Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości (Austria) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Siedziba Federalnego Ministerstwa Sprawiedliwości | |
Państwo | |
---|---|
Data utworzenia | 1848 (jako Ministerstwo Sprawiedliwości) w Cesarstwie Austriackim, 1920 (jako Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości) w Republice Austrii |
Siedziba | |
Federalny Minister Sprawiedliwości | |
Adres | |
Museumstrasse 7, 1070 Wiedeń | |
Położenie na mapie Austrii | |
48°12′33″N 16°21′57″E/48,209167 16,365833 | |
Strona internetowa |
Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości w Austrii (niem. Bundesministerium für Justiz, w skrócie BMJ) – austriacki organ administracji federalnej odpowiedzialny za sprawy w dziedzinie prawa, ochrony danych, wymiaru sprawiedliwości, systemu penitencjarnego i probacyjnego.
Federalny Minister Sprawiedliwości
[edytuj | edytuj kod]Federalny Minister Sprawiedliwości jest jednym z najwyższych organów wykonawczych (jako minister federalny)[1] oraz członkiem Rządu Federalnego. Kieruje on Federalnym Ministerstwem Sprawiedliwości, koordynuje jego pracę oraz sprawuje nadzór nad podległymi jednostkami[2].
Jako jeden z najwyższych organów wykonawczych m.in. wydaje on rozporządzenia na podstawie ustawy w zakresie swojej właściwości[3], zawiera umowę ramową z Agencją Wsparcia Wymiaru Sprawiedliwości[4], przyjmuje wnioski o ułaskawienie i kieruje je do Prezydenta Federalnego[5] oraz powołuje sędziów i prokuratorów określonych kategorii, jeżeli Prezydent Federalny przekaże mu to prawo[6]. Federalnemu Ministrowi Sprawiedliwości podlega austriacka prokuratura[7].
Do pomocy w realizacji jego zadań i reprezentacji w parlamencie może zostać mu przydzielony sekretarz stanu, któremu Federalny Minister Sprawiedliwości może powierzyć za jego zgodą wykonywanie określonych zadań. Przy ich wykonywaniu sekretarz stanu jest podporządkowany ministrowi i związany jego poleceniami[8].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszym ministerstwem odpowiedzialnym za sprawy wymiaru sprawiedliwości było Ministerstwo Sprawiedliwości (Justizministerium) utworzone 21 sierpnia 1848 r. wraz z Sądem Najwyższym[9]. Powołano je do życia w związku z wydarzeniami związanymi z Wiosną Ludów. Zastąpiło ono wcześniej funkcjonującą Najwyższą Izbę Sprawiedliwości, która pełniła także funkcję sądu najwyższego[10]. 20 października 1860 r. połączono je z Ministerstwem Wyznań i Oświaty oraz Ministerstwem Spraw Wewnętrznych w Ministerstwo Stanu[11]. Przywrócenie ministerstwa sprawiedliwości jako samodzielnej jednostki nastąpiło w 1867 roku[12]. W związku z przyjęciem Konstytucji grudniowej i przekształceniem monarchii habsburskiej w monarchię dualistyczną (Austro-Węgry) ministerstwo utworzono jako Cesarsko-Królewskie Ministerstwo Sprawiedliwości (k. k. Justizministerium).
Po rozpadzie monarchii austro-węgierskiej na podstawie uchwał Tymczasowego Zgromadzenia Narodowego Republiki Niemieckiej Austrii w 1918 r. powołano Państwowy Urząd Sprawiedliwości, na czele którego stał Sekretarz Stanu ds. Sprawiedliwości[13]. Pełnił on tymczasowo funkcję ministerstwa do czasu uchwalenia Konstytucji dla Austrii.
