Coprinopsis urticicola – Wikipedia, wolna encyklopedia

*Coprinopsis urticicola*
	; Dwa owocniki na korze drzewa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	kruchaweczkowate
Rodzaj	Coprinopsis
Gatunek	Coprinopsis urticicola
	Nazwa systematyczna
	Coprinopsis urticicola (Berk. & Broome) Redhead, Vilgalys & Moncalvo; Taxon 50(1): 232 (2001)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Coprinopsis urticicola (Berk. & Broome) Redhead, Vilgalys & Moncalvo – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Coprinopsis, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1861 r. Miles Joseph Berkeley i Christopher Edmund Broome nadając mu nazwę Agaricus urticicola. W 1890 r. Charles Horton Peck przeniósł go do rodzaju Coprinus. (czerniak)^[2]. W wyniku badań filogenetycznych prowadzonych na przełomie XX i XXI wieku mykolodzy ustalili, że rodzaj Coprinus jest polifiletyczny i rozbili go na kilka rodzajów^[3]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali temu gatunkowi Redhead, Vilgalys i Moncalvo w 2001 r.^[1]

Synonimy^[2]:

Agaricus urticicola Berk. & Broome 1861
Coprinopsis urticicola var. hawaiiensis Keirle, Hemmes & Desjardin 2004
Coprinopsis urticicola var. salicicola (Uljé & Noordel.) Walleyn, Verbeken, Kerckh., Keersm., Christiaens, Esprit, Leyman & Van de Kerckh. 2012
Coprinopsis urticicola var. salicicola (Uljé & Noordel.) Noordel. 2012
Coprinus brassicae Peck 1890
Coprinus urticicola (Berk. & Broome) Buller 1917
Coprinus urticicola var. salicicola Uljé & Noordel. 1997
Pilosace urticicola (Berk. & Broome) Kuntze 1898
Psathyra urticicola (Berk. & Broome) Sacc. 1887

Morfologia

Kapelusz: Średnica do 5 mm, kształt początkowo jajowaty, potem rozszerzający się, stożkowaty, w końcu rozpostarty. W typowy dla czernidłaków sposób owocnik czernieje i podczas dojrzewania rozpływa się w czarną ciecz. Powierzchnia początkowo czysto biała, pokryta zasnówka, potem jasnoochrowa, pokryta kłaczkowatymi fragmentami zasnówki^[4].
Blaszki: Wolne, gęste, początkowo białe, potem szarobrązowe, w końcu czarne i rozpływające się w czarną ciecz^[4].
Trzon: Wysokość do 30 mm, grubość 1 mm, barwa początkowo biała, potem szarawa^[3].
Cechy mikroskopowe: Zarodniki 6,0–9,0 × 5–6,5 µm, bladoczerwono-brązowe, szeroko elipsoidalne dz zaokrąglonym wierzchołkiem, stożkową podstawą i centralną porą rostkową. Podstawki 4–zarodnikowe, 10–22 × 6–10 μm. Cheilocystydy i pleurocystydy cylindryczne do workowatych o wymiarach 35–60 × 10–14 μm, lub stożkowate o wymiarach 45–70 × 11–55 μm. Strzępki tworzące zasnówkę uchyłkowate, o szerokości 8–9 μm z lekko zgrubiałymi ścianami. Sprzążek brak^[3].

Charakterystyczną cechą Coprinopsis urticicola są niewielkie rozmiary, pokrycie owocnika strzępkami zasnówki i siedlisko^[4].

Występowanie

Znane jest występowanie Coprinopsis urticicola w niektórych krajach Europy i w Ameryce Północnej. Opisano jego występowanie również w Iranie^[4]. W opracowaniu W. Wojewody z 2003 r. brak tego gatunku^[5]. Jest rzadki. W Polsce podano jego stanowiska w Kuźnicy Białostockiej i Puszczy Białowieskiej (1994) oraz Bieszczadzkim Parku Narodowym (Wetlina 2011)^[3].

Grzyb saprotroficzny i koprofilny. Owocniki wyrastają na łajnie i resztkach organicznych (kompost)^[3]. W Iranie notowany na słomie ryżowej^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-15] (ang.).
↑ ^a ^b Species Fungorum [online] [dostęp 2020-11-15] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Rare species of the genus Coprinus Pers. s. lato, „Acta Mycologica”, 46 (1), 2011, s. 27–73 [dostęp 2020-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-13] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e First report of Coprinopsis urticicola from Iran, „Mycologia Iranica”, 2 (141), 2015 [dostęp 2020-11-15] .
↑ WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 145–156, ISBN 83-89648-09-1 .

[if-1] Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-15] (ang.).

[sf-2] Species Fungorum [online] [dostęp 2020-11-15] (ang.).

[gier-3] Rare species of the genus Coprinus Pers. s. lato, „Acta Mycologica”, 46 (1), 2011, s. 27–73 [dostęp 2020-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-13] .

[iran-4] First report of Coprinopsis urticicola from Iran, „Mycologia Iranica”, 2 (141), 2015 [dostęp 2020-11-15] .

[check-5] WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 145–156, ISBN 83-89648-09-1 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]