French
DeutschEmil Biedrzycki – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Emil Biedrzycki w 1946 r. | |
| Data i miejsce urodzenia | 5 maja 1890 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 5 grudnia 1975 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | romanista |
| Narodowość | polska |
| Odznaczenia | |
  | |
Emil Biedrzycki (ur. 5 maja 1890 w Dumbrăveni k. Suczawy, zm. 5 grudnia 1975 w Krakowie) – polski romanista, literaturoznawca, nauczyciel akademicki, badacz historii Polaków na Bukowinie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Emil Biedrzycki urodził się we wsi Dumbrăveni w pobliżu Suczawy na Bukowinie (obecnie na terenie Rumunii, ówcześnie w monarchii austro-węgierskiej) w rodzinie polsko-niemieckiej. Uczęszczał do szkoły podstawowej w Paszkanach w Rumunii, a następnie do szkoły średniej w Czerniowcach. Na uniwersytecie w Czerniowcach rozpoczął studia ekonomiczne i prawnicze, ukończone później we Lwowie. W trakcie studiów w Czerniowcach działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” oraz w Towarzystwie akademików polskich „Ognisko”, którego był wiceprezesem od 1910 r.
W czasie I wojny światowej służył jako oficer armii austro-węgierskiej, biorąc udział w walkach m.in. w Karpatach Wschodnich i na froncie włoskim. W 1917 r. ukończył studia w Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie i uzyskał stopień doktora praw. Po wojnie osiadł we Lwowie, gdzie ukończył kolejne studia w zakresie filologii romańskiej i germańskiej i w 1924 r. uzyskał stopień doktora filozofii. W okresie międzywojennym był lektorem języka rumuńskiego i wykładowcą literatury rumuńskiej w Uniwersytecie Jana Kazimierza, pracując jednocześnie jako nauczyciel przedmiotów ekonomicznych w Państwowej Szkole Ekonomiczno-Handlowej oraz Liceum Handlowym we Lwowie[1]. Był również tłumaczem przysięgłym języka rumuńskiego przy Sądzie Okręgowym we Lwowie[2]. W okresie międzywojennym był wiceprezesem Ligi Polsko-Rumuńskiej oraz skarbnikiem Towarzystwa Przyjaciół Francji we Lwowie, działał również w Polskim Towarzystwie Ekonomicznym, Polskim Towarzystwie Naukowym, Polskim Towarzystwie Orientalistycznym i Lidze Polsko-Jugosłowiańskiej. Za działania na rzecz rozwoju współpracy polsko-rumuńskiej został odznaczony dwoma państwowymi odznaczeniami rumuńskimi[1].
Po II wojnie światowej przeprowadził się do Krakowa, gdzie objął lektorat języka rumuńskiego po wznowieniu działalności dydaktycznej w Uniwersytecie Jagiellońskim. W tym samym okresie organizował również powojenną działalność Liceum Handlowego w Miechowie, gdzie pełnił funkcję dyrektora w latach 1945–1947[3]. W okresie powojennym pracował jako lektor języka rumuńskiego w Uniwersytecie Jagiellońskim, lektor języka niemieckiego w Wyższej Szkole Ekonomicznej i nauczyciel w średnich szkołach ekonomicznych w Krakowie. Był członkiem Komisji Zachodnioeuropejskiej PAU i Komisji Historyczno-Literackiej Oddziału Krakowskiego PAN. Po przejściu na emeryturę w 1960 r. poświęcił się przygotowywaniu monografii historycznej Polonii bukowińskiej, wydanej w 1973 r. przez PWN jako Historia Polaków na Bukowinie.
Żonaty z Józefą z d. Węgrzynowską (siostrą stryjeczną Lesława Węgrzynowskiego), a po jej śmierci ze Stanisławą z d. Stopianką (siostrą stryjeczną Romana Stopy). Ojciec trzech synów: Jerzego, Andrzeja i Wojciecha.
Zmarł w 1975 r. w Krakowie i został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera FA-wsch-11)[4].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1938)[5],
- Krzyż Oficerski Orderu Korony Rumunii (Rumunia),
- Złoty Medal I. kl. „Zasługi na polu oświaty” (Rumunia).
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]- Związki kulturalne polsko-rumuńskie, Liga Polsko-Rumuńska, Lwów 1933,
- Zarys z dziejów literatury rumuńskiej (z antologją poezji), Książnica-Atlas, Lwów 1935,
- Kurs języka rumuńskiego: skrypt dla studentów filologii romańskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1957 (wyd. II: 1960),
- Mikołaj Balcescu, rumuński pisarz i rewolucjonista, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków 1961,
- Historia Polaków na Bukowinie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków 1973.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Skład Uniwersytetu w roku akademickim 1935/1936. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ Ogólna list tłumaczów przysięgłych, ustanowionych na mocy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 grudnia 1928 r. o tłumaczach przysięgłych (Dz. U. R. P. Nr. 104, Poz. 943) według stanu z dnia 15 stycznia 1935 r.. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 46, nr 2 z 15 stycznia 1935. Ministerstwo Sprawiedliwości.
- ↑ Rys historyczny szkoły. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ Lokalizator Grobów – Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2020-05-14].
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 607 „za pracę pisarską i wydawniczą poza granicami kraju, związaną z dziełami Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Loredana Bortă, Carmen Bădăluţă: Medalion Emil Biedrzycki, „Codrul Cosminului”, nr 12, 2006, s. 243–247
- Miłosz Biedrzycki: Emil Biedrzycki – orędownik kulturalnego i gospodarczego zbliżenia między Polską i Rumunią, [w:] Świat relacji polsko-rumuńskich / Lumea relaţiilor polono-române, red. S. Iachimovschi, K. Stempel-Gancarczyk, E. Wieruszewska-Calistru, Związek Polaków w Rumunii, Suceava 2012, s. 255–261.