Ernst Toch – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ernst Toch

Data i miejsce urodzenia	7 grudnia 1887 Wiedeń
Pochodzenie	żydowskie
Data i miejsce śmierci	1 października 1964 Los Angeles
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna, muzyka filmowa
Zawód	kompozytor
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Ernst Toch (ur. 7 grudnia 1887 w Wiedniu, zm. 1 października 1964 w Los Angeles^[1][2][3][4]) – amerykański kompozytor pochodzenia żydowskiego.

Urodził się w rodzinie pochodzenia żydowskiego, jego ojciec handlował skórami^[2]. W rodzinie nie było tradycji muzycznych, Ernst w wieku 8 lat zaczął uczyć się samodzielnie gry na fortepianie^[1][2]. Nauczył się także notacji muzycznej i dla ćwiczeń kopiował kwartety smyczkowe Mozarta, na podstawie których zaczął pisać pierwsze własne kompozycje^[1]. W 1905 roku jego VI Kwartet smyczkowy został wykonany przez wiedeński Rosé-Quartet^[1][2]. W latach 1907–1911 studiował filozofię, historię sztuki i muzykologię na Uniwersytecie Wiedeńskim^[1]. W 1909 roku otrzymał przyznawaną przez władze Wiednia Mozart-Preis, a rok później przyznawaną przez władze Berlina Mendelssohn-Preis^[1][2], co umożliwiło mu studia muzyczne w konserwatorium we Frankfurcie, gdzie jego nauczycielami byli Iwan Knorr (kompozycja) i Willy Rehberg (fortepian)^[1][3]. W 1913 roku podjął pracę w Hochschule für Musik w Mannheimie, w czasie I wojny światowej został jednak zmobilizowany do wojska i spędził cztery lata na froncie^[1]. Po powrocie z wojny osiadł w Mannheimie, gdzie w latach 1918–1929 udzielał prywatnie lekcji kompozycji^[1]. W 1921 roku na podstawie pracy Beiträge zur Stilkunde der Melodie uzyskał stopień doktora na uniwersytecie w Heidelbergu (w 1942 roku został mu odebrany przez władze III Rzeszy)^[1]. Od 1929 roku działał w Berlinie jako pianista^[2].

W 1933 roku opuścił hitlerowskie Niemcy i wyjechał do Paryża, następnie do Londynu. W 1935 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych^[2]. Podjął pracę wykładowcy w New School for Social Research w Nowym Jorku^[1][2]. W 1936 roku przeniósł się do Los Angeles^[3]. Pisał muzykę do filmów powstających w Hollywood^[2]. W latach 1938–1948 był wykładowcą kompozycji na University of Southern California^[1]. W 1940 roku przyznano mu amerykańskie obywatelstwo^[1][2][5]. Napisał pracę The Shaping Forces in Music (1948)^[5]. Do grona jego uczniów należeli Gerald Strang, Alex North, Russell Garcia i André Previn^[5].

Członek National Institute of Arts and Lettres (1957)^[1]. Odznaczony Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (1957)^[4] oraz austriackim Krzyżem Honorowym za Naukę i Sztukę (1963)^[2][4]. W 1956 roku otrzymał Nagrodę Pulitzera w dziedzinie muzyki za III symfonię^[2][3].

Muzyka Tocha wyrasta z tradycji XIX-wiecznej niemieckiej muzyki romantycznej^[1][2]. W początkowym okresie nawiązywał do twórczości Brahmsa, już w IX Kwartecie smyczkowym z 1919 roku zastosował jednak rozszerzoną tonalność^[1]. W latach 20. zwrócił się w kierunku neoklasycyzmu^[1]. W okresie międzywojennym uchodził za muzyka awangardowego, interesował się nowinkami technicznymi, pisał muzykę do filmów i dla radia^[1]. W pierwszych latach pobytu w USA zajmował się głównie tworzeniem muzyki filmowej, dopiero po 1945 roku skoncentrował się na komponowaniu monumentalnych dzieł instrumentalnych^[1]. Utwory z okresu amerykańskiego nie spotkały się jednak ze zrozumieniem publiczności^[1][3].

Bogata spuścizna kompozytora znajduje się w An Ernst Toch Archive, założonym w 1966 roku przy University of Southern California w Los Angeles^[1][2].

(na podstawie materiałów źródłowych^[2])