Diecezja sandomierska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Diecezja sandomierska

Katedra w Sandomierzu
Państwo	Polska
Siedziba	Sandomierz Mariacka 9 27-600 Sandomierz
Data powołania	30 czerwca 1818
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	lubelska
Katedra diecezjalna	Katedra w Sandomierzu
Biskup diecezjalny	Krzysztof Nitkiewicz
Biskup senior	Edward Frankowski
Dane statystyczne (2017[1])
Liczba wiernych	680 662
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych	694 623 71
Liczba osób zakonnych	364
Liczba dekanatów	25
Liczba parafii	243
Powierzchnia	7850 km²
50°40′35,9″N 21°44′58,6″E/50,676639 21,749611
Strona internetowa

Herb Diecezji Sandomierskiej

Typ herbu	diecezjalny

Diecezja sandomierska (łac. Dioecesis Sandomiriensis) – jedna z 3 diecezji obrządku łacińskiego w metropolii lubelskiej w Polsce.

Diecezja sandomierska powstała 30 czerwca 1818 roku. Papież Pius VII bullą „Ex imposita nobis” wydzielił ją z terenu diecezji krakowskiej. Do nowej diecezji weszły m.in. archidiakonaty zawichojski i opatowski. Naturalnymi granicami diecezji były rzeki: Wisła, Pilica, Czarna, a także pasmo Gór Świętokrzyskich, toteż wówczas swym kształtem przypominała nieco Afrykę. W tym kształcie dotrwała aż do 25 marca 1992 roku, kiedy to papież Jan Paweł II bullą „Totus Tuus Poloniae Populus” przeorganizował strukturę diecezji w Polsce. Na mocy tego dokumentu z terenu dawnej diecezji sandomierskiej powstała diecezja radomska, zaś do pozostałych 8 dekanatów zostały dołączone 2 dekanaty z diecezji lubelskiej, 7 dekanatów z diecezji przemyskiej oraz 1 dekanat z diecezji tarnowskiej. Obecnie diecezja sandomierska jest diecezją sufraganalną metropolii lubelskiej. W latach 2010–2016 nastąpiła reorganizacja dekanatów. Dekretami biskupa ordynariusza Krzysztofa Nitkiewicza likwidacji uległy dekanaty: Stalowa Wola-Północ, Stalowa Wola-Południe, Tarnobrzeg-Północ, Tarnobrzeg-Południe, a powstały nowe: Stalowa Wola, Pysznica, Tarnobrzeg, Nowa Dęba i Kunów.

• 30 czerwca 1818 – Powstanie diecezji sandomierskiej
• 1972–1973 – I Peregrynacja obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej
• 1981 – Zmiana nazwy na: „diecezja sandomiersko-radomska”
• 1992 – Reorganizacja granic diecezji i powrót do nazwy „diecezja sandomierska”
• 1996–1999 – Obrady II Synodu diecezji sandomierskiej
• czerwiec 1999 – Wizyta papieża Jana Pawła II
• 2000 – Kościół parafialny św. Michała Archanioła w Ostrowcu został podniesiony do godności kolegiaty
• 2003–2004 – Peregrynacja figury Matki Boskiej Fatimskiej
• 2008–2009 – II Peregrynacja obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej
• 2010 – Reorganizacja Dekanatów Stalowa Wola-Północ i Stalowa Wola-Południe. Ustanowienie dekanatów: Stalowa Wola i Pysznica
• 2011 – Ustanowienie drugiego w Ostrowcu Świętokrzyskim diecezjalnego sanktuarium MB Saletyńskiej
• 2015 – Reorganizacja Dekanatów Tarnobrzeg-Północ i Tarnobrzeg-Południe. Ustanowienie dekanatów: Tarnobrzeg i Nowa Dęba
• 24 czerwca 2015 – Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela w Janowie Lubelskim został podniesiony do godności kolegiaty
• 19 kwietnia 2016 – Ustanowienie dekanatu Kunów i reorganizacja dekanatów: Opatów, Ostrowiec Świętokrzyski, Ożarów, Sandomierz, Szewna.

