Dżamszid ibn Abd Allah – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dżamszid ibn Abd Allah
Dżamszid ibn Abd Allah Busaidi
Ilustracja
Dżamszid ibn Ad Allah Busaidi (1963)
Sułtan Zanzibaru
Okres

od 1 lipca 1963
do 12 stycznia 1964

Poprzednik

Abd Allah ibn Chalifa

Dane biograficzne
Dynastia

Al Busa’id

Data i miejsce urodzenia

16 września 1929
Stone Town, Sułtanat Zanzibaru

Data i miejsce śmierci

30 grudnia 2024
Maskat, Oman

Ojciec

Abd Allah ibn Chalifa

Matka

Sajjida Tuhfa bint Ali

Żona

Zulajcha bint Abd Allah[1]

Dzieci

7 (patrz niżej)

Odznaczenia
Wielki Mistrz Orderu Lśniącej Gwiazdy Zanzibaru Krzyż Wielki Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania)

Dżamszid ibn Abd Allah Busaidi, arab. جمشيد بن عبد الله (ur. 16 września 1929 w Stone Town, zm. 30 grudnia 2024 w Maskacie[2][3]) – ostatni sułtan Zanzibaru.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Najstarszy syn sułtana Abd Allaha ibn Chalify i jego żony Sajjidy Tuhfy bint Ali. Ukończył szkołę średnią w Stone Town, Victoria College w Aleksandrii w Egipcie, Uniwersytet Amerykański w Bejrucie w Libanie i Royal Naval College w Dartmouth w Anglii. W latach 1955–1956 odbył szkolenie administracyjne w Wielkiej Brytanii.

9 października 1960 został mianowany przez swojego ojca następcą tronu. Po jego śmierci, 1 lipca 1963 został sułtanem Zanzibaru i jego zależności. 9 grudnia 1963 ogłosił niepodległość Zanzibaru i przyjął tytuł „Jego Królewskiej Mości” (His Majesty). Zanzibar stał się monarchią konstytucyjną[4][5]. W latach 1963–1964 był przewodniczącym Tajnej Rady Sułtańskiej i członkiem Rady Wykonawczej. 12 stycznia 1964 uciekł z wyspy ze swoją rodziną, podczas zbrojnego powstania, na czele którego stanął generał John Okello. 17 stycznia 1964, w trybie zaocznym sułtan został oskarżony i wyrzucony z wyspy przez rząd rewolucyjny. 18 stycznia Zanzibar został ogłoszony republiką ludową, a następnie państwem „jednej partii”[4][5]. Sułtan uciekł na emigrację do Wielkiej Brytanii. Osiadł w Londynie, później przeniósł się do Portsmouth w hrabstwie Hampshire. Tam mieszkał do 2020 roku, kiedy to zamieszkał na stałe w Omanie[6].

Zmarł 30 grudnia 2024 roku i został pochowany na Cmentarzu Królewskim w Maskacie[7]

Dżamszid miał siedmioro dzieci:

  • książę Sajjid Ali ibn Dżamszid
  • książę Sajjid Chalifa ibn Dżamszid
  • księżna Sajjida Matuka bint Dżamszid (1957-)
  • książę Sajjid Abd Allah ibn Dżamszid
  • książę Sajjid Wasfi ibn Dżamszid (1972-)
  • księżna Sajjida Adla bint Dżamszid
  • książę Sajjid Gharib ibn Dżamszid

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. The Al Bu-Said Dynasty. [dostęp 2011-11-19]. (ang.).
  2. معلومات لـ “أثير”: وفاة جناب السيد جمشيد [online], صحيفة أثير الالكترونية, 30 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-30] (arab.).
  3. Mariam Said, Last Sultan of Zanzibar, Sayyid Jamshid bin Abdullah Al Said dies at 95 in Oman [online], Daily News, 31 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-31] (ang.).
  4. a b Tanzania. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-06-15].
  5. a b Zanzibar. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  6. Former Zanzibar Sultan granted retirement in Oman. s. gulfnews.com. [dostęp 2021-09-28]. (ang.).
  7. معلومات لـ “أثير”: وفاة جناب السيد جمشيد [online], صحيفة أثير الالكترونية, 30 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-30] (arab.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]