Gabriela, cynamon i goździki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gabriela, cynamon i goździki

Gabriela, cravo e canela

Autor	Jorge Amado
Data powstania	1958
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	São Paulo
Język	język portugalski
Data wydania	1958
Wydawca	Livraria Martins Editora
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1968
Wydawca	Książka i Wiedza
Przekład	Janina Wrzoskowska

Gabriela, cynamon i goździki (port. Gabriela, cravo e canela) – modernistyczna powieść brazylijskiego pisarza Jorge Amado, wydana w 1958 roku. Na podstawie książki w 1963 roku powstał film pod tym samym tytułem. Książkę przetłumaczono na 32 języki, w tym na polski^[1].

Powieść zapoczątkowuje nowy cykl w twórczości Jorge Amado, w którym porzuca on tematy polityczne, a zwraca się w stronę wątków zmysłowych, erotycznych, a także podejmuje motywy związane ze związkami osób należących do różnych ras. W tej fazie twórczości pisarza, na pierwszy plan wybijają się postacie kobiet. Poza Gabrielą, do tego cyklu należą też takie powieści, jak Dona Flor i jej dwóch mężów oraz Tereza Batista wojowaniem zmęczona^[2].

Gabriela, cynamon i goździki jest pierwszą powieścią Amado, która powstała po jego wystąpieniu z Partii Komunistycznej. Powieść jest powrotem do “cyklu kakaowego”, w którym pojawiają się postacie właścicieli ziemskich (coronéis), bandytów, prostytutek i oszustów, a wszystkie te postacie tworzą społeczeństwo związane z plantacjami kakao^[3].

Gabriela przybywa do Ilhéus w 1925 roku w poszukiwaniu pracy. Znajduje zatrudnienie w barze “Vesúvio”, którego właścicielem jest Arab o imieniu Nacib. Nacib nie od razu dostrzega piękno Gabrieli, której skóra ma barwę cynamonu, a jej zapach można porównać do aromatu goździków. Dzięki obecności pięknej i zdolnej kucharki, bar Vesúvio wkrótce staje się miejscem tętniącym życiem i tłumnie odwiedzanym przez tamtejszych mężczyzn. Zazdrosny Nacib, aby zatrzymać Gabrielę tylko dla siebie, decyduje się ją poślubić, jednak małżeństwo nie leży w naturze wolnego ducha Gabrieli. Wkrótce Nacib znajduje ją w łóżku z Tonico Bastosem i unieważnia małżeństwo. Gabriela wciąż jednak jest zatrudniona w kuchni baru Vesúvio, a także odwiedza łóżko Naciba^[1].

Gabriela, cynamon i goździki jest historią miłosną Naciba i przybyłej z interioru Mulatki Gabrieli, a także kroniką złotego okresu upraw kakao w regionie Ilhéus. Postać Gabrieli jest uosobieniem przemian, zachodzących w patriarchalnym i autorytarnym społeczeństwie^[1].

Źródła^[1]:

• Prêmio Machado de Assis (1959);
• Prêmio Paula Brito (1959);
• Prêmio Luísa Cláudia de Sousa (1959);
• Prêmio Carmem Dolores Barbosa (1959);
• Prêmio Jabuti (1959)

Źródła^[1]:

• Gabriela - TV Tupi
• Gabriela (1975) - Rede Globo de Televisão z Sônią Bragą w roli tytułowej

• Gabriela (1985) - w reżyserii Bruno Barreto z Sônią Bragą w roli tytułowej

• Spektakl w wykonaniu baletu Teatro Municipal do Rio de Janeiro

• Magazyn Amigo, Rio de Janeiro, październik 1975

• Editora Brasil-América, Rio de Janeiro,
• Magazyn Klik, Ebal, Rio de Janeiro, 1975