Diselenek węgla – Wikipedia, wolna encyklopedia

Diselenek węgla
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	selenek węgla(IV)
	Inne nazwy i oznaczenia
	dwuselenek węgla
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	CSe2
Masa molowa	169,93 g/mol
Wygląd	żółta ciecz o odrażającym zapachu
	Identyfikacja
Numer CAS	506-80-9
PubChem	68174
SMILES
	C(=[Se])=[Se]
InChI
	InChI=1S/CSe2/c2-1-3
	InChIKey
	JNZSJDBNBJWXMZ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Gęstość
	2,68 g/cm³ (20 °C); ciecz
	Rozpuszczalność w wodzie
	nierozpuszczalny
	w innych rozpuszczalnikach
	CCl; 4, toluen
Temperatura topnienia	−43,8 °C
Temperatura wrzenia	125,5 °C
Niebezpieczeństwa
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
Zwroty H	H331, H301, H373, H400, H410
Zwroty P	brak wiarygodnych danych
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI
Toksyczny; (T)	Groźny dla; środowiska; (N)
Zwroty R	R23/25, R33, R50/53
Zwroty S	S1/2, S20/21, S28, S45, S60, S61
	Podobne związki
Podobne związki	disiarczek węgla, dwutlenek węgla
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Diselenek węgla – nieorganiczny związek chemiczny, połączenie selenu i węgla na IV stopniu utlenienia, analog dwutlenku węgla.

Otrzymywanie

Po raz pierwszy został uzyskany przez H. G. Grimma i H. Metzgera w 1936 r. w reakcji:

2H
2Se + CCl
4 → CSe
2 + 4HCl

przebiegającej w temperaturze 500 °C^[4].

Ulepszona metoda polega na reakcji:

2Se + CH
2Cl
2 → CSe
2 + 2HCl

Pary dichlorometanu w strumieniu azotu przepuszcza się nad szarym selenem w temperaturze 375 °C, a następnie przez rurkę ogrzaną do 575 °C. Produkt – roztwór CSe
2 w dichlorometanie skrapla się w odbieralniku chłodzonym suchym lodem^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-56, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
↑ ^a ^b Wie‐HinW.‐H. Pan Wie‐HinW.‐H. i inni, 2. Diselenocarbamates from Carbon Diselenide, [w:] Inorganic Syntheses, wyd. 1, t. 21, Wiley, styczeń 1982, s. 6–11, DOI: 10.1002/9780470132524.ch2, ISBN 978-0-470-13252-4 (ang.).
↑ ^a ^b związki selenu, z wyjątkiem selenku siarczku kadmu oraz związków wymienionych w innym miejscu niniejszego załącznika, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-03-28] (ang.).
↑ H.G.H.G. Grimm H.G.H.G., H.H. Metzger H.H., Über Darstellung und Eigenschaften des Selenkohlenstoffs, „Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft”, 69 (6), 1936, s. 1356–1364, DOI: 10.1002/cber.19360690626 [dostęp 2024-08-22] (niem.).

[CRC90-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-56, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).

[Pan-2] Wie‐HinW.‐H. Pan Wie‐HinW.‐H. i inni, 2. Diselenocarbamates from Carbon Diselenide, [w:] Inorganic Syntheses, wyd. 1, t. 21, Wiley, styczeń 1982, s. 6–11, DOI: 10.1002/9780470132524.ch2, ISBN 978-0-470-13252-4 (ang.).

[CLI-3] związki selenu, z wyjątkiem selenku siarczku kadmu oraz związków wymienionych w innym miejscu niniejszego załącznika, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-03-28] (ang.).

[Grimm-4] H.G.H.G. Grimm H.G.H.G., H.H. Metzger H.H., Über Darstellung und Eigenschaften des Selenkohlenstoffs, „Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft”, 69 (6), 1936, s. 1356–1364, DOI: 10.1002/cber.19360690626 [dostęp 2024-08-22] (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]