Choroba Scheuermanna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Choroba Scheuermanna
Kyphosis dorsalis iuvenilis
Ilustracja
Zdjęcie rentgenowskie kręgosłupa w projekcji bocznej pacjenta z chorobą Scheuermanna
Klasyfikacje
ICD-10

M42.0
Młodzieńcza osteochondroza kręgosłupa – Choroba Scheuermanna

Choroba Scheuermanna, także (bolesna[1]) kifoza młodzieńcza[2] (łac. kyphosis dorsalis iuvenilis) – choroba z grupy osteochodroz i jałowych martwic kości, najczęstsza przyczyna hiperkifozy u nastolatków[2][3][4].

Etiopatogeneza

[edytuj | edytuj kod]

Etiologia choroby Scheuermanna nie jest do końca poznana. Prawdopodobnie jest wieloczynnikowa[5], znaczenie ma czynnik genetyczny, zaproponowano dziedziczenie autosomalne dominujące[3][6][7][8][9].

Patogeneza tej choroby także nie została opisana, proponowano jako przyczynę jałową martwicę jąder kostnienia[3][10][11] (chociaż nie znaleziono zaburzeń krążenia w chorych kręgach[3]), zmiany w dyskach kręgowych[3], osteoporozę kręgów[12][13] lub zaburzenia wzrostu płytek granicznych[1].

W chorobie dochodzi do wpuklenia zawartości krążków międzykręgowych do trzonów kręgów – tworzą się guzki Schmorla[14][15]. Występuje również nierówność płytek granicznych, zwężenia krążków, klinowate spłaszczenia trzonów, objaw Knutssona i oddzielanie się listwy brzeżnej[1][16][17].

Epidemiologia

[edytuj | edytuj kod]

Choroba Scheuermanna występuje u od 0,4 do 8% populacji[18]. Rozpoczyna się w wieku 13–16 lat, rzadko poniżej 10 roku życia[2]. Początkowo zmiany występują w dolnym odcinku piersiowym i górnym lędźwiowym[2]. Choroba pojawia się rodzinnie i może współistnieć z bocznymi skrzywieniami kręgosłupa[19][20].

Objawy

[edytuj | edytuj kod]

Częstymi objawami choroby jest „sztywna” deformacja kifotyczna kręgosłupa (a co za tym idzie tworzenie się okrągłych pleców) i tępy ból w jej okolicy oraz uczucie zmęczenia[21][22][23]. Ból w chorobie Scheuermanna występuje w ok. 20%, w przypadku obecności deformacji w odcinku lędźwiowym w 80%, wzmacnia się w trakcie wysiłku (np. przy długotrwałym staniu czy siedzeniu), a słabnie w spoczynku[22]. Rzadko występują objawy neurologiczne pod postacią spastycznej paraparezy (paraplegii), mielopatii lub ucisku rdzenia kręgowego (na skutek wpuklania się krążków międzykręgowych), torbiele opony twardej i rdzenia kręgowego oraz choroba serca i płuc[23][24][25][26][27].

Chore dzieci najczęściej trafiają do lekarza z powodu nieprawidłowej postawy[22]. U pacjentów z chorobą Scheuermanna częściej występują kręgozmyki czy spondyloliza, w pewnym badaniu te zmiany były obecne u 32% badanych[4][17].

Deformacja może być zlokalizowana w odcinku piersiowym (najczęściej, postać klasyczna), piersiowo-lędźwiowym bądź lędźwiowym kręgosłupa (postać atypowa)[4][28].

Postępowanie i leczenie

[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcie rentgenowskie 22-letniego pacjenta z leczoną operacyjnie nadmierną kifozą w chorobie Scheuermanna.

