Alta – Wikipedia, wolna encyklopedia
gmina | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Okręg | |||||
Siedziba | Alta | ||||
Kod statystyczny | 2012 | ||||
Powierzchnia | 3845,2 km² | ||||
Populacja (2012) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość | 4,58 os./km² | ||||
Adres urzędu: Sandfallveien 19506 ALTA | |||||
Położenie na mapie okręgu | |||||
Strona internetowa |
Gmina Alta (norw. Alta kommune) – jedna z 433 norweskich gmin; znajduje się w okręgu Finnmark. Siedzibą gminy jest miasto Alta.
Informacje ogólne
[edytuj | edytuj kod]Gmina zamieszkana jest przez około 17 tysięcy osób. Przebiega przez nią międzynarodowa droga E 6, łącząca miasto Trelleborg na południowym krańcu Skandynawii, w południowej Szwecji z norweskim miastem Kirkenes w prowincji Finnmark, tuż przy granicy rosyjskiej. Alta ma współrzędne geograficzne 69°58′N 23°18′E, leży więc powyżej koła podbiegunowego północnego. Słońce nie zachodzi tu między 16 maja a 26 lipca oraz nie wschodzi między 24 listopada a 18 stycznia. Mimo tak polarnego położenia, dzięki Golfsztromowi zasilającemu wody Morza Norweskiego ciepłymi wodami z Zatoki Meksykańskiej klimat tu panujący jest dość łagodny.
Historia, kultura
[edytuj | edytuj kod]W okolicach Alty odnaleziono rysunki naskalne pochodzące sprzed ok. 6,2 tysiąca lat; znalezisko to wpisane zostało w 1985 na listę światowego dziedzictwa ludzkości UNESCO (zob. sztuka arktyczna). Alta jest ośrodkiem handlowym, komunikacyjnym i przemysłowym prowincji; mieści się tu lotnisko, port rybacki i towarowy, a także Høgskolen i Finnmark (Wyższa Szkoła Finnmarku), kino, muzeum i biblioteka. Znajduje się tu także najbardziej na północ w Skandynawii wysunięty lodowy hotel uruchomiony w 1998.
3 czerwca 2020 r. około godz. 15 w nadbrzeżnej części miasta Alta nastąpiło potężne osunięcie ziemi, które spowodowało zatopienie w wodach fiordu 8 domów i przyczepy kempingowej. Osuwisko miało długość ok. 650 m i głębokość 150 m. Nikt nie zginął, ewakuowano jedną osobę[1].
W latach 2020–2023 gmina należała do okręgu Troms og Finnmark.
Przemysł
[edytuj | edytuj kod]Łupek wydobywany w okolicach Alty należy do najwyżej cenionych odmian tego surowca, ponieważ pochodzi sprzed ok. 600 mln lat i dzięki temu wolny jest od osłabiających jego spoistość skamielin, które mogą pojawiać się w łupkach młodszych, niż 350 mln lat, spotykanych znacznie częściej w innych rejonach świata. Łupek z Alty eksportowano m.in. na budowę lotniska w Tokio, a także do zabudowań na granicy Singapuru i Malezji. Znajduje się tu także kopalnia rud miedzi.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]ludność stan na 1 stycznia 2005 | |||
kobiety | mężczyźni | razem | |
---|---|---|---|
osób | 8914 | 8714 | 17 628 |
% | 50,57% | 49,43% | 100% |
Alta jest 7. pod względem powierzchni norweską gminą. Według danych z roku 2005 zamieszkuje ją 17 628 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 4,58 os./km². Pod względem zaludnienia Alta zajmuje 56. miejsce wśród norweskich gmin.
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]wykształcenie stan na 1 października 2004 | ||||
podstawowe | średnie | wyższe | nieznane | |
---|---|---|---|---|
osób | 2695 | 7106 | 2974 | 319 |
% | 20,58% | 54,27% | 22,71% | 2,44% |
Według danych z 1 października 2004:
- liczba szkół podstawowych (norw. grunnskolar): 20
- liczba uczniów szkół podst.: 2867
Władze gminy
[edytuj | edytuj kod]Według danych na rok 2011 administratorem gminy (norw. rådmann) jest Bjørn-Atle Hansen, natomiast burmistrzem (norw. ordfører, d. borgermester) jest Geir Ove Bakken.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- dane liczbowe: Statistisk sentralbyrå
- dane adresowe i dot. władz: Kommunenøkkelen
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wystarczyła chwila, żeby woda pochłonęła domy. Ten moment widać na nagraniu.. tvn24.pl, 2020-06-05. [dostęp 2020-06-08]. (pol.).