Borzestowo – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość | 166,8 m n.p.m. |
Liczba ludności (2003) | 559 (sołectwo 797) |
Strefa numeracyjna | 58 |
Kod pocztowy | 83-335[2] |
Tablice rejestracyjne | GKA |
SIMC | 0159812 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu kartuskiego | |
Położenie na mapie gminy Chmielno | |
54°18′17″N 17°59′50″E/54,304722 17,997222[1] |
Borzestowo (kaszub. Bòrzestowò) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Chmielno, na Pojezierzu Kaszubskim, na obszarze Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, nad jeziorem Długim, u podnóża wzniesienia Garecznica.
Wieś szlachecka Borzestowo położona była w II połowie XVI wieku w powiecie Mirachowskim województwa pomorskiego[3]. W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Borzestowo, po jej zniesieniu w gromadzie Kamienica Szlachecka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Według danych z 31 grudnia 2003 roku[4] wieś zamieszkiwało 559 osób.
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0159829 | Grodzisko | część wsi |
0159835 | Stary Dwór | część wsi |
0159841 | Zajezierze | część wsi (do 2023 r.) |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Prefiks w nazwie Borzestowa wskazuje na pochodzenie nazwy od imienia własnego Borzest. Jest ono skrótem pełnego imienia z pierwszym członem borzy- o znaczeniu "walczyć, bojować". Historyczne nazwy wsi przedstawione zostały jako "Borzestowo", "Borzystowo" i "Borystowo".
Wieś była notowana w źródłach od końca XIV wieku jako szlachecka. W 1570 roku wymienieni tu zostali trzej Borzestowscy: Wawrzyniec, Wojciech i Grzegorz. Ród Borzestowskich zalicza się do szlachty kaszubskiej. Najstarsze wiadomości o tym rodzie pochodzą z pierwszej połowy XV wieku. W wielkiej księdze czynszów zakonu krzyżackiego pod datą 1437 wymienione jest Borzestowo jako pomorskie dobro pańskie. Jednak jako protoplastę dębu Borzestowskich uznaje się Mathiasa, który żył w latach 1510-1576. Ród utracił swoją posiadłość za życia Marcelego Borzestowskiego. Ich murowany dwór, już nieistniejący, był umiejscowiony na borzestowskich pustkach Stary Dwór, kilometr od samego Borzestowa.
W Borzestowie urodzili się działacze pomorscy Franciszek Kręcki i jego siostra Maria Lukrecja Bobrius-Kręcka[8].
Od końca I wojny światowej wieś znajdowała się w granicach Polski (powiat kartuski). Do 1918 roku obowiązującą nazwą niemieckiej administracji dla Borzestowa było Borschestowo. Podczas okupacji niemieckiej nazwa Borschestowo została przez nazistowskich propagandystów niemieckich (w ramach szerokiej akcji odkaszubiania i odpolszczania nazw niemieckiego lebensraumu) zweryfikowana jako zbyt kaszubska i przemianowana na bardziej niemiecką – Borschenstein.
Współczesność
[edytuj | edytuj kod]W Borzestowie znajduje się placówka Ochotniczej Straży Pożarnej. Południowo-wschodnim krańcem wsi prowadzi turystyczny szlak Wzgórz Szymbarskich.
W okolicach znajduje się kilka plantacji truskawek. W Borzestowie posadzono pierwszą sadzonkę truskawki na Kaszubach, a możliwe że nawet w Polsce. Roślinę tę do Borzestowa sprowadził z Ameryki ks. Sadowski, ówczesny proboszcz parafii Wygoda.
W Borzestowie działa „Remusowy Krąg” – organizacja mająca na celu integrację wsi, zarówno młodych i starszych osób, jak i rolników z np. nauczycielami. Na comiesięcznych spotkaniach, na które może przyjść każdy, odczytywane są fragmenty książki A. Majkowskiego Życie i przygody Remusa oraz odbywają się spotykania z gośćmi.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 9463
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 84 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
- ↑ Elżbieta Maria Grot. Doktor Franciszek Leon Kręcki (1883–1940), działacz młodokaszubski i obrońca praw Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku stracony w obozie Stutthof w 1940 roku. „Rocznik Gdański Gdańskiego Towarzystwa Naukowego”. LXXVII, s. 82, 2017/2018.