Postępowanie w chorobie Scheuermanna jest kontrowersyjne[23]. W łagodnej hiperkifozie leczenie polega na odpoczynku, ćwiczeniach wzmacniających mięśnie przykręgosłupowe i terapii fizykalnej, unikaniu pozycji wywołujących ból, stosowaniu leków przeciwbólowych, aparatów ortopedycznych i badaniach lekarskich do czasu zakończenia kostnienia szkieletu[17][23][29]. W przypadkach silnego bólu lub znaczącego defektu kosmetycznego potrzebny może się okazać zabieg chirurgiczny (łączenie kręgów, ustabilizowanie kręgosłupa), a przy uciśnięciu rdzenia kręgowego jego dekompresja[23][30].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Franciszek Kokot, Choroby Wewnętrzne, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1991, s. 346-347, ISBN 83-200-1551-0.
  2. a b c d Choroba Scheuermanna w bazie eMedicine [online], 9 marca 2017 [dostęp 2017-08-22].
  3. a b c d e A.M. Zaidman i inni, The Mode of Inheritance of Scheuermann’s Disease, „BioMed Research International”, 2013, 2013, DOI10.1155/2013/973716, ISSN 2314-6133, PMID24102061, PMCIDPMC3786538 [dostęp 2017-08-22].
  4. a b c Erkan Gokce, Murat Beyhan, Radiological imaging findings of scheuermann disease, „World Journal of Radiology”, 8 (11), 2016, s. 895–901, DOI10.4329/wjr.v8.i11.895, ISSN 1949-8470, PMID27928471, PMCIDPMC5120249 [dostęp 2017-08-22].
  5. Mohammad Reza Etemadifar, Mohammad Hossein Jamalaldini, Rasoul Layeghi, Successful brace treatment of Scheuermann’s kyphosis with different angles, „Journal of Craniovertebral Junction & Spine”, 8 (2), 2017, s. 136–143, DOI10.4103/jcvjs.JCVJS_38_16, ISSN 0974-8237, PMID28694598, PMCIDPMC5490348 [dostęp 2017-08-24].
  6. Fotiadis E., Kenanidis E., Samoladas E., Christodoulou A., Akritopoulos P., Akritopoulou K. Scheuermann’s disease: focus on weight and height role. „European spine journal: official publication of the European Spine Society, the European Spinal Deformity Society, and the European Section of the Cervical Spine Research Society”. 5 (17), s. 673–678, maj 2008. DOI: 10.1007/s00586-008-0641-x. PMID: 18301929. 
  7. Frank Damborg i inni, Prevalence, concordance, and heritability of Scheuermann kyphosis based on a study of twins, „The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume”, 88 (10), 2006, s. 2133–2136, DOI10.2106/JBJS.E.01302, ISSN 0021-9355, PMID17015588 [dostęp 2017-08-22].
  8. A. Findlay, A.N. Conner, J.M. Connor, Dominant inheritance of Scheuermann’s juvenile kyphosis, „Journal of Medical Genetics”, 26 (6), 1989, s. 400–403, ISSN 0022-2593, PMID2738903, PMCIDPMC1015628 [dostęp 2017-08-22].
  9. F. Halal, R.B. Gledhill, C. Fraser, Dominant inheritance of Scheuermann’s juvenile kyphosis, „American Journal of Diseases of Children (1960)”, 132 (11), 1978, s. 1105–1107, ISSN 0002-922X, PMID717319 [dostęp 2017-08-22].
  10. K. Parsch, G. Manner, Aseptic bone necroses in childhood and adolescence, „Medizinische Klinik”, 72 (37), 1977, s. 1473–1479, ISSN 0025-8458, PMID333254 [dostęp 2017-08-22].
  11. M.D. Jones, B.L. Wise, Contribution of venous obstruction to experimentally induced Scheuermann’s disease, „Radiologia Clinica Et Biologica”, 36 (2), 1967, s. 91–100, ISSN 0033-8346, PMID4964198 [dostęp 2017-08-22].
  12. D.S. Bradford, J.H. Moe, Scheuermann’s juvenile kyphosis. A histologic study, „Clinical Orthopaedics and Related Research” (110), 1975, s. 45–53, ISSN 0009-921X, PMID1157400 [dostęp 2017-08-22].
  13. D.S. Bradford i inni, Scheuermann’s kyphosis: a form of osteoporosis?, „Clinical Orthopaedics and Related Research” (118), 1976, s. 10–15, ISSN 0009-921X, PMID954261 [dostęp 2017-08-22].
