French
DeutschAriusowate – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Ariidae[1] | |||
| Bleeker, 1862 | |||
 Przedstawiciel rodziny – Arius felis | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | ariusowate | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Arius | |||
| Synonimy | |||
| |||
Ariusowate[2] (Ariidae) – rodzina ryb sumokształtnych (Siluriformes), siostrzana dla Claroteidae. Nazwa pochodzi od Aresa, greckiego boga wojny, ponieważ ryby te są uzbrojone w mocne kolce i pancerz kostny na głowie. Z pancerzy sumika krzyżowego (Sciades proops) wykonywane są amulety.
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Ariusowate są szeroko rozprzestrzenione w tropikalnych i subtropikalnych wodach całego świata. Zasiedlają wody morskie, rzadziej słonawe lub słodkie (niektóre gatunki wyłącznie wody słodkie). W morzach są spotykane na głębokościach do 100 m[3].
Wiele skamielin ryb z tej rodziny jest rozpoznawanych po promieniach płetw. Najstarsze znane skamieniałości są znane z późnej kredy Ameryki Południowej i są powszechne w eocenie większości kontynentów (np. skamieniałości z obecnego rodzaju Ariopsis z Afryki[4].
Cechy charakterystyczne
[edytuj | edytuj kod]Ciało wrzecionowate. Płetwa ogonowa rozwidlona i głęboko wcięta. Występuje płetwa tłuszczowa. Pierwszy promień płetw piersiowych i grzbietowej jest twardy. W płetwie odbytowej 14–40 miękkich promieni. Trzy (rzadziej dwie) pary wąsików. Płytki kostne na głowie i u podstawy płetwy grzbietowej tworzą twardy pancerz. Tarło odbywa się nocą. Większość (możliwe, że wszystkie gatunki), w tym wszystkie morskie, to gębacze, relatywnie duże jaja są przez samca noszone w pysku, aż do wyklucia się larw[3]
Osiągają od 15 cm (Arius intermedius) do 185 cm (Netuma thalassina) długości.
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Klasyfikacja rodzajowa w obrębie rodziny Ariidae pozostaje dyskusyjna i jest najsłabiej rozpoznana spośród wszystkich rodzin ryb sumokształtnych[5].
Rodzaje zaliczane do tej rodziny[6]:
Amissidens – Amphiarius – Arius – Aspistor – Bagre – Batrachocephalus – Brustiarius – Carlarius – Cathorops – Cephalocassis – Cinetodus – Cochlefelis – Cryptarius – Galeichthys – Genidens – Hemiarius – Ketengus – Nedystoma – Nemapteryx – Neoarius – Netuma – Notarius – Occidentarius – Osteogeneiosus – Plicofollis – Potamarius – Potamosilurus – Sciades
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ariidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ a b Nelson 2006 ↓.
- ↑ J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.).
- ↑ Carl J., Jr. Ferraris. Checklist of catfishes, recent and fossil (Osteichthyes, Siluriformes), and catalogue of siluriform primary types. „Zootaxa”. 1418, s. 1-628, 2007. ISSN 1175-5334. (ang.). (pdf)
- ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 7 czerwca 2012 [dostęp 2012-07-27] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- Froese, R. & D. Pauly: Family Ariidae - Sea catfishes. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2009. [dostęp 2009-07-26]. (ang.).
- Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, s. 181–182. ISBN 0-471-25031-7.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.