El Paso (Teksas) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Siedziba hrabstwa | |||||
El Paso | |||||
| |||||
Przydomek: The Sun City, The Star City of Texas, El Chuco | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stan | |||||
Hrabstwo | |||||
Kod statystyczny | |||||
Burmistrz | Oscar Leeser (od 2021) | ||||
Powierzchnia | 671,5 km² | ||||
Wysokość | 1140 m n.p.m. | ||||
Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy | 915 | ||||
Kod pocztowy | Lista kodów: 79901–79932, 79934–79938, 79940–79955, 79958, 79960, 79961, 79966, 79968, 79973–79978, 79980, 79982–79999, 88510–88536, 88538–88550, 88553–88563, 88565–88590, 88595 | ||||
Strefa czasowa | |||||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych | |||||
Położenie na mapie Teksasu | |||||
31°47′25″N 106°25′24″W/31,790278 -106,423333 | |||||
Strona internetowa |
El Paso – miasto w Stanach Zjednoczonych, na południowo-zachodnim skraju stanu Teksas, ośrodek administracyjny hrabstwa El Paso, położone nad rzeką Rio Grande, u podnóża Gór Franklin, przy granicy z Meksykiem naprzeciw meksykańskiego miasta Ciudad Juárez.
W 2020 miasto liczyło 678,8 tys. mieszkańców; obszar metropolitalny El Paso obejmujący m.in. miejscowości: Horizon City i Socorro, w 2020 zamieszkany był przez 865,6 tys. osób[1]. Jest drugim co do wielkości miastem z większością latynoską w Stanach Zjednoczonych, gdzie ponad 81% mieszkańców to Latynosi[1].
Miasto jest węzłem komunikacyjnym, w pobliżu funkcjonuje port lotniczy El Paso. Ośrodek naukowo–handlowy oraz przemysłowy w sektorze m.in. petrochemicznym, hutnictwa miedzi, odzieżowym oraz spożywczym[2].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Miasto położone jest w południowo–zachodniej części Stanów Zjednoczonych w Hrabstwie El Paso, graniczy od północy ze stanem Nowy Meksyk.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Od 1598 funkcjonuje pod nazwą El Paso (hiszp. El Paso del Norte), kiedy to hiszpański konkwistador Juan de Oñate uznał miejsce jako strategiczne[3]. Franciszkanie założyli tu misje w 1659 – podczas powstania Indian Pueblo chronili się w niej hiszpańscy kolonizatorzy[3]. Pod koniec XVIII stulecia osada składała się z kilku przysiółków i folwarków zamieszkanych przez około 5 tys. osób[3]. Od 1859 funkcjonuje jako miasto – gwałtowny rozwój El Paso podlegał m.in. doprowadzeniu linii kolejowej w 1881 (w ciągu kilku lat populacja miasta wzrosła dziesięciokrotnie)[3]. W 1913 otwarto Uniwersytet Teksasu w El Paso[3], od 1959 działa Muzeum Sztuki.
Znajduje się tu baza wojskowa Fort Bliss, siedziba Centrum Obrony Powietrznej Armii Stanów Zjednoczonych, a na północ od miasta poligon White Sands Missile Range[4].
El Paso jest jednym z największych przejść granicznych pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Meksykiem – miesięcznie przez miasto przechodzą tysiące migrantów uciekających od biedy i przemocy w kraju ojczystym[5].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Etniczność
[edytuj | edytuj kod]Pod względem etnicznym w 2020 w El Paso, dominowała ludność rasy białej (59,6%), następnie rasa mieszana (20,7%), rasa czarna – Afroamerykanie (3,4%), Azjaci (1,3%), Indianie (0,6%), Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku (0,2%)[1]. Latynosi stanowili 81,6% ludności miasta[1].
Liczba ludności
[edytuj | edytuj kod]Religia
[edytuj | edytuj kod]W 2020 do największych grup religijnych obszaru metropolitalnego El Paso należały[6]:
- Kościół katolicki – 416,2 tys. członków w 54 parafiach
- Ewangelikalizm bezdenominacyjny – 50,2 tys. członków w 62 zborach
- Południowa Konwencja Baptystów – 18,7 tys. członków w 122 zborach
- Świadkowie Jehowy – 15,4 tys. członków w 53 zborach
- Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (mormoni) – 10,3 tys. członków w 21 świątyniach
- Kościoły zielonoświątkowe – ok. 10 tys. członków w 59 zborach
Zabytki i atrakcje turystyczne
[edytuj | edytuj kod]- Muzeum Archeologiczne
- Muzeum Sztuki
- Muzeum Historii
- Zoo El Paso
Współpraca
[edytuj | edytuj kod]Urodzeni w El Paso
[edytuj | edytuj kod]- Guy Kibbee (1882)
- Elliot Chess (1899)
- Gene Roddenberry (1921)
- Sandra Day O’Connor (1930)
- Debbie Reynolds (1932)
- Oscar Zeta Acosta (1935)
- Don Bluth (1937)
- Phil Ochs (1940)
- Vikki Carr (1941)
- Jeff Bingaman (1943)
- Barbara Lee (1946)
- Susana Martinez (1959)
- Lydia Cornell (1962)
- Eddie Guerrero (1967)
- Vickie Guerrero (1968)
- Chavo Guerrero Jr. (1970)
- Alan Tudyk (1971)
- Beto O’Rourke (1972)
- John Moyer (1973)
- Jim Ward (1976)
- Jair Marrufo (1977)
- Natasha Lacy (1985)
- Sho Kashima (1986)
- Diamond Dixon (1992)
- Marcell Jacobs (1994)
- Daniel Amigo (1995)
- Allegra Acosta (2002)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d U.S. Census Bureau QuickFacts: El Paso city, Texas [online], www.census.gov [dostęp 2023-02-25] (ang.).
- ↑ Encyklopedia popularna PWN, wyd. XXV, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995 .
- ↑ a b c d e El Paso | Texas, United States | Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2023-02-25] (ang.).
- ↑ Fort Bliss Army Base in El Paso, TX [online], Military Bases [dostęp 2021-03-06] (ang.).
- ↑ Biden odwiedził El Paso, symbol dysfunkcji amerykańskiego systemu imigracyjnego. Pierwsza taka wizyta [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-02-25] (pol.).
- ↑ Congregational Membership [online], www.thearda.com [dostęp 2023-02-25] .