Emanuel Homolacs – Wikipedia, wolna encyklopedia

Emanuel Homolacs

pułkownik saperów
Data i miejsce urodzenia	25 lipca 1873 Rzędowice
Data i miejsce śmierci	12 września 1929 Krasnystaw
Przebieg służby
Lata służby	1894–1927
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier, Wojsko Polskie
Jednostki	9 batalion pionierów 1 batalion saperów 1 pułk saperów zapasowa kompania saperów Grupa Fortyfikacyjna nr 5 Kościuszkowski Obóz Szkolny Saperów 6 Pułk Saperów (II RP) Dowództwo Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu Dowództwo Okręgu Korpusu nr IV w Łodzi
Stanowiska	dowódca kompanii saperów zastępca dowódcy pułku saperów kierownik składu pionierów dowódca kompanii zapasowej szef Zarządu Fortyfikacji zastępca dowódcy Grupy Fortyfikacyjnej komendant Kościuszkowskiego Obozu Szkolnego Saperów dowódca pułku saperów szef Inżynierii i Saperów
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Emanuel Homolacs (ur. 25 lipca 1873 w Rzędowicach, zm. 12 września 1929 w Krasnymstawie) – pułkownik saperów Wojska Polskiego.

W 1891 roku zdał maturę w Krakowie, następnie wstąpił do cesarskiej i królewskiej Technicznej Akademii Wojskowej w Mödling, którą ukończył w 1894 roku. Do 1900 roku służył w 9 batalionie pionierów w Krakowie. W latach 1897–1899 studiował na Politechnice Wiedeńskiej, a po jej ukończeniu pracował w Wojskowym Komitecie Technicznym przy Sztabie Głównym. W 1904 roku został zwolniony do rezerwy i do 1914 roku pracował we własnym majątku. W 1914 roku, po wybuchu wojny, został powołany do wojska na stanowisko dowódcy kompanii saperów w 1 batalionu saperów, którym następnie dowodził na froncie wschodnim. W 1915 roku wyznaczono go na zastępcę dowódcy 1 pułku saperów, a w 1916 – na kierownika składu pionierów 12 Korpusu. W latach 1917–1918 był kierownikiem ekspozytury wojskowej w Wadowicach.

W dniu 1 listopada 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego i został wyznaczony na dowódcę zapasowej kompanii saperów w 3 batalionie saperów^[1]. W 1919 roku, w obliczu zagrożenia bolszewickiego, objął stanowisko szefa Zarządu Fortyfikacyjnego w Przemyślu^[2] oraz zastępcy dowódcy Grupy Fortyfikacyjnej nr 5. Jako jeden z wybitnych inżynierów, kierował rozbudową linii obronnej: Bełżec, Rawa Ruska, Lwów, Mikołajów nad Dnieprem. Następnie kierował budową umocnień linii obronnej Sanu i Przemyśla. Za wzorowe wykonanie tych prac otrzymał pochwałę od dowódcy Okręgu Generalnego „Lwów”, generała porucznika Roberta Lamezan-Salins.

Po zawarciu pokoju w Rydze, został komendantem Kościuszkowskiego Obozu Szkolnego Saperów w Warszawie. W latach 1921–1922 był dowódcą 6 pułku saperów w Przemyślu. Podczas wykonywania tych zadań wykazał duże zdolności organizacyjne i szkoleniowe. Pułk zorganizowany z baonów wracających z frontu, wkrótce stał się jednostką wzorową i wysunął na czoło w wojskach saperskich. W listopadzie 1922 roku został zatwierdzony na stanowisku szefa Inżynierii i Saperów w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu^[3]. Od 1923 do 1926 był szefem Inżynierii i Saperów w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi. Wykazał wiele energii i zapału nad usprawnianiem ich pracy oraz zorganizowaniem należytego szkolenia i ćwiczeń w pułkach, a także w zakładach budowlanych. Na szczególne wyróżnienie zasługiwały zorganizowane przez niego prace przy remoncie zniszczonych podczas wojny koszar i budynków magazynowych.

1 marca 1927 roku został skierowany na dwumiesięczny urlop, a z dniem 30 kwietnia 1927 roku, mając niespełna 54 lata, został przeniesiony w stan spoczynku. Razem z nim w stan spoczynku zostało przeniesionych 10 pułkowników, 8 podpułkowników, 11 majorów i 2 kapitanów korpusu oficerów inżynierii i saperów^[4][5]. Zmarł 13 września 1929 roku w Krasnymstawie^[6].

• podporucznik – 1894
• porucznik
• kapitan – ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1914^[7]
• major
• podpułkownik –^[8]
• pułkownik – ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919^[9]

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Walecznych (1922)^[10]

Był sprawnym organizatorem, wysokiej klasy specjalistą budownictwa i fortyfikacji oraz dobrym dowódcą. Oficer o wysokiej wiedzy fachowej i ogólnej, obowiązkowy, pracowity i wymagający.

• Zdzisław Barszczewski, Władysław Jasieński: Sylwetki saperów. Warszawa: Dom Wydawniczy "Bellona", 2001. ISBN 83-11-09287-7. Brak numerów stron w książce
• Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 50, 808, 827.
• Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 884.
• „Jednodniówka 4 Pułku Saperów” Sandomierz 1925
• „Spis Oficerów służących czynnie na dzień 1 czerwca 1921”