Eleonora Czartoryska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Eleonora Monika Waldstein
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 kwietnia 1710
Praga

Data i miejsce śmierci

14 marca 1798
Zamość[1]

Ojciec

Jan Antoni Waldstein

Matka

Anna Waldstein

Mąż

Michał Fryderyk Czartoryski

Dzieci

Antonina, Aleksandra, Konstancja, Antoni

Odznaczenia
Order Krzyża Gwiaździstego

Eleonora Monika Czartoryska de domo Waldstein (ur. 12 kwietnia 1710[2], zm. 1798[3]) – księżna, żona kanclerza wielkiego litewskiego Michała Czartoryskiego, dama Krzyża Gwiaździstego[4].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Pradze[2][5] jako córka Jana Antoniego Waldsteina (Johann Anton von Waldstein) i Anny Waldstein. W 1720 roku zaręczyła się z Michałem Fryderykiem Czartoryskim, a w 1726 wyszła za niego za mąż[6].

Od 1770 do 1790 roku była dziedziczką Radzymina. Wybudowała w Radzyminie pałac[a] otoczony parkiem krajobrazowym. Ufundowała dzwonnicę i wzniesiony w latach 1779–1780 kościół murowany. Oba budynki projektu królewskiego architekta Jana Chrystiana Kamsetzera. Była także fundatorką budynku plebanii[7]. Założyła znajdującą się w pobliżu tego kościoła szkołę elementarną i przytułek[8]. Autorka unikalnego zbioru praw i powinności wobec mieszczan i ich wobec dworu. Wyjednała w 1785 u króla przywilej na odbywanie się jarmarków w Radzyminie[9].

W 1793 (1794) roku wyjechała do dóbr Czartoryskich do Wołczyna na Podolu, a w podróży towarzyszył Daniel Kazimierz Narbutt[10].

Zmarła w 1798 roku i została pochowana w kościele Świętego Krzyża w Warszawie obok swojego męża.

Potomstwo

[edytuj | edytuj kod]

Z księciem Michałem Czartoryskim miała razem trzy córki i syna:

  1. Pałac rozebrany został w 1870 roku.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Data śmierci
  2. a b Royal Ancestry File. [dostęp 2012-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-08)].
  3. Biskup chełmsko-lubelski Wojciech Skarszewski napisał list żałobny w związku z jej śmiercią 20 kwietnia 1795 roku, zobacz: Sygnatura Archiwum Archidiecezjalne Lubelskie REP 60A, 170, s. 210-212, a także: [1]
  4. Jerzy Sewer Dunin Borkowski, Panie polskie przy dworze rakuskim, Lwów: Księgarnia Seyfartha i Czajkowkiego, 1891, s. 39
  5. Waldstein family
  6. Danuta Michalec, Aleksandra Ogińska i jej czasy, Siedlce: Muzeum Okręgowe, 1999, ISBN 978-83-911103-6-2 [dostęp 2023-09-26].
  7. l, Historia Parafii [online], Parafia Przemieniania Pańskiego - Radzymin [dostęp 2023-09-26] (pol.).
  8. Jan Wnuk, Księżna Eleonora Czartoryska - dziedziczka Radzymina, Radzymin: Towarzystwo Przyjaciół Radzymina, 2008, ISBN 978-83-924733-3-6 [dostęp 2023-09-26].
  9. Historia. Urząd Miasta i Gminy Radzymin. [dostęp 2016-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  10. Kazimierz Narbutt. 2007. [dostęp 2012-06-06].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]