Dolomit (minerał) – Wikipedia, wolna encyklopedia
![]() Dolomit i magnezyt – Hiszpania | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny | |
---|---|
Twardość w skali Mohsa | 3,5–4 |
Przełam | muszlowy |
Łupliwość | 3-kierunkowa, doskonała, zgodnie ze ścianami romboedru |
Układ krystalograficzny | Układ trygonalny – romboedryczne, bar3 |
Gęstość | 2,8–2,9 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa | biała, szara, żółtawa, bezbarwny |
Rysa | biała |
Połysk | szklisty, czasami perłowy |
Współczynnik załamania | nω = 1.679–1.681 nε = 1.500 |


Dolomit – minerał z gromady węglanów.
Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego badacza Alp, mineraloga Deodata de Dolomieu, który w 1791 r. po raz pierwszy wyodrębnił ten minerał.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Tworzy kryształy izometryczne (romboedry siodełkowato wygięte do góry), czasami tabliczkowe lub słupkowe. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, naskorupień, żyłek i szczotek krystalicznych. Tworzy pseudomorfozy po innych minerałach. Jest kruchy, przezroczysty, wykazuje luminescencję: pomarańczową, zieloną, żółtą, brązową, białą, kremową. Zawiera domieszki: manganu, kobaltu, ołowiu, cynku. Opornie rozpuszcza się w zimnym kwasie solnym; po sproszkowaniu i podgrzaniu silnie reaguje („burzenie”). Główny składnik skały osadowej o tej samej nazwie.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]
Występuje w niskotemperaturowych utworach hydrotermalnych, żyłach kruszcowych, w skałach metamorficznych (marmurach dolomitowych). W skałach osadowych jest produktem metasomatozy (dolomityzacji) skał wapiennych, a także sedymentacji chemicznej i biologicznej. Skały dolomitowe powstały z morskich wapieni, które zostały przeobrażone przez bogatą w magnez wodę (atomy magnezu zastąpiły część atomów wapnia). Współwystępuje z kalcytem, kwarcem, pirytem, sfalerytem, galeną.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Austria, Niemcy, Włochy, Słowenia, Szwajcaria, Rumunia, Jugosławia, Kanada, USA, Meksyk.
- W Polsce: występuje w Małopolsce – w Tatrach (Dolina Białego, Dolina Kościeliska, Dolina Chochołowska), w Górach Świętokrzyskich, duże wystąpienia są na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej oraz na Dolnym Śląsku – w Sudetach (Masyw Śnieżnika, Krowiarki).
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- w czystej postaci jest wykorzystywany jako ruda magnezu (13,3% Mg – do lekkich stopów);
- materiał budowlany (do wytwarzania specjalnego cementu);
- surowiec dla przemysłu ceramicznego;
- ma zastosowanie w metalurgii;
- do produkcji materiałów ogniotrwałych;
- do produkcji nawozów mineralnych (nawóz wapniowo-magnezowy do odkwaszania gleb);
- materiał dekoracyjny i kolekcjonerski;
- wykorzystywany w medycynie jako suplement wapnia i magnezu[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dolomit w: Encyklopedia Leków – Przychodnia.pl [online], www.przychodnia.pl [dostęp 2017-08-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-16] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa. Wydawnictwa Geologiczne. Wyd. 2. Warszawa, 1982.
- Wacław Ryka, Anna Maliszewska, Słownik petrograficzny, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982, ISBN 83-220-0150-9, OCLC 69507580 .
- Andrzej Bolewski , Włodzimierz Parachoniak , Petrografia, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982, ISBN 83-220-0173-8, OCLC 749339255 .