Bagrowate – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł dotyczy rodziny ryb. Zobacz też: rośliny kosatkowate.

Bagrowate

Bagridae[1]
Bleeker, 1858
Przedstawiciel rodziny – Batasio batasio
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	sumokształtne
Rodzina	bagrowate
Typ nomenklatoryczny
Bagrus Bosc, 1816
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Bagrowate^[2], kosatkowate^[3] (Bagridae) – rodzina ryb sumokształtnych (Siluriformes). Większe gatunki są poławiane gospodarczo i w wędkarstwie dla cenionego mięsa. Mniejsze są hodowane w akwariach. Przykładowymi przedstawicielami rodziny są bagr ubangijski (Bagrus ubangensis), bagr kobaltowy (Mystus vittatus) i kosatka pstra (Pelteobagrus fulvidraco) nazywana również kosatką skrzypiącą.

Znaczne obszary Afryki, Azja Mniejsza, Rosja, Korea, Chiny, Japonia i Borneo. Występują głównie w stojących i wolno płynących wodach słodkich, rzadziej w słonych i słonawych.

Ciało gładkie, bez łusek, przeważnie o długości do 40 cm. Dymorfizm płciowy wyraźnie uwidoczniony: samce są większe od samic, nasada ogona oraz płetwy samców są dłuższe^[4]. Mocny kolec w płetwie grzbietowej i w płetwach piersiowych wyposażony w mechanizm blokujący działający jak zatrzask, który uniemożliwia zgięcie kolca, jeśli ten znajdzie się w pozycji wyprostowanej; kolce piersiowe są ząbkowane, nie występują gruczoły jadowe. Największa wśród sumokształtnych płetwa tłuszczowa, o zróżnicowanej długości. Do 4 par dobrze rozwiniętych wąsików, w tym co najmniej jedna para jest wydłużona. Śluz wielu gatunków zawiera substancje trujące. Samce opiekują się ikrą i larwami. Największe osobniki dorastają do 1,5 m długości^[5] .

Bagrowate posiadają zdolność do aktywnej zmiany ubarwienia (mimikra). Żerują przy dnie, żywią się bezkręgowcami i rybami, a niektóre detrytusem.

Do rodziny Bagridae zaliczano początkowo 34 rodzaje. W 2007 Carl Ferraris dokonał rewizji taksonomicznej rzędu sumokształtnych^[6] . Z grupy afrykańskich bagrowatych wyodrębniono rodziny Austroglanididae i Claroteidae, a z azjatyckich – Olyridae (ta ostatnia nie została powszechnie zaakceptowana; rodzaj Olyra jest nadal zaliczany do bagrowatych^[7] [8]).

Rodzaje zaliczane do bagrowatych^[7] :

Bagrichthys — Bagroides — Bagrus — Batasio — Chandramara — Coreobagrus — Hemileiocassis — Hyalobagrus — Hemibagrus — Leiocassis — Mystus — Olyra — Pelteobagrus — Pseudobagrus — Pseudomystus — Rama — Sperata — Sundolyra — Tachysurus

Zaliczane tu wcześniej^[5]  rodzaje Rita i Nanobagrus wyodrębniono do Ritidae, a Horabagrus, Neotropius, Platytropius i Pseudeutropius do Horabagridae^[7] .

Rodzaje wymarłe^[6] 

• †Eomacrones
• †Gobibagrus
• †Nigerium
• †Nkondobagrus

• Lista rodzin ryb

• Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973 (wyd. II 1976), seria: Mały słownik zoologiczny. Brak numerów stron w książce
• WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 . Brak numerów stron w książce
• Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2. Brak numerów stron w książce
• Froese, R. & D. Pauly: Family Bagridae - Bagrid catfishes. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2009. [dostęp 2009-07-19]. (ang.).
• Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, s. 184. ISBN 0-471-25031-7.
• J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.).
• G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Franciszek Staff (tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
• Carl J., Jr. Ferraris. Checklist of catfishes, recent and fossil (Osteichthyes, Siluriformes), and catalogue of siluriform primary types. „Zootaxa”. 1418, s. 1-628, 2007. ISSN 1175-5334. (ang.).