Galina Starowojtowa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Galina Starowojtowa

Data i miejsce urodzenia	17 maja 1946 Czelabińsk, ZSRR
Data i miejsce śmierci	20 listopada 1998 Petersburg, Rosja
deputowana Dumy Państwowej
Multimedia w Wikimedia Commons

Galina Starowojtowa, ros. Гали́на Васи́льевна Старово́йтова (ur. 17 maja 1946 w Czelabińsku^[1], zm. 20 listopada 1998 w Petersburgu^[2]) – rosyjska działaczka polityczna, deputowana Dumy Państwowej, liderka Demokratycznego Wyboru Rosji^[2].

Z wykształcenia była etnografką^[3]. Była wykładowcą Uniwersytetu Leningradzkiego^[4]. Jest autorką dwóch prac poświęconych relacjom międzyetnicznym w Petersburgu. Pod koniec lat 80. opowiadała się za prawami Ormian z Górskiego Karabachu. Współpracowała z Andriejem Sacharowem^[3].

W latach 1991–1992 była doradczynią do spraw narodowościowych prezydenta Borisa Jelcyna^[4]. Po puczu moskiewskim w 1991 roku była typowa na stanowisko ministra obrony narodowej^[5]. W 1995 roku została wybrana do Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej. Ogłosiła zamiar startu w wyborach na prezydenta Rosji w 2000 roku^[3].

Opowiadała się przeciwko komunistom i nacjonalistom zasiadającym w Dumie^[3]. W grudniu 1992 przedstawiła projekt ustawy o zakazie pełnienia niektórych funkcji publicznych przez współpracowników komunistycznych służb specjalnych i działaczy aparatu partyjnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego na okres dziesięciu lat^[6].

Opowiadała się przeciwko I wojnie czeczeńskiej. Zorganizowana przez nią akcja „Zapomniany Pułk” pomagała w poszukiwaniu żołnierzy walczących w Czeczeni, a których los po zakończeniu wojny i zawarciu rozejmu był nadal nieznany. Na swojej oficjalnej stronie internetowej Starowojtowa informowała, że przyczyniła się do uwolnienia około 200 rosyjskich żołnierzy z niewoli czeczeńskiej^[5]. Starowojtowa współpracowała również z Komitetem Matek Żołnierzy w Petersburgu^[7].

Została zamordowana 20 listopada 1998. Była szóstym deputowanym Dumy zamordowanym od czasu powstania tego ciała w 1993 roku. Została pochowana 24 listopada 1998 roku w Petersburgu^[3]. Jej śmierć uchodzi za mord polityczny^[4][3]. Aleksandr Litwinienko i Jurij Fielsztinski w książce Wysadzić Rosję podają, że za śmiercią Starowojtowej stoją rosyjskie służby specjalne^[8]. Mordercy strzelali do Starowojtowej z pistoletu maszynowego Agran-2000 oraz beretty. Podczas zamachu został ranny Rusłan Linkow, asystent Starowojtowej. Federalna Służba Bezpieczeństwa w Petersburgu podała, że Starowojtowa zginęła w wyniku porachunków finansowych. Według Służb kilka dni przed zamachem mieli spotkać się sponsorzy Demokratycznego Wyboru Rosji, którzy przekazali 890 tys. dolarów na kampanię wyborczą do zgromadzenia prawodawczego w Petersburgu. Starowojtowa miała zdeponować pieniądze w sejfie w siedzibie Demokratycznego Wyboru Rosji. Kilka dni po morderstwie posłanki doszło do włamania do siedziby partii. Władze Demokratycznego Wyboru Rosji nie uznały wersji wydarzeń podanej przez FSB^[9].

• Bartosz Gołąbek: Prace Naukowo-Dydaktyczne Państwowej Wyższej Szkoły im. Stanisława Pigonia w Krośnie. Krosno: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie, 2014. ISBN 978-83-64457-03-6. [dostęp 2024-04-12].
• Andrzej Grajewski. Balast po komunizmie. Instytucjonalne rozliczenie komunizmu w krajach Europy Środkowej – opis struktur oraz okoliczności ich powstania. „Pamięć i Sprawiedliwość”. 22.2, 2013. 
• Ilja Jaszyn: Czeczenia Ramzana Kadyrowa. Krosno: 2017. ISBN 978-83-64457-34-0.
• Aleksandr Litwinienko, Jurij Fielsztinski: Wysadzić Rosję. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2007. ISBN 978-83-7510-072-3.