Cytospora populina – Wikipedia, wolna encyklopedia

Cytospora populina
Ilustracja
Kora topoli porażona przez Cytospora populina
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

Diaporthales

Rodzina

Valsaceae

Rodzaj

Cytospora

Gatunek

Cytospora populina

Nazwa systematyczna
Cytospora populina (Pers.) Rabenh.
Deutschl. Krypt.-Fl. (Leipzig) 1: 148 (1844)

Cytospora populina (Pers.) Rabenh. – gatunek grzybów z klasy Sordariomycetes[1]. Grzyb mikroskopijny[2].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cytospora, Valsaceae, Diaporthales, Diaporthomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1800 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Sphaeria populina. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Gottlob Ludwig Rabenhorst w 1844 r.[1]

Aktualna nazwa pochodzi od anamorfy. Teleomorfa Cytospora ambiens dawniej uznawana za odrębny gatunek, obecnie jest synonimem. Jest jeszcze około 70 innych synonimów[3].

Morfologia i rozwój

[edytuj | edytuj kod]

Podkładki zanurzone w korze. Podczas wytwarzania zarodników powiększają się powodując jej pęknięcie i tworząc tzw. krążek[2]. Wyłaniające się przez powierzchnię kory konidiomy są soczewkowate, duże, o średnicy (900–)950–1130(–1210) μm (średnio 1010 μm, n = 20). Krążek jasnoszary do czarnego, prawie płaski, okrągły do jajowatego, o średnicy (100–)110–160(–180) μm (średnio 140 μm, n = 20). Ostiole liczne, o barwie od ciemnobrązowej do czarnej, na tym samym poziomie co krążek. Czasami dolna część krążka (endostroma) jest jaśniejsza o średnicy (33,1–)33,8–47,6(–48,3) μm (średnio 42,4 μm, n = 20). W krążku ciemnobrązowe, ułożone koliście komory w kształcie kolby lub kuli, o wymiarach (220–)240–330(–370) μm (średnio 280 μm, n = 20). Worki wydłużone, jajowate (51,5–)54,7–64,4 (–66,9) × (7,5–)8,1– 13(-14,2) μm (średnio 61,5 × 11,1 μm, n = 20), 4-zarodnikowe. Askospory w dwóch rzędach, wydłużone, kiełbaskowate, cienkościenne, szkliste, bez gardzieli, jednokomórkowe (17,5–)18,9–24,3 (–25,1) × (4–)4,4–5,8 (–6,4) μm (średnio 21 × 5,2 μm, n = 50)[4].

W hodowli tworzy anamorfy w postaci białych, płaskich, filcowatych kolonii, o jednolitej teksturze, z rzadkimi, niregularnie rozmieszczonymi konidiomami[4].

Jest pasożytem okolicznościowym, porażającym głównie drzewa osłabione. Zarodniki płciowe (askospory) tworzą się rzadko, grzyb tworzy głównie bezpłciowe anamorfy. Wytwarzane przez nie konidia są zlepione śluzem i tworzą wstęgi, początkowo białe, potem żółte. Przenoszone są przez wiatr, deszcz i owady. Infekują miazgę kory drzew głównie przez rany. Grzyb zimuje w postaci grzybni i zarodników w porażonej korze drzew[2].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Cytospora populina występuje na całej półkuli północnej. W Europie występuje na większości obszaru, od Francji po północne wybrzeże Półwyspu Skandynawskiego. Brak jej w Portugalii, Hiszpanii i południowo-wschodniej części Europy. Na półkuli południowej podano tylko jedno stanowisko w Argentynie[5].

Saprotrof i pasożyt rozwijający się w miękiszu kory drzew, m.in. topoli (Populus), wierzb (Salix), jeden ze sprawców choroby zgorzel kory topoli. W Chinach notowana na Salix psammophila[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-07-27].
  2. a b c Karol Manka, Fitopatologia leśna, Warszawa: PWRiL, 2005, ISBN 83-09-01793-6.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-07-27].
  4. a b c Xin-Lei Fan i inni, Cytospora species associated with canker disease of three anti-desertification plants in northwestern China, „Phytotaxa”, 197 (4), 2015, s. 227–244, ISSN 1179-3163 [dostęp 2022-07-27].
  5. Występowanie Cytospora populina na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-07-27].