Brendan Behan – Wikipedia, wolna encyklopedia

Brendan Francis Behan (irl. Breandán Ó Beacháin; ur. 9 lutego 1923 w Dublinie, zm. 20 marca 1964 tamże) – irlandzki poeta, autor opowiadań, powieściopisarz i dramaturg piszący po irlandzku i po angielsku^[1]. Był przy tym zagorzałym republikaninem i ochotnikiem w IRA^[2].

Pochodził z patriotycznej, proletariackiej rodziny^[3], jego wujek napisał hymn narodowy Irlandii. Z zawodu był malarzem pokojowym^[2]. Brendan Behan spędził kilka lat w brytyjskich więzieniach za działalność terrorystyczną jako młody człowiek^[1]. Został zwolniony na mocy amnestii^[4].

Wcześnie zaczął pisać, w więzieniu nauczył się języka irlandzkiego. Na początku lat 50. przeniósł się do Paryża, gdzie zaczął nadużywać alkoholu. Po powrocie do Irlandii rosła jego sława, ale i problemy z alkoholem^[2].

Jego sztuki (Zakładnik, 1958) i powieści (Ucieczka; Więzień borstalu, 1958) są w dużej mierze autobiograficzne^[1].

Zmarł w wieku 41 lat. Przyczyna śmierci były liczne schorzenia wynikające z nadmiernego spożywania alkoholu, cukrzyca, żółtaczka, niewydolność nerek i wątroby^[5]. Zapadł w śpiączkę i odzyskał świadomość tylko na krótko. Celem ułatwienia oddychania został poddany tracheotomii^[5]. W szpitalu czuwali przy nim żona Beatrice i przyrodni brat Rory^[5].

Polski przekład sztuki Zakładnik ukazał się w Dialogu. Skazaniec został wystawiony w Polsce w 1967, a Zakładnik w 1971^[3]. Powieść sensacyjna Ucieczka została wydana w 1970^[3].

• Brendan Behan. Wielki dom. Przełożył Jarosław Anders. „Literatura na Świecie”. 4/60, s. 120-141, kwiecień 1976. (pol.). 

• Stefan Polanica: "Zakładnik" Behana. e-teatr.pl. [dostęp 2018-02-24]. (pol.).