Ichiyō Higuchi – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ichiyō Higuchi
樋口 一葉
Ilustracja
Imię i nazwisko

Natsu Higuchