Batuta – Wikipedia, wolna encyklopedia

Batuta (z włoskiego „uderzenie”, „takt”) – cienka, wydłużona pałeczka używana przez dyrygenta w celu precyzyjniejszego, wyraźniejszego i sugestywniejszego wyrażania tempa, metrum i dynamiki utworu.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Ma długość od 25 do 50 cm.[1] Może być wykonana z drewna, bambusa, włókna szklanego, włókna węglowego lub innych lekkich materiałów; często zakończona korkowym lub drewnianym uchwytem w kształcie kulki lub innej, mniej lub bardziej wydłużonej elipsoidy. Pierwotnie - w naturalnej barwie drewna, jednak współcześnie zazwyczaj spotyka się batuty w kolorze białym, który kontrastuje z otoczeniem i jest łatwo zauważalny przez muzyków orkiestry - jest to szczególnie istotne podczas dyrygowania w kanale orkiestrowym, gdzie do ruchów dyrygenta odnoszą się orkiestranci, a także wokaliści na scenie.[2]
W dzisiejszym kształcie została wprowadzona przez Louisa Spohra ok. 1810, jej użycie upowszechnił Felix Mendelssohn-Bartholdy[3]. Wcześniej do utrzymania zespołu w tempie używany był rodzaj laski uderzanej o podłogę lub zwitek nut.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Najczęściej spotykana długość batuty mieści się w granicy 25–35 cm.
- ↑ Gustav Meier (red.), The score, the orchestra, and the conductor, Oxford New York: Oxford University Press, 2009, ISBN 978-0-19-532636-9 [dostęp 2024-12-06] .
- ↑ Bartłomiej Kaczorowski , Sławomir Żurawski , Muzyka : kompozytorzy i wykonawcy, prądy i kierunki, dzieła, Warszawa: Wydawn. Naukowe PWN, 2007, s. 466, ISBN 978-83-01-15229-1, OCLC 237083654 [dostęp 2020-02-06] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Gwizdalanka Danuta, Historia Muzyki, t. 2
- Chomiński Józef, Historia Muzyki, t. 1, 2
- Jaworski Lucjan, Podstawy techniki dyrygowania
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Batuty w zbiorach polskich | The Baton in Polish Collections [online], batuty.instrumenty.edu.pl [dostęp 2023-08-07] (pol. • ang.).