884
- SBN: CFIV039622
- NLA: 35310938
- NKC: mub20231190986
- BNE: XX1231073
- NTA: 070678200
- BIBSYS: 90128178
- CiNii: DA07134107
- Open Library: OL127608A
- PLWABN: 9810602269005606
- NUKAT: n2004015675
- J9U: 987007300511305171
- PTBNP: 92948
- ΕΒΕ: 163137
- LIH: LNB:V*322917;=BK