1 października 1920 r. uchwalono Federalną Ustawę Konstytucyjną Republiki Austrii, która weszła w życie 10 listopada 1920 roku[14]. Na jej mocy utworzono Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości, na którego czele stanął Federalny Minister Sprawiedliwości. Pierwszym Federalnym Ministrem Sprawiedliwości był Rudolf Paltauf powołany na ten urząd 20 listopada 1920 r. w II rządzie Michaela Mayra[15]. Ministerstwo zostało rozwiązane 23 kwietnia 1938 r. w związku z tzw. Anschlussem Austrii. Po wojnie na podstawie tzw. Małej Konstytucji tymczasowo utworzono Państwowy Urząd Sprawiedliwości. Funkcjonował on do czasu uznania Federalnej Ustawy Konstytucyjnej Republiki Austrii za dalej obowiązującą. Ponownie weszła ona w życie 19 grudnia 1945 r. i tym samym tego samego dnia Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości wznowiło swoją działalność[16].
Od 8 stycznia 2018[17] do 28 stycznia 2020 r.[18] w miejsce Federalnego Ministerstwa Sprawiedliwości funkcjonowało Federalne Ministerstwo Konstytucji, Reform, Deregulacji i Sprawiedliwości. Posiadało ono kompetencje zlikwidowanego ministerstwo a dodatkowo przejęło niektóre kompetencje Kancelarii Federalnej.
Zadania
[edytuj | edytuj kod]Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi sprawy administracji federalnej w dziedzinie jaka została mu przekazana. Obejmuje to w szczególności m.in.[19][2]:
- opracowywanie aktów normatywnych (np. projektów ustaw federalnych czy rozporządzeń),
- wydawanie aktów prawa wewnętrznie obowiązującego,
- występowanie jako podmiot praw w zakresie prawa prywatnego,
- współpracę międzynarodową.
Obszary działalności
[edytuj | edytuj kod]Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości jest odpowiedzialne za[20]:
- Prawo cywilne, chyba że wchodzi w zakres kompetencji innego ministerstwa federalnego.
- Prawo karne.
- Prawo medialne.
- Postępowanie cywilne i karne.
- Sprawy dotyczące sądów powszechnych, kartelowych i postępowań nieprocesowych.
- Sprawy dotyczące Prokuratury oraz postępowanie organów administracyjnych w służbie wymiarowi sprawiedliwości w sprawach karnych.
- Wykonawstwo orzeczeń i nakazów sądowych w sprawach cywilnych i karnych.
- Prawo upadłościowe i egzekucyjne.
- Przepisy dotyczące tworzenia, organizacji i funkcjonowania instytucji wykonywania kar pozbawienia wolności i środków zapobiegawczych związanych z pozbawieniem wolności oraz zarządzania nimi.
- Administrację sądową sądów powszechnych i sądów antymonopolowych.
- Sprawy dotyczące adwokatów i notariuszy, w tym ich reprezentacja zawodowa, a także obrońców w sprawach karnych.
- Opłaty sądowe i administracyjne.
- Sprawy organizacyjne sądów administracyjnej, z wyjątkiem spraw Federalnego Sądu Finansowego.
- Kwestie prawne dotyczące zamówień publicznych.
- Ochrona danych i elektroniczne przetwarzanych danych.
Lista ministrów sprawiedliwości
[edytuj | edytuj kod]Sekretarze stanu ds. sprawiedliwości
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Imię i nazwisko (partia polityczna) | Objęcie urzędu | Rząd |
---|---|---|---|
Julius Roller (bezpartyjny) | 30 października 1918 | I Rząd Rennera | |
Richard Bratusch (bezpartyjny) | 15 marca 1919 | II Rząd Rennera | |
Rudolf Ramek (CS) | 17 października 1919 | III Rząd Rennera | |
Matthias Eldersch (SDAPÖ) | 24 czerwca 1920 | III Rząd Rennera | |
Julius Roller (bezpartyjny) | 7 lipca 1920 | I Rząd Mayra |
Federalni Ministrowie Sprawiedliwości
[edytuj | edytuj kod]Sekretarz stanu ds. sprawiedliwości
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Imię i nazwisko (partia polityczna) | Objęcie urzędu | Rząd |
---|---|---|---|
Josef Gerö (bezpartyjny) | 27 kwietnia 1945 | IV Rząd Rennera |
Federalni Ministrowie Sprawiedliwości
[edytuj | edytuj kod]Federalni Ministrowie Konstytucji, Reform, Deregulacji i Sprawiedliwości
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Imię i nazwisko (partia polityczna) | Objęcie urzędu | Rząd |
---|---|---|---|
Josef Moser (bezpartyjny) | 8 stycznia 2018 | Pierwszy rząd Sebastiana Kurz | |
Clemens Jabloner (bezpartyjny) | 3 czerwca 2019 | Rząd Brigitte Bierlein | |
Alma Zadić (Zieloni) | 7 stycznia 2020 | Drugi rząd Sebastiana Kurza |
Federalni Ministrowie Sprawiedliwości
[edytuj | edytuj kod]Zdjęcie | Imię i nazwisko (partia polityczna) | Objęcie urzędu | Rząd |
---|---|---|---|
Alma Zadić (Zieloni) | od 29 stycznia 2020 | Drugi rząd Sebastiana Kurza, Rząd Alexandra Schallenberga, Rząd Karla Nehammera |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Art. 19 ust. 1 B-VG.
