Borowina (torf) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł opisuje teorie, metody lub czynności niezgodne ze współczesną wiedzą medyczną.

Zobacz też: Borowina w innych znaczeniach tego słowa.

Borowina – peloid, rodzaj torfu o dużym stopniu przetworzenia przez bakterie humifikujące. Stosowana jest w leczeniu chorób reumatycznych, schorzeń ginekologicznych i niektórych chorób narządów wewnętrznych.

Przetworzona laboratoryjnie borowina jest surowcem do produkcji różnego rodzaju lekarstw i kosmetyków. Pozyskiwanie i przetwarzanie borowiny jest źródłem dochodu dla dużej liczby osób związanych z usługami sanatoryjnymi.

Do roku 2012 opublikowano ponad 100 prac naukowych potwierdzających skuteczność borowin i innych kąpieli błotnych w takich dolegliwościach jak choroba zwyrodnieniowa stawów czy spondyloza^{[potrzebny przypis]}. Efektem krótkotrwałym jest miejscowe znieczulenie, a długotrwałym – zmniejszenie odczuwania bólu w chorobowo zmienionym miejscu. Wśród 20 z nich, uznanych za najbardziej miarodajne w pracy przeglądowej z roku 2012, zaobserwowano wyłącznie efekty pozytywne^{[potrzebny przypis]}. Publikacje te mają jednak mankamenty metodologiczne obniżające ich wartość naukową i dla potwierdzenia skuteczności terapii borowinowych konieczne jest przeprowadzenie bardziej systematycznych badań^[1].

Właściwości fizyczne to duża pojemność cieplna przy małym przewodnictwie cieplnym, co umożliwia efekt silnego, głębokiego i równomiernego podgrzania części ciała poddanych zabiegowi (42–45 °C). Ponadto zawarte w borowinie kwasy organiczne i sole nadają jej właściwości przeciwzapalne, ściągające, bakteriostatyczne i bakteriobójcze.

Produktem z borowiny jest tzw. pasta borowinowa, która powstaje przez rozdrobnienie i uwodnienie borowiny w specjalnych młynach kulowych. Produkt ten ma konsystencję jednolitej pasty. Pastę borowinową stosuje się w niższej temperaturze niż borowinę (tj. 37–38 °C). Obecnie ok. 30 krajowych uzdrowisk stosuje zabiegi zawijania, okłady i kąpiele borowinowe.

Na obszarze Polski użyto borowiny po raz pierwszy do celów leczniczych w 1858 r. Kąpiele borowinowe i inne zabiegi z użyciem borowiny są powszechnie stosowane w polskich uzdrowiskach.

Polskie uzdrowiska, w których występuje borowina

Augustów, Busko-Zdrój, Ciechocinek, Cieplice Śląskie-Zdrój, Dąbki, Duszniki-Zdrój, Goczałkowice-Zdrój, Horyniec-Zdrój, Inowrocław, Iwonicz-Zdrój, Kamień Pomorski, Kołobrzeg, Konstancin, Krynica-Zdrój, Krzeszowice, Lądek-Zdrój, Międzyzdroje, Piwniczna, Połczyn-Zdrój, Polanica-Zdrój, Polańczyk, Przerzeczyn-Zdrój, Rymanów-Zdrój, Solec-Zdrój, Supraśl, Swoszowice, Świeradów-Zdrój, Świnoujście, Ustka, Ustroń, Wapienne, Wieniec-Zdrój, Wysowa-Zdrój, Złockie^{[potrzebny przypis]}.

Zobacz hasło borowina w Wikisłowniku

• Medycyna naturalna. Kazimierz Janicki i inni (red.). Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1990. ISBN 83-200-1418-2. Brak numerów stron w książce