• Kuria Diecezjalna
• Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu
• Instytut Teologiczny w Sandomierzu
• Sąd Biskupi
• Sandomierska Kapituła Katedralna
• Kapituła Konkatedralna w Stalowej Woli
• Kapituła Kolegiacka w Opatowie
• Kapituła Kolegiacka w Ostrowcu Świętokrzyskim
• Caritas diecezjalne (Caritas Diecezji Sandomierskiej)
• Dom Księży Emerytów
• Fundacja serce bez granic
• Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia
• Muzeum Diecezjalne w Sandomierzu
• Archiwum

• Biskup diecezjalny: ks. bp Krzysztof Nitkiewicz (od 2009)
• Biskup senior: ks. bp Edward Frankowski (senior od 2012)

• Bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu (rocznica poświęcenia: 22 października)
• Bazylika konkatedralna Matki Bożej Królowej Polski w Stalowej Woli
• Bazylika pw. Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu
• Kolegiata w Opatowie
• Kolegiata w Ostrowcu Świętokrzyskim
• Kolegiata w Klimontowie
• Kolegiata św. Jana Chrzciciela w Janowie Lubelskim

• Święty Stanisław, biskup i męczennik
• Błogosławiony Wincenty Kadłubek, biskup

• Sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego na Świętym Krzyżu
• Sanktuarium Matki Bożej Dzikowskiej w Tarnobrzegu
• Sanktuarium Błogosławionego Sadoka i 48 Towarzyszy Męczenników oraz Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej w Sandomierzu
• Sanktuarium św. Wojciecha w Bielinach
• Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Bogorii
• Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej Łaskawej w Janowie Lubelskim
• Sanktuarium Świętego Józefa w Nisku
• Diecezjalne Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Ostrowcu Świętokrzyskim
• Diecezjalne Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej w Ostrowcu Świętokrzyskim
• Sanktuarium Matki Bożej Różańcowej Królowej Rodzin w Ożarowie
• Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Radomyślu nad Sanem
• Sanktuarium Matki Bożej Cudownej Przemiany w Rakowie
• Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Misericordia Domini w Sulisławicach
• Sanktuarium Świętej Anny w Annopolu
• Sanktuarium Świętego Antoniego w Padwi Narodowej

Miasta diecezji sandomierskiej – porównanie

Herb	Miasto	Dekanat	Województwo	Powiat	Ludność	Liczba parafii
	Annopol	Zawichost	lubelskie	kraśnicki	2 728	1
	Baranów Sandomierski	Baranów Sandomierski	podkarpackie	tarnobrzeski	1 391	1
	Bogoria	Staszów	świętokrzyskie	staszowski	1 076	1
	Ćmielów	Ożarów	świętokrzyskie	ostrowiecki	3 213	1
	Janów Lubelski	Janów Lubelski	lubelskie	janowski	12 182	2
	Klimontów	Klimontów	świętokrzyskie	sandomierski	3 590	1
	Koprzywnica	Koprzywnica	świętokrzyskie	sandomierski	2 536	2
	Kunów	Kunów	świętokrzyskie	ostrowiecki	3 078	1
	Modliborzyce	Modliborzyce	lubelskie	janowski	1 435	1
	Nisko	Nisko	podkarpackie	niżański	15 722	5
	Nowa Dęba	Nowa Dęba	podkarpackie	tarnobrzeski	12 194	2
	Opatów	Opatów	świętokrzyskie	opatowski	7 070	2
	Osiek	Koprzywnica	świętokrzyskie	staszowski	2 041	1
	Ostrowiec Świętokrzyski	Ostrowiec Świętokrzyski	świętokrzyskie	ostrowiecki	79 173	11
	Ożarów	Ożarów	świętokrzyskie	opatowski	5 276	1
	Połaniec	Połaniec	świętokrzyskie	staszowski	8 525	2
	Rudnik nad Sanem	Rudnik nad Sanem	podkarpackie	niżański	6 877	2
	Sandomierz	Sandomierz	świętokrzyskie	sandomierski	27 409	6
	Stalowa Wola	Stalowa Wola	podkarpackie	stalowowolski	71 814	8
	Staszów	Staszów	świętokrzyskie	staszowski	17 015	2
	Tarnobrzeg	Tarnobrzeg	podkarpackie	Tarnobrzeg	51 061	10
	Ulanów	Ulanów	podkarpackie	niżański	1 418	1
	Zaklików	Zaklików	podkarpackie	stalowowolski	3 010	1
	Zawichost	Zawichost	świętokrzyskie	sandomierski	2 033	2

• biskupi sandomierscy
• metropolia lubelska
• podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce
• Nuncjatura Stolicy Apostolskiej w Polsce
• ziemia sandomierska

• Ks. Witold Zdaniewicz, ks. Sławomir H. Zaręba, Robert Stępisiewicz Wykaz parafii w Polsce 2006 (s. 573–590) Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. Warszawa 2006 ISBN 83-85945-17-2.

• Diecezja sandomierska