Henryk Abczyński – Wikipedia, wolna encyklopedia
pułkownik korpusu kontrolerów | |
Data i miejsce urodzenia | 13 marca 1886 lub 1888 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 27 stycznia 1975 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | Misja Wojskowa Francusko-Polska, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Henryk Abczyński h. Abdank (ur. 13 marca 1886 lub 1888 w Trąbinie, zm. 27 stycznia 1975 w Londynie) – pułkownik inżynier korpusu kontrolerów Wojska Polskiego, pilot lotnictwa wojskowego II RP i Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodu Abczyńskich herbu Abdank. Urodził się 13 marca 1886[1] lub 1888[2]. Ukończył studia na Politechnice Lwowskiej uzyskując tytuł inżyniera budowy maszyn. Był członkiem Stowarzyszenia Techników w Warszawie (w tym czasie pod koniec 1914 mieszkał pod adresem Eue du Mont Tabor 40 w Paryżu)[3].
Podczas I wojny światowej w stopniu porucznika był członkiem Misji Wojskowej Francusko-Polskiej, utworzonej celem organizacji Armii Polskiej we Francji. W 1917 r. został delegowany do Brazylii przez Komitet Narodowy Polski celem rekrutacji do Armii Hallera.[potrzebny przypis] Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia majora w korpusie kontrolerów ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[4], a następnie do stopnia podpułkownika w korpusie kontrolerów ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[5]. W 1923 był oficerem Grupy X (do zleceń specjalnych) w Wojskowej Kontroli Generalnej[6]. Z dniem 31 października 1923 roku został przeniesiony w stan nieczynny na okres jednego roku, bez poborów[7]. Z dniem 1 marca 1924 roku, na własną prośbę, został powołany do służby ze stanu nieczynnego[8]. W 1928 był oficerem Departamentu Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych[9]. Został awansowany do stopnia pułkownika w korpusie kontrolerów ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929[10][11]. W lutym 1929 zasiadł w radzie nadzorczej Towarzystwa „Linie Lotnicze LOT”[12]. 27 kwietnia 1929 został mianowany na stanowisko kierownika utworzonego wówczas Wojskowego Zakładu Zaopatrzenia Aeronautyki[13] w ramach wojsk balonowych[14] i pełnił to stanowisko w kolejnych latach[15]. Odpowiadał za wydanie decyzji o finansowaniu prototypu samolotu RWD-11 (1934)[16]. Od 1935 pełnił funkcję zastępcy szefa Departamentu Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych, przemianowanego w 1936 na Dowództwo Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych, w którym od sierpnia 1938 do marca 1939 pełnił funkcję zastępcy dowódcy do spraw przemysłu i budżetu. Pracował w redakcji kwartalnika „Wiadomości Techniczne Lotnictwa”, wydawanego przez Departament Aeronautyki jako dodatek do „Przeglądu Lotniczego”[17]. Był szefem rady Państwowych Zakładów Lotniczych[18].
Po wybuchu II wojny światowej 1939 i kampanii wrześniowej przedostał się na Zachód. Przebywał w Ośrodku Oficerskim w Cerizay. Od sierpnia 1940 roku przebywał w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay[19]. Został oficerem Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.
Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 27 stycznia 1975 w Richmond Hospital. Został pochowany na cmentarzu East Sheen w okręgu Richmond w Londynie.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1929)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934)[20][21]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[22]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 10 listopada 1928[23], 15 czerwca 1939[24])
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Komandor z Gwiazdą Orderu Feniksa (Grecja)[25]
- Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia, zezwolenie w 1933)[26][27]
- Oficer Orderu Palm Akademickich (Francja)
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja)
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik Oficerski 1928.
- ↑ Mirosław Krajewski: Nowy słownik biograficzny ziemi dobrzyńskiej. T. 1-2. Rypin: Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, 2014. ISBN 978-83-63043-06-3.
- ↑ Stowarzyszenie Techników w Warszawie. X. Zmiany w Liście Członków na r. 1914. „Przegląd Techniczny”, Nr 48 i 49 z 9 grudnia 1914.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1069.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 969.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 28.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 69 z 1 listopada 1923 roku, s. 732.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 22 marca 1924 roku, s. 141.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 681.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 293.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 z 1929 r. 4 stycznia 1929 r.
- ↑ Pierwsze posiedzenie Rady Nadzorczej Towarzystwa „Linie Lotnicze LOT”. „Gazeta Handlowa”, s. 1, Nr 49 z 28 lutego 1929.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 27 kwietnia 1929 r.
- ↑ Wojciech Mazur. OD „KREDYTU 400 MILIONÓW” DO RAMBOUILLET. FRANCJA A ZAOPATRZENIE MATERIAŁOWE LOTNICTWA WOJSKOWEGO II RP (1926–1936). „Rocznik Archiwalno-Historyczny CAW”, s. 110, R. 3. Centralne Archiwum Wojskowe. [zarchiwizowane z adresu 2016-04-21].
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 836.
- ↑ Robert Gujski: RWD-11. [dostęp 2015-04-13].
- ↑ Stopka redakcyjna. „Wiadomości Techniczne Lotnictwa”, s. 1, Nr z 1933.
- ↑ Wojciech Mazur: Myśliwce na sprzedaż. Polityka, 4 listopada 2009. [dostęp 2015-04-13].
- ↑ Dowództwo Stacji Zbornej Oficerów Rothesay, rozkaz dzienny nr 1, 25 sierpnia 1940 roku, s. 3.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu rozwoju przemysłu lotniczego”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 32.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 143, poz. 336 „za zasługi na polu lotnictwa cywilnego”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 5, 19 marca 1937.
- ↑ Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 292, 11 listopada 1933.
- ↑ Sprawozdanie kpt. lotnictwa inż. Wacława Hanki złożone „Komisji powołanej w związku z wynikiem kampanii wojennej 1939 roku. infolotnicze.pl. [dostęp 2017-09-10].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Henryk Abczyński. biblioteka.wsosp.pl. [dostęp 2015-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-13)].
- Henryk Abczyński. listakrzystka.pl. [dostęp 2015-04-13].