- ↑ a b Europejski portal e-sprawiedliwość – Krajowe systemy wymiaru sprawiedliwości [online], e-justice.europa.eu .
- ↑ Art. 18 ust. 2 B-VG.
- ↑ § 2 ust. 4 JBA-G.
- ↑ § 507 i 508 StPO.
- ↑ Art. 86 ust. 1 B-VG.
- ↑ § 2 ust. 1 StAG.
- ↑ Art. 78 ust. 2 i 3 B-VG.
- ↑ Postanowienie o powołaniu do życia Ministerstwa Sprawiedliwości [online], ALEX Historische Rechts- und Gesetzestexte (niem.).
- ↑ Tadeusz Maciejewski , Historia ustroju i prawa sądowego Polski, wyd. 5, Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2017, s. 198 (pol.).
- ↑ Najwyższe postanowienie Cesarza z dnia 20 października 1860 r. dotyczące realizacji dyplomu październikowego [online], Verfassungen der Welt (niem.).
- ↑ Opis urzędu C. K. Ministerstwo Sprawiedliwości [online] (pol.).
- ↑ § 13 uchwały Tymczasowego Zgromadzenia Narodowego Niemieckiej Austrii w sprawie podstawowych instytucji władzy państwowej.
- ↑ Federalna Ustawa Konstytucyjna w wersji z 1920 r. [online] (niem.).
- ↑ Dziennik Wiener Zeitung, Wiedeń, nr 266, 21 listopada 1920 [online], Dziennik Wiener Zeitung (niem.).
- ↑ StGBl. Nr 232/1945 [online], Rechtsinformationssystem des Bundes (niem.).
- ↑ Nowelizacja ustawy o ministerstwach federalnych z 2017 r. [online], Rechtsinformationssystem des Bundes (niem.).
- ↑ Nowelizacja ustawy o ministerstwach federalnych z 2020 r. [online], Rechtsinformationssystem des Bundes (niem.).
- ↑ Organizacja i zadania [online], www.bmj.gv.at (niem.).
- ↑ Załącznik 2 Część 2 lit. H do BMG.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Federalna Ustawa Konstytucyjna Republiki Austrii (Bundes-Verfassungsgesetz, w skrócie B-VG).
- Federalna Ustawa Konstytucyjna Republiki Austrii w tłumaczeniu polskim, 2011 r.
- Ustawa o ministerstwach federalnych (Bundesministeriengesetz 1986, w skrócie BMG)
- Ustawa o Agencji Wsparcia Wymiaru Sprawiedliwości (Justizbetreuungsagentur-Gesetz, w skrócie JBA-G)
- Austriacki kodeks postępowania karnego (Strafprozeßordnung 1975, w skrócie StPO)
- Ustawa o prokuraturze (Staatsanwaltschaftsgesetz, w skrócie StAG)
- Uchwała Tymczasowego Zgromadzenia Narodowego Niemieckiej Austrii w sprawie podstawowych instytucji władzy państwowej (Beschluß der Provisorischen Nationalversammlung für Deutschösterreich über die grundlegenden Einrichtungen der Staatsgewalt)