Dmitrij Karakozow – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dmitrij Władimirowicz Karakozow, ros. Дмитрий Владимирович Каракозов (ur. 23 października^?/4 listopada 1840 w Kostromie, stracony 3 września^?/15 września 1866 w Petersburgu) – rosyjski zamachowiec, autor pierwszego zamachu wymierzonego w osobę Aleksandra II.

Karakozow pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Studiował na uniwersytetach w Kazaniu i w Moskwie. W 1863 został członkiem tajnego antycarskiego stowarzyszenia, którego głównym liderem był jego kuzyn Nikołaj Iszutin. W trzy lata później podjął samodzielny wyjazd do Petersburga w celu zamordowania cara. W czasie pobytu w stolicy rozprowadzał również ręcznie sporządzone ulotki zatytułowane "Do przyjaciół robotników", w której wzywał do zbrojnego powstania.

4 kwietnia 1866 Karakozow zaczaił się na cara pod bramą Letniego Ogrodu i oddał w jego kierunku jeden strzał z pistoletu. W ostatniej chwili jednak przypadkowy przechodzień Komissarow podbił rękę zamachowca i udaremnił atak. Karakozow próbował uciekać, jednak został ujęty i 3 września 1866 skazany na śmierć przez powieszenie.

• L.Baumgarten, Marzyciele i carobójcy, Warszawa 1960.
• E.Radziński, Aleksander II. Ostatni wielki car, Magnum, Warszawa 2005, ISBN 83-89656-16-7.