  14. H. Paajanen i inni, Disc degeneration in Scheuermann disease, „Skeletal Radiology”, 18 (7), 1989, s. 523–526, ISSN 0364-2348, PMID2588031 [dostęp 2017-08-24].
  15. Carol C. Hasler, Back pain during growth, „Swiss Medical Weekly”, 143, 2013, w13714, DOI10.4414/smw.2013.13714, ISSN 1424-3997, PMID23299906 [dostęp 2017-08-24].
  16. JC de Mauroy i inni, 7th SOSORT consensus paper: conservative treatment of idiopathic & Scheuermann’s kyphosis, „Scoliosis”, 5, 2010, s. 9, DOI10.1186/1748-7161-5-9, ISSN 1748-7161, PMID20509962, PMCIDPMC2890418 [dostęp 2017-08-25].
  17. a b c T.L. Greene, R.N. Hensinger, L.Y. Hunter, Back pain and vertebral changes simulating Scheuermann’s disease, „Journal of Pediatric Orthopedics”, 5 (1), 1985, s. 1–7, ISSN 0271-6798, PMID3156876 [dostęp 2017-08-25].
  18. R.M. Ali, D.W. Green, T.C. Patel, Scheuermann’s kyphosis, „Current Opinion in Pediatrics”, 11 (1), 1999, s. 70–75, ISSN 1040-8703, PMID10084088 [dostęp 2017-08-24].
  19. Yuliang Dai i inni, Familial lumbar Scheuermann disease with idiopathic scoliosis in China, „Medicine”, 96 (25), 2017, DOI10.1097/MD.0000000000007100, ISSN 0025-7974, PMID28640085, PMCIDPMC5484193 [dostęp 2017-08-22].
  20. P. Deacon, C.R. Berkin, R.A. Dickson, Combined idiopathic kyphosis and scoliosis. An analysis of the lateral spinal curvatures associated with Scheuermann’s disease, „The Journal of Bone and Joint Surgery. British Volume”, 67 (2), 1985, s. 189–192, ISSN 0301-620X, PMID3980523 [dostęp 2017-08-22].
  21. Dilip R. Patel, Elizabeth Kinsella, Evaluation and management of lower back pain in young athletes, „Translational Pediatrics”, 6 (3), 2017, s. 225–235, DOI10.21037/tp.2017.06.01, ISSN 2224-4344, PMID28795014, PMCIDPMC5532202 [dostęp 2017-08-24].
  22. a b c Objawy choroby Scheuermanna w bazie eMedicine [online], emedicine.medscape.com [dostęp 2017-08-24] (ang.).
  23. a b c d e Trevor Axelrod i inni, Scheuermann’s disease (dysostosis) of the spine, „Orthopedics”, 38 (1), 2015, s. 4, 66–71, DOI10.3928/01477447-20150105-01, ISSN 1938-2367, PMID25611402 [dostęp 2017-08-24].
  24. R.B. Winter, J.E. Hall, Kyphosis in childhood and adolescence, „Spine”, 3 (4), 1978, s. 285–308, ISSN 0362-2436, PMID741235 [dostęp 2017-08-25].
  25. P.M. Murray, S.L. Weinstein, K.F. Spratt, The natural history and long-term follow-up of Scheuermann kyphosis, „The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume”, 75 (2), 1993, s. 236–248, ISSN 0021-9355, PMID8423184 [dostęp 2017-08-24].
  26. D.S. Bradford, A. Garica, Neurological complications in Scheuermann’s disease. A case report and review of the literature, „The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume”, 51 (3), 1969, s. 567–572, ISSN 0021-9355, PMID5781590 [dostęp 2017-08-24].
  27. K.Y. Chiu, K.D. Luk, Cord compression caused by multiple disc herniations and intraspinal cyst in Scheuermann’s disease, „Spine”, 20 (9), 1995, s. 1075–1079, ISSN 0362-2436, PMID7631238 [dostęp 2017-08-25].
  28. S.L. Blumenthal, J. Roach, J.A. Herring, Lumbar Scheuermann’s. A clinical series and classification, „Spine”, 12 (9), 1987, s. 929–932, ISSN 0362-2436, PMID3441839 [dostęp 2017-08-25].
  29. Clémence Palazzo, Frédéric Sailhan, Michel Revel, Scheuermann’s disease: an update, „Joint, Bone, Spine: Revue Du Rhumatisme”, 81 (3), 2014, s. 209–214, DOI10.1016/j.jbspin.2013.11.012, ISSN 1778-7254, PMID24468666 [dostęp 2017-08-25].
  30. Leczenie choroby Scheuermanna w bazie eMedicine [online], 9 marca 2017 [dostęp 2017-08-25].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]