Beta-endorfina – Wikipedia, wolna encyklopedia

Beta-endorfina (βEND) – najbardziej aktywny peptyd opioidowy[1], składnik proopiomelanokortyny.

Sekwencja: "Tyr Gly Gly Phe Met Thr Ser Glu Lys Ser Gln Thr Pro Leu Val Thr Leu Phe Lys Asn Ala Ile Ile Lys Asn Ala Tyr Lys Lys Gly Glu"[2]

Gamma- i alfa-endorfina poza funkcjami opioidowymi mają właściwości neuropeptydów o szerokim znaczeniu farmakologicznym i wpływie na zachowanie. Właściwości farmakologiczne βEND są bardziej złożone niż pozostałych endogennych opioidów[3][4]. Peptyd ten nie przekracza bariery krew-mózg. Jeśli chodzi o recepcję, beta-endorfina wiąże się z podobnie wysokim powinowactwem z receptorami opioidowymi:

  • MOR (micro opioid receptor)
  • DOR (delta opioid receptor)[5][6][7][8]

W podwzgórzu znajduje się niewiele receptorów MOR. Najczęściej występują one w korze czołowej, jądrze półleżącym, skorupie, jądrze ogoniastym i hipokampie[9]. W miejscach tych obserwuje również się mało neuronów zawierających βEND lub ich brak[10]. Włókna β-endorfinowe występują za to często w substancji szarej okołowodociągowej (PAG – periaqueductal gray). Jednocześnie w tym obszarze zachodzi niewielka ekspresja receptora opioidowego MOR.

Struktura pierwszorzędowa β-endorfiny
Struktura pierwszorzędowa β-endorfiny

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ S. Nakanishi i inni, Nucleotide sequence of cloned cDNA for bovine corticotropin-beta-lipotropin precursor, „Nature”, 278 (5703), 1979, s. 423–427, DOI: 10.1038/278423a0, PMID: 221818 [dostęp 2022-07-26] (ang.).
  2. ↑ DBGET
  3. ↑ L. Haynes, Opioid receptors and signal transduction, „Trends in Pharmacological Sciences”, 9 (9), 1988, s. 309–311, DOI: 10.1016/0165-6147(88)90094-6, PMID: 2855965 [dostęp 2022-07-26] (ang.).
  4. ↑ D. Julius, Another opiate for the masses?, „Nature”, 386 (6624), 1997, s. 442, DOI: 10.1038/386442a0, PMID: 9087397 [dostęp 2022-07-26] (ang.).
  5. ↑ E. Hazum, K.J. Chang, P. Cuatrecasas, Interaction of iodinated human [D-Ala2]beta-endorphin with opitate receptors, „Journal of Biological Chemistry”, 254 (6), 1979, s. 1765–1767, PMID: 217869 [dostęp 2022-07-26] (ang.).
  6. ↑ P.Y. Law, H.H. Loh, C.H. Li, Properties and localization of beta-endorphin receptor in rat brain, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 76 (11), 1979, s. 5455–5459, DOI: 10.1073/pnas.76.11.5455, PMID: 230477, PMCID: PMC411667 [dostęp 2022-07-26] (ang.).
  7. ↑ K. Raynor i inni, Pharmacological characterization of the cloned κ-, δ-, and μ-opioid receptors, „Molecular Pharmacology”, 45 (2), 1994, s. 330–334, PMID: 8114680 [dostęp 2022-07-26].
  8. ↑ M.E. Charness, Ethanol and opioid receptor signalling, „Experientia”, 45 (5), 1989, s. 418–428, DOI: 10.1007/BF01952023, PMID: 2542082 [dostęp 2022-07-26] (ang.).
  9. ↑ A. Mansour i inni, Anatomy of CNS opioid receptors, „Trends in Neurosciences”, 11 (7), 1988, s. 308–314, DOI: 10.1016/0166-2236(88)90093-8, PMID: 2465635 [dostęp 2022-07-26] (ang.).
  10. ↑ J.C. Finley, P. Lindström, P. Petrusz, Immunocytochemical localization of β-endorphin-containing neurons in the rat brain, „Neuroendocrinology”, 33 (1), 1981, s. 28–42, DOI: 10.1159/000123197, PMID: 6265819 [dostęp 2022-07-26] (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Beta-endorfina&oldid=70511383”