August Schleicher – Wikipedia, wolna encyklopedia

August Schleicher
Państwo działania	Niemcy
Data i miejsce urodzenia	19 lutego 1821 ; Meiningen
Data i miejsce śmierci	6 grudnia 1868 ; Jena
Zawód, zajęcie	językoznawca, filolog, indoeuropeista
	profesor
	Specjalność: Językoznawstwo
	Nauczyciel akademicki
uczelnia	Uniwersytet w Pradze
Stanowisko	profesor
Okres zatrudn.	1850-1857
uczelnia	Uniwersytet w Jenie
Stanowisko	profesor
Okres zatrudn.	1857-1868

August Schleicher (ur. 19 lutego 1821 w Meiningen, zm. 6 grudnia 1868 w Jenie) – niemiecki filolog, językoznawca^[1].

W latach 1850–1857 wykładał jako profesor filologię klasyczną i językoznawstwo porównawcze na uniwersytecie w Pradze. 1857-1868 był profesorem na uniwersytecie w Jenie^[2]. Jest autorem prac na temat języka niemieckiego, języka litewskiego, języka połabskiego. Jego najważniejszym dziełem jest Kompendium gramatyki porównawczej języków indoeuropejskich (Compendium der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen) (1861-1862). Uznawał języki fleksyjne, które wywodzą się z języka praindoeuropejskiego, za najlepiej rozwinięte formy językowe^[3].

Nawiązując do teorii Karola Darwina stworzył teorię drzewa genealogicznego (Stammbaumtheorie), w ramach której dowodził, iż wszystkie języki powstają z określonego prajęzyka w wyniku dyferencjacji, co prowadzi do powstania rodzin językowych i poszczególnych języków^[4]. Inną koncepcję zaproponował jego uczeń Johannes Schmidt, od którego pochodzi tzw. Wellentheorie (teoria falowa), koncepcja falowego rozwoju języków^[5]. Pośrednie stanowisko zajął August Leskien^[6].

Schleicher próbował zrekonstruować wymarły język praindoeuropejski. Jest autorem opowiadania Owca i konie, napisanego w hipotetycznym języku praindoeuropejskim^[7].

Przypisy

↑ Schleicher August, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-31] .
↑ August Schleicher | Indo-European languages, comparative linguistics, polygenesis | Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2024-01-31] (ang.).
↑ Gudrun Brundin: Kleine deutsche Sprachgeschichte. München: Fink 2004, s. 205.
↑ Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien 2005, s. 21–23.
↑ Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien, s. 23–24.
↑ AdamA. Heinz AdamA., Dzieje językoznawstwa w zarysie, 1978, s. 173 [dostęp 2024-02-01] .
↑ August Schleicher und die indogermanische Ursprache – GRIN Rozdz. 2.2.

Bibliografia

Hasło biograficzne w Neue Deutsche Biographie (autor: Gertrud Bense). Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 23, Duncker & Humblot, Berlin 2007, ISBN 978-3-428-11204-3, s. 50 (Wersja zdigitalizowana)

Gudrun Brundin: Kleine deutsche Sprachgeschichte. München: Fink, 2004. ISBN 3-7705-3854-4.
Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien: Facultas Verlags- und Buchhandels AG, 2005, s. 21–23. ISBN 3-8252-2582-6.

Linki zewnętrzne

August Schleicher, Über die Stellung der vergleichenden Sprachwissenschaft in mersprachigen Ländern w bibliotece Polona

[1] Schleicher August, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-31] .

[2] August Schleicher | Indo-European languages, comparative linguistics, polygenesis | Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2024-01-31] (ang.).

[3] Gudrun Brundin: Kleine deutsche Sprachgeschichte. München: Fink 2004, s. 205.

[4] Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien 2005, s. 21–23.

[5] Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien, s. 23–24.

[6] AdamA. Heinz AdamA., Dzieje językoznawstwa w zarysie, 1978, s. 173 [dostęp 2024-02-01] .

[7] August Schleicher und die indogermanische Ursprache – GRIN Rozdz. 2.2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]