French
DeutschConcertgebouw (Amsterdam) – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | Concertgebouwplein 10 |
| Typ budynku | sala koncertowa |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy | 1886 |
| Ukończenie budowy | 1888 |
Plan budynku | |
Położenie na mapie Amsterdamu  | |
Położenie na mapie Holandii  | |
Położenie na mapie Holandii Północnej  | |
 52°21′22,68″N 4°52′44,76″E/52,356300 4,879100 | |
| Strona internetowa | |
Concertgebouw – sala koncertowa w Amsterdamie uznawana za jedną z trzech na świecie z najlepszą akustyką.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pomysł budowy sali powstał po liście G.C.C.W. Haywarda, który w 1881 roku napisał do pisma De Amsterdammer o tym, że władze miasta nie dbają o życie muzyczne miasta, które nie ma odpowiedniej sali koncertowej. Kilka miesięcy po tym liście powstał komitet w skład którego weszło sześciu wpływowych obywateli miasta. O opracowanie projektu poprosili holenderskiego architekta P.J.H. Cuypersa. Zaproponował on budowę sali w Nieuwer-Amstel na ówczesnych przedmieściach Amsterdamu. Jego projekt powstał we wrześniu 1881 roku, a inspiracją była Kaisersaal w Düsseldorfie. Po prezentacji projektu inwestorom i w prasie został on skrytykowany przez holenderskiego kompozytora W.F. Thoofta, który kilka lat mieszkał w Düsseldorfie i stwierdził, że tamta sala ma złą akustykę. Dlatego w czerwcu 1882 roku komitet podjął decyzję o ogłoszeniu konkursu na salę z widownią na 2000 osób oraz sceną mieszczącą 120 orkiestrę i 500-osobowy chór. Głównym kryterium wyboru zwycięskiej pracy była akustyka. Komitet podjął decyzję 6 kwietnia 1883 roku wybierając projekt Adolfa Leonarda van Gendta. Sala została otwarta 11 kwietnia 1888 roku[1].
W latach 1985–1988 z powodu osiadania budynku został przeprowadzony generalny remont[2]. W ziemię wbito 400 metalowych rur na których umieszczono konstrukcję o wadze 10 000 ton[1]. Dobudowano również południowe skrzydło według planu Pi de Bruijna[2].
Sala jest siedzibą Koninklijk Concertgebouworkest, która pierwszy koncert dała tu 3 listopada 1888 roku. W 1988 roku królowa Beatrix nadała jej tytuł Koninklijk (Królewska)[3].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]
Z powodu podmokłego gruntu budynek został zbudowany na 2186 palach mających około 13 metrów. Znalazły się w nim dwie sale w stylu neoklasycystycznym[1]:
- mała o powierzchni 20 na 15 m i widownią na 437 osób.
- sala główna ma wymiary 44 na 28 metrów. Widownia, która może pomieścić 2000 osób jest podzielona na dwie części. Pośrodku znajduje się scena dla orkiestry[1].
Pod małą salą znajduje się Sala Lustrzana (Spiegelzaal) z widownią na 255 osób, a w podziemiach Sala Chóru (Koorzaal) z widownią na 150 osób. Ta ostatnia powstała po remoncie w 1985 roku[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Akustyka budowlana. Sale świata. Amsterdam Concertgebouw [online], livesound.pl [dostęp 2019-06-26] (pol.).
- ↑ a b Renovatie & Facelift [online], Het Concertgebouw [dostęp 2019-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-26] (niderl.).
- ↑ Royal Concertgebouw Amsterdam [online], Thingstodoinamsterdam.com [dostęp 2019-06-26] (ang.).
- ↑ Afdalen in Het Concertgebouw - Preludium [online], www.preludium.nl [dostęp 2019-06-26].