Badínsky prales – Wikipedia, wolna encyklopedia

Rezerwat przyrody Badínsky prales
Národná prírodná rezervácia Badínsky prales
Ilustracja
rezerwat leśny
Państwo

 Słowacja

Kraj

 bańskobystrzycki

Mezoregion

Góry Kremnickie

Data utworzenia

1913

Powierzchnia

30,03 ha

Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego
Mapa konturowa kraju bańskobystrzyckiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Badínsky prales”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Badínsky prales”
Ziemia48°41′20″N 19°03′06″E/48,688889 19,051667

Rezerwat przyrody Badínsky prales (Badyński las pierwotny; słow. národná prírodná rezervácia Badínsky prales) – rezerwat przyrody we wschodniej części Gór Kremnickich na Słowacji.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Rezerwat znajduje się w granicach wsi Badín. Leży w dolinie Potoku Badyńskiego (słow. Badínsky potok), ok. 6 km na północny wschód od Badína. Obejmuje tereny położone na północnych stokach masywu Laurína (1025 m n.p.m.), od dna doliny (ok. 700 m n.p.m.) po poziomicę ok. 860 m n.p.m.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Jest jednym z najstarszych rezerwatów przyrody na Słowacji. Powstał w 1913 r., na powierzchni 20,5 ha. Inicjatorem jego utworzenia był węgierski leśnik i pionier ochrony przyrody Károly Kaán. Po nowelizacjach w 1974, 1993 i 2002 r. ma obecnie powierzchnię 30,03 ha, a jego strefa ochronna 123,43 ha.

Przedmiot ochrony

[edytuj | edytuj kod]

Przedmiotem ochrony jest dobrze zachowany fragment buczyny regla dolnego o charakterze zbliżonym do pierwotnego. Na podłożu budowanym z piroksenowych andezytów oprócz buka pospolitego występują tu jodła pospolita, klon jawor, jesion wyniosły i pojedyncze świerki. Stare buki i jodły osiągają niejednokrotnie znaczne rozmiary. W runie rosną tu szczawik zajęczy, przytulia wonna, szczyr trwały, żywiec cebulkowy, szałwia lepka, żywokost bulwiasty, gajowiec żółty, liczne paprocie i in. W podszycie występuje jeżyna gruczołowata. Ze zwierząt należy wymienić ryjówkę górską i ślimaka obrzeżonego (Helicodonta obvoluta).

Znaczenie naukowe rezerwatu polega na możności obserwowania tempa i czasu wzrostu pojedynczych drzew, sposobów naturalnej sukcesji drzew oraz dynamiki rozwoju poszczególnych stadiów lasu. Możliwość zwiedzania pod opieką przewodnika z ramienia słowackich Lasów Państwowych.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Králik Ivan, Školna Peter, Štrba Ján a kolektív: Kremnické vrchy, Vtáčnik. Turistický sprievodca ČSSR č. 35, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-022-1.
  • Kremnické vrchy, Turistická mapa 1:50 000, wyd. VKÚ Harmanec 2006, ISBN 80-8042-440-3.
  • Maršáková-Nĕmejcová Marie, Mihálik Štefan i in.: Národní parky, rezervace a jiná chránĕná území přírody v Československu, wyd. Academia, Praha 1977.
  • Ponec Jozef, Mihálik Štefan: Prírodné rezervácie na Slovensku, wyd. Vydavateľstvo Osveta, Martin 1981.