Będziemyśl – Wikipedia, wolna encyklopedia

Będziemyśl

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	ropczycko-sędziszowski
Gmina	Sędziszów Małopolski
Liczba ludności (2021)	1032[2][3]
Strefa numeracyjna	17
Kod pocztowy	39-127[4]
Tablice rejestracyjne	RRS
SIMC	0660417[5]
Położenie na mapie gminy Sędziszów Małopolski Będziemyśl
Położenie na mapie Polski Będziemyśl
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Będziemyśl
Położenie na mapie powiatu ropczycko-sędziszowskiego Będziemyśl
50°03′20″N 21°46′50″E/50,055556 21,780556[1]

Będziemyśl – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie ropczycko-sędziszowskim, w gminie Sędziszów Małopolski^[6][5].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

We wsi jest przystanek kolejowy Będziemyśl.

Pierwsza źródłowa wiadomość o wsi pochodzi z 1409 roku. W akcie erekcyjnym kościoła w Łące, występuje Klemens z Będziemyśla, przedstawiciel rodu Sopichowskich herbu Półkozic. W rękach jego potomków Będziemyśl znajdował się do XVII wieku. Później następują częste zmiany właścicieli, wśród których wymienić można: Jordanów, Prusikowskich, Hinków, Potockich, Konarskich, Morskich.

Na południowy wschód od wsi znajdują się pozostałości po dawnym grodzie, zniszczonym przez Tatarów, Szwedów bądź Siedmiogrodzian.

W latach 1919–1921 w Będziemyślu wzniesiony został kościół parafialny, w miejscu dawnej kaplicy, zbudowanej, jak głosi miejscowa tradycja, na pamiątkę pobytu we wsi św. Jacka. Kościół jest dziełem architekta Franciszka Stążkiewicza. Zbudowany został w stylu neogotyckim. Zdobią go m.in. trzy barokowe obrazy z przełomu XVII i XVIII wieku: Wizja św. Jacka, św. Katarzyna, Chrystus u słupa. W ołtarzu bocznym znajduje się obraz św. Jacka, będący dziełem, mieszkającego w połowie XIX wieku w pobliskim Sielcu, głuchoniemego pamiętnikarza i malarza, Franciszka Ksawerego Preka. W pobliżu kościoła stoi kamienna figura św. Jana Nepomucena z XVIII wieku. Cokół ozdobiony jest herbem Pilawa - Potockich oraz opatrzony datami: 1618 i 1698. Miejscowość jest siedzibą parafii pod wezwaniem św. Jacka, należącej do dekanatu Rzeszów Zachód, diecezji rzeszowskiej.

Dla uczczenia dwóch tysięcy lat chrześcijaństwa będziemyślanie wznieśli w centrum wsi, mierzący ponad 15 metrów wysokości, Krzyż Jubileuszowy. Został on uroczyście poświęcony 11 listopada 2000 roku.

W Będziemyślu funkcjonuje powstała w 1905 roku jednostka OSP. Pierwszym jej prezesem był Stanisław Wołek, zaś komendantem jednostki Józef Migała.

We wsi urodził się ksiądz Antoni Wołek Wacławski^{[7][8][9][10]}.

Jedno z podań wywodzi nazwę wsi od przygody, jaką na polowaniu w okolicy przeżył król Władysław Jagiełło. Uratowany z niebezpieczeństwa przez mieszkańców wsi, wypowiedział słowa:

Tu zawsze zacni niech będą myśliwi.

Inna legenda tłumaczy, że nazwa Będziemyśl pochodzi od mieszkającego tu przed wiekami Będziemysława, mężczyzny, który chętnie doradzał swoim sąsiadom i wykonywał piękne przedmioty, tak, że mówiono o nim:

U niego zawsze piękna będzie myśl, zdrowy będzie umysł. To prawdziwy Będziemysł.

W rzeczywistości nazwa wsi pochodzi od staropolskiego imienia Będzimysł^[11].

Od 1912 roku funkcjonowała w Będziemyślu szkoła, początkowo jednoklasowa. Dzięki zabiegom mieszkańców w 1927 roku, udało się uruchomić drugą klasę. Po II wojnie światowej przystąpiono do budowy nowej szkoły. Inwestycję zakończono w 1950 roku. W 2000 roku w wyniku rozbudowy szkoła zyskała nową kotłownię, bibliotekę, zaplecze sanitarne^[12].

• Będziemyśl, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 165 .
• Będziemyśl, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 119 .