GJ 436 – Wikipedia, wolna encyklopedia

GJ 436
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Lew
Rektascensja	11h 42m 11,093s
Deklinacja	+26° 42′ 23,65″
Paralaksa (π)	0,1023014 ± 0,0000302″
Odległość	31,8823 ± 0,0094 ly; 9,7750 ± 0,0029 pc
Wielkość obserwowana	10,68m
Ruch własny (RA)	895,088 ± 0,026 mas/rok
Ruch własny (DEC)	−813,550 ± 0,025 mas/rok
Prędkość radialna	9,59 ± 0,0008 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	czerwony karzeł
Typ widmowy	M3 V
Masa	0,452 ± 0,012 M☉
Promień	0,464 ± 0,011 R☉
Metaliczność [Fe/H]	−0,32 ± 0,12
Wielkość absolutna	10,64m
Jasność	0,01 L☉
Wiek	6 ± 5 mld lat
Temperatura	3684 ± 55 K
	Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Centrum Galaktyki
Półoś wielka	7978 pc
Mimośród	0,3107
Alternatywne oznaczenia
	2MASS: J11421096+2642251
	Katalog Hipparcosa: HIP 57087
	Noquisi; Ross 905

GJ 436 (Noquisi) – gwiazda w gwiazdozbiorze Lwa. Znajduje się w odległości 31,88 roku świetlnego od Słońca. Okrąża ją co najmniej jedna planeta.

Nazwa

Gwiazda ma nazwę własną Noquisi, która została wybrana w konkursie NameExoWorlds zorganizowanym w 2022 roku przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. Nazwa ta oznacza „gwiazda” w języku Czirokezów (czirokeski ᏃᏈᏏ). Spośród nadesłanych propozycji zwyciężyła nazwa Noquisi dla gwiazdy i Awohali dla planety^[4].

Charakterystyka

Jest to czerwony karzeł, gwiazda ciągu głównego o typie widmowym M3^[1]. Ma temperaturę około 3680 K, a jej jasność to ok. 1% jasności Słońca^[3]. Masa tej gwiazdy to 45% masy Słońca, a jej promień to 46% promienia Słońca^[2].

Układ planetarny

Gwiazdę GJ 436 obiega w niewielkiej odległości planeta GJ 436 b, której istnienie ogłoszono w 2004 roku. Odkryto ją dzięki tranzytom na tle gwiazdy^[2]. To zjawisko pozwoliło odkryć, że ma nie tylko masę, ale i rozmiary zbliżone do Neptuna^[5].

W styczniu 2008 roku doniesiono o odkryciu drugiej planety w tym układzie, GJ 436 c. Wstępne wyniki wskazywały, że ma ona masę niecałych 5 M_🜨, co czyniło ją najlżejszą odkrytą dotąd planetą pozasłoneczną (w układzie gwiazdy ciągu głównego). Jednak dokładniejsze analizy tranzytów GJ 436 b nie potwierdziły jej istnienia i odkrycie zostało oficjalnie odwołane 21 maja tego samego roku^[6].

W 2012 przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Spitera wskazano na możliwość istnienia innej planety orbitującej wokół GJ 436, oznaczonej UCF-1.01^[7]. Planeta ta miałaby być mniejsza od Ziemi, ze średnicą około dwóch trzecich średnicy Ziemi, krążyć bardzo blisko gwiazdy, z okresem orbitalnym wynosi 1,4 ziemskiego dnia^[7]. Możliwe jest także istnienie trzeciej planety, UCF-1.02, ale jej istnienie także nie zostało jeszcze potwierdzone^[7].

Towarzysz	Masa [M_🜨]	Promień [R_🜨]	Okres orbitalny [d]	Półoś wielka [au]	Ekscentryczność	Inklinacja [°]
b^[2]	22,3 ± 1,7	4,3	2,64394 ± 9,9×10⁻⁵	0,02887 ± 0,00095	0,191 ^+0,045_−0,057	85,8 ± 0,25

Zobacz też

Lista gwiazd w gwiazdozbiorze Lwa

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Ross 905 w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h GJ 436 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Anderson, E., Francis, C.: HIP 57087. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2023-06-19]. (ang.).
↑ NameExoWorlds 2022 Approved Names. [dostęp 2023-06-19].
↑ Strange alien world made of ‘hot ice’. „New Scientist”, 2007-05-16. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).
↑ GJ 436 w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
↑ ^a ^b ^c Spitzer finds evidence for an exoplanet smaller than Earth. astronomy.com, 2012-07-19. [dostęp 2012-07-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Brak dowodu na małą egzoplanetę GJ 436 c. kosmonauta.net, 2010-09-07. [dostęp 2014-09-08]. (pol.).

[simbad-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Ross 905 w bazie SIMBAD (ang.)

[exo_b-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h GJ 436 b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)

[xhip-3] Anderson, E., Francis, C.: HIP 57087. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2023-06-19]. (ang.).

[NameExoWorlds2022-4] NameExoWorlds 2022 Approved Names. [dostęp 2023-06-19].

[web1-5] Strange alien world made of ‘hot ice’. „New Scientist”, 2007-05-16. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).

[web2-6] GJ 436 w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)

[web3-7] Spitzer finds evidence for an exoplanet smaller than Earth. astronomy.com, 2012-07-19. [dostęp 2012-07-20]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]