Bitwa o Kopanicę – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bitwa o Kopanicę

powstanie wielkopolskie
Centrum Kopanicy (2010)
Czas	11 stycznia 1919
Miejsce	Kopanica
Terytorium	Wielkopolska
Przyczyna	otwarcie drogi na Zbąszyń
Wynik	zwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
Powstańcy wielkopolscy  Republika Weimarska
Dowódcy
Stanisław Siuda
Siły
min. 380
Straty
1 zabity, kilku rannych
brak współrzędnych

Bitwa o Kopanicę – bitwa powstańców wielkopolskich z siłami pruskimi, do której doszło 11 stycznia 1919 w Kopanicy.

Celem dowództwa powstańczego po 5 stycznia 1919 roku było zabezpieczenie i rozszerzenie zdobyczy terytorialnych na zachodzie regionu. Porucznik Kazimierz Zenkteller planował w tym zakresie szerokie działania ofensywne, w tym zdobycie Zbąszynia i Międzychodu^[1].

Do bitwy doszło w sposób spontaniczny. Celem wojsk polskich było zdobycie Zbąszynia. Wojska te wymaszerowały 10 stycznia 1919 roku z Wolsztyna. Dowódcą był podporucznik Stanisław Siuda, a w skład grupy wchodziły następujące jednostki: kompania wolsztyńska (120 ludzi, dowódca – podporucznik Stanisław Tomiak), kompania wielichowska (około 100 ludzi, dowódca – podporucznik Kazimierz Szcześniak), kompania stęszewska (około 120 ludzi, dowódca – podporucznik Szyfter) i oddział rakoniewicki (około 40 ludzi, dowódca – podporucznik Żak). Przed bitwą siły te wzmocnić miały jeszcze oddziały z Chobienic, Obry i Kębłowa^[2].

Po otrzymaniu informacji, że Niemcy zamierzają uniemożliwić atak na Zbąszyń od zachodu, a także odciąć powstańcom ewentualny odwrót, kierunek marszu zmieniono w Siedlcu na Kopanicę, gdzie znajdował się batalion niemiecki, stale wzmacniany posiłkami. Czas ataku wyznaczono na 11 stycznia, na godz. 4:00. Jednoczesny atak z północy (kompania stęszewska), północnego wschodu (kompania wielichowska) i południa (oddziały rakoniewicko-obrzańsko-kębłowskie) kompletnie zaskoczył Niemców, którzy jednak stawiali zacięty opór. Ostatecznie, ponosząc duże straty, wycofali się w kierunku Kargowej, gdyż powstańcom nie udało się odciąć im drogi ucieczki. Zdobyto duże ilości sprzętu i broni. Jeden powstaniec zmarł z odniesionych ran, a kilku pozostałych odniosło tylko lekkie obrażenia^[2].

Atak na Kopanicę znalazł uznanie Dowództwa Głównego. W rozkazie z 13 stycznia 1919 napisano m.in.: Odważny atak oddziałów wolsztyńskich, wielichowskich, grodziskich pod rozważnym dowództwem komendantów Siudy i Nieboraka, uwieńczony zabraniem Kopanicy i linii nadobrzańskiej, oddał sprawie Księstwa Poznańskiego cenną przysługę^[2].

• Natarcie na Kopanicę 11 stycznia 1919 r. (mapa) – Powstanie Wielkopolskie 1918-9 (strona Instytutu Pamięci Narodowej)