Elsa Beskow – Wikipedia, wolna encyklopedia
Imię i nazwisko | Elsa Maartman |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 11 lutego 1874 |
Data i miejsce śmierci | 30 czerwca 1953 |
Język | |
Dziedzina sztuki | |
Strona internetowa |
Elsa Beskow (ur. 11 lutego 1874 w Sztokholmie jako Elsa Maartman, zm. 30 czerwca 1953 tamże) – szwedzka pisarka i ilustratorka książek dla dzieci. Od 1958 co roku przyznawana jest nagroda jej imienia (szw. Elsa-Beskow-Plakette) dla najlepszych szwedzkich ilustratorów powieści obrazkowych[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się 11 lutego 1874 w Sztokholmie[2]. Jej ojcem był przedsiębiorca Bernt Maartman, a matką Augusta Fahlstedt. Miała cztery siostry i brata Hansa[3]. Gdy miała 15 lat, zmarł jej ojciec. Studiowała Edukację Artystyczną na Konstfack w Sztokholmie[4]. W 1897 wyszła za mąż za Natanaela Beskowa, byłego ministra i doktora teologii. Poznała go w szkole w Djursholm, gdzie pracowała jako nauczycielka, a on pełnił funkcję dyrektora. Miała z nim sześciu synów, w tym artystę Bo Beskowa oraz geologa Gunnara Beskowa[3].
W 1894 Beskow rozpoczęła współtworzyć czasopismo dla dzieci „Jultomten”. W swoich książkach często łączyła rzeczywistość z elementami baśniowymi. Dzieci spotykają się z elfami, a zwierzęta potrafią mówić. Głównym tematem jej książek były relacje między dziećmi i dorosłymi.
Elsa Beskow stała się jedną z najbardziej znanych szwedzkich pisarek. Wiele jej książek stało się klasykami i są stale przedrukowywane[5]. Ilustrowała również elementarze i śpiewniki dla szwedzkich szkół. Strony swoich książek często zdobiła ramkami w stylu secesyjnym[6].
Na język polski utwory Elsy Beskow (Zimowa wyprawa Ollego, Słoneczne jajo) tłumaczyła Katarzyna Skalska[7][8].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Opracowano na podstawie materiału źródłowego[9].
- 1897: Sagan om den lilla, lilla gumman
- 1898: Barnen på Solbacka
- 1898-1934: Vill du måla?
- 1901: Puttes äfventyr i blåbärsskogen: ritade och berättade
- 1905: Sagan om Gnällmåns: alla skrikhalsar till varning och deras mammor till hjälp berättad
- 1907: Olles skidfärd (Zimowa wyprawa Ollego, przeł. Katarzyna Skalska, Poznań 2012)
- 1910: Tomtebobarnen
- 1912: Pelles nya kläder
- 1914: Blomsterfesten i täppan
- 1915: Sagobok
- 1916: Görans bok
- 1918: Tant Grön, tant Brun och tant Gredelin
- 1919: Muntergök
- 1920: Lasse-Liten i trädgården
- 1921: Bubbelemuck och andra sagor
- 1921: Lillebrors segelfärd (z muzyką Alice Tegnér)
- 1922: Farmors lapptäcke
- 1923: Resan till landet Längesen
- 1924: Sagan om den lilla hinden
- 1925: Tant Bruns födelsedag
- 1926: Kistan på herrgårdsvinden
- 1927: Årets saga
- 1928: Jan och alla hans vänner
- 1929: Petter och Lotta på äventyr
- 1930: Hattstugan
- 1930: Farmor och Fjunlätt och andra sagor
- 1932: Solägget (Słoneczne jajo, przeł. K. Skalska, Poznań 2010)
- 1932: Landet Långthärifrån
- 1933: Sagan om den nyfikna abborren
- 1934: Sessalätts äventyr
- 1935-1937: Vill du läsa? (razem z Hermanem Siegvaldem)
- 1939: Ocke, Nutta och Pillerill
- 1941: Duktiga Annika
- 1942: Farbror Blås nya båt
- 1944: Det hände en gång
- 1945: ABC-resan
- 1947: Petters och Lottas jul
- 1949: Herr Peter
- 1949: Herr Peters hus
- 1950: Tomten i leksaksfönstret och andra sagor
- 1952: Röda bussen och gröna bilen
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Anita Silvey , Children's Books and Their Creators, Houghton Mifflin Harcourt, 1995, ISBN 0-395-65380-0 [dostęp 2018-05-23] (ang.).
- ↑ Biography. elsabeskow.se. [dostęp 2018-05-27]. (ang.).
- ↑ a b Elsa Beskows liv [online], Bonnier Carlsen, 29 lipca 2012 [dostęp 2018-05-23] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-18] (szw.).
- ↑ Ivar Björkman , Djursholm – staden på landet, 1982, ISBN 91-85549-00-2 (szw.).
- ↑ Stig Ahlgren , Insnöad: Läsning i blandade ämnen, Ystad: Rabén & Sjögren, 1977, s. 138, ISBN 978-91-29-47919-5 (szw.).
- ↑ Elsa Beskow [online], Books and Writers, 27 lipca 2010 [dostęp 2018-05-23] [zarchiwizowane z adresu 2010-07-27] (ang.).
- ↑ Słoneczne jajo [online], Wydawnictwo Zakamarki [dostęp 2018-06-01] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-10] .
- ↑ Zimowa wyprawa Ollego [online], Wydawnictwo Zakamarki [dostęp 2018-06-01] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-18] .
- ↑ Beskow, Elsa, 1874-1953 [online], Libris [dostęp 2018-06-01] (szw.).
- ISNI: 0000000120373398
- VIAF: 97459375
- ULAN: 500169157
- LCCN: n79053780
- GND: 118176420
- NDL: 00433184
- LIBRIS: 86lnncqs28j9tm1
- BnF: 11891776z
- SUDOC: 026725398
- NLA: 36246300
- NKC: mub2017959663
- DBNL: besk001
- BNE: XX5629807
- NTA: 06953022X
- BIBSYS: 90514996
- CiNii: DA03446527
- Open Library: OL160959A
- PLWABN: 9810591329205606
- NUKAT: n2010151441
- J9U: 987007297672605171
- CONOR: 41277027
- KRNLK: KAC200802141