French
DeutschAngeł Karalijczew – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Angeł Karalijczew (1932) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | literatura |
| Ważne dzieła | |
| |
Angeł Karalijczew (ur. 21 sierpnia 1902 w Strażicy, zm. 14 grudnia 1972 w Sofii) – bułgarski pisarz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w 1902 roku we wsi (obecnie mieście) Strażica[1][2][3]. Ukończył gimnazjum w Strażicy oraz liceum w Wielkim Tyrnowie[3]. Zadebiutował w 1919 roku na łamach pisma Uczeniczeska misył wierszem „Orzeł” (Орелът)[1][3]. Studiował początkowo chemię na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy, ale w 1928 ukończył studia na Uniwersytecie Gospodarki Narodowej i Światowej[1][3]. Początkowo jego twórczość była bliska prozie tzw. wrześniowców, jednakże po 1925 roku odszedł od poglądów lewicowych[4]. Sławę przyniósł mu zbiór opowiadań o tematyce wiejskiej „Zboże” (Ръж) wydany w 1925 roku[1][3][4]. W tym samym roku wydał swoją pierwszą powieść dla dzieci „Miś” (Мечо)[3]. Wydał kilkadziesiąt zbiorów opowiadań, reportaże z podróży oraz liczne powieści i opowiadania dla dzieci[1]. Zmarł w 1972 roku w Sofii[1][2][3].
Jego imię nosi szkoła w rodzinnym mieście Strażica[5].
Twórczość literacka
[edytuj | edytuj kod]Angeł Karalijczew początkowo pisał liryzowane opowiadania o tematyce wiejskiej w późniejszym okresie z elementami legendarnymi oraz baśniowymi[4]. Jego utwory są praktycznie pozbawione fabuły oraz opisu natomiast akcja obraca się wokół jednego drobnego wydarzenia[1][2]. Opracował 5 tomów bułgarskich bajek ludowych w dwóch cyklach „Bajkowy świat” (Приказен свят) wydany w latach 1929–1933 oraz „Bułgarskie bajki ludowe” (Български народни приказки) wydane w latach 1948–1952[1][3][4]. Jego utwory zostały przetłumaczone na ponad 60 języków[3].
Książki przetłumaczone na język polski
[edytuj | edytuj kod]- Jadwigi Nurkiewicz (wybór i tłum.), Worek z tykwami: opowiadania, 1961.
- Helena Madany (tłum.), Trzej bracia i złota jabłoń, 1970.
- Helena Madany (tłum.), Toszko małpka afrykańska, 1973.
- Jadwiga Nikołow (tłum.), Dzielny Czawdar (opowiadanie z tomu „Prikazen swjat”), 1973.
- Jadwiga Nikołow (tłum.), Odważny kogucik, 1973.
- Helena Madany (tłum.), Worek dyń, 1975.
- Alina Iwandżijska (tłum.), Białe jagniątko, 1977.
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda Dymitrowa (1963)[2][3]
- wpis na listę honorową Międzynarodowej Izby ds. Książek dla Młodych za zbiór bajek „Prikazen swjat” (1974)[6]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Józef Magnuszewski (red.), Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 201.
- ↑ a b c d Ivan Dorovský (red.), Slovník spisovatelů : Bulharsko, Praga: Odeon, 1978, s. 175-177 (cz.).
- ↑ a b c d e f g h i j Georgi Canev (red.), Rečnik na b’’lgarskata literatura. T. 2, E-O, Sofia: Izdatelstvo na B’’lgarskata akademiâ na naukite, 1977 (bułg.).
- ↑ a b c d Karalijczew Angeł, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2018-09-03].
- ↑ СУ "Ангел Каралийчев" гр. Стражица [online] [dostęp 2018-09-03] (bułg.).
- ↑ Międzynarodowa Izba ds. Książek dla Młodych (IBBY), Hans Christian Andersen Awards & IBBY Honour List 1956 – 1980 [online] (ang.).