Fukuiraptor – Wikipedia, wolna encyklopedia

Fukuiraptor
Azuma i Currie, 2000
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) karnozaury
Nadrodzina

allozauroidy

Rodzina

Neovenatoridae

Rodzaj

Fukuiraptor

Gatunki
  • F. kitadaniensis Azuma i Currie, 2000

Fukuiraptorrodzaj teropoda z rodziny Neovenatoridae żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Azji. Jego skamieniałości odkryto w datowanych na apt osadach formacji Kitadani na terenie prefektury Fukui w Japonii. Początkowo uznano je za należące do olbrzymiego dromeozauryda[1], jednak w 2000 roku, gdy Yoichi Azuma i Philip J. Currie nazwali rodzaj Fukuiraptor, stwierdzono, iż jest to karnozaur, a nie celurozaur. Holotyp obejmuje fragmenty czaszki, kręgosłupa oraz kończyn przednich i tylnych (FPDM-V97122). Należały one prawdopodobnie do osobnika młodocianego, którego długość oszacowano na 4,2 m, a masę na 175 kg. Azuma i Currie stwierdzili, że w chwili śmierci osobnik ten był bliski osiągnięcia dojrzałości[2]. Później z tego samego stanowiska wydobyto również szczątki kilku kolejnych osobników – wszystkie były mniejsze niż holotyp. Niektóre ich kości były trzykrotnie krótsze od odpowiadających im kości holotypu[3].

Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Azumę i Currie’ego zasugerowała, że Fukuiraptor jest bazalnym allozauroidem[2], podobne wyniki przyniosły również badania Hocknulla i współpracowników[4] oraz Holtza, Molnara i Curriego[5]. Azuma i Currie zasugerowali, że Fukuiraptor może być blisko spokrewniony z teropodem, do którego należy odnaleziona w Australii kość skokowa[2]. Hocknull i współpracownicy (2009) stwierdzili, iż kość ta reprezentuje prawdopodobnie rodzaj Australovenator lub podobny[4]. Analiza Bensona i in. (2010) wsparła hipotezę Azumy i Curriego, umieszczając na drzewie filogenetycznym fukuiraptora i australowenatora jako taksony siostrzane wewnątrz grupy Megaraptora należącej do rodziny Neovenatoridae. Benson i współpracownicy sugerują, że przedstawiciele Megaraptora mogli być w ekosystemach odpowiednikami celurozaurów, co pozwalało im współwystępować z dużymi karcharodontozaurami i abelizaurami[6]. Fukuiraptor miał stosunkowo długie kończyny przednie z silnie zakrzywionymi, ostrymi pazurami, co sugeruje, iż był aktywnie polującym drapieżnikiem[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Yoichi Azuma, Philip J. Currie. A new giant dromaeosaurid from Japan. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 15 (3), s. 17A, 1995. DOI: 10.1080/02724634.1995.10011277. (ang.). 
  2. a b c d Yoichi Azuma, Philip J. Currie. A new carnosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Lower Cretaceous of Japan. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 37 (12), s. 1735–1753, 2000. DOI: 10.1139/cjes-37-12-1735. (ang.). 
  3. Philip J. Currie, Yoichi Azuma. New specimens, including a growth series, of Fukuiraptor (Dinosauria, Theropoda) from the Lower Cretaceous Kitadani Quarry of Japan. „Journal of Paleontological Society of Korea”. 22 (1), s. 173–193, 2006. (ang.). 
  4. a b SA Hocknull, MA White, TR Tischler, AG Cook, ND Calleja, T Sloan, DA Elliott. New Mid-Cretaceous (Latest Albian) dinosaurs from Winton, Queensland, Australia. „PLoS ONE”. 4 (7): e6190, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0006190. (ang.). 
  5. Thomas R. Holtz Jr., Ralph E. Molnar, Philip J. Currie: Basal Tetanurae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 71–110. ISBN 0-520-24209-2.
  6. Roger B.J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”. 97 (1), s. 71–78, 2010. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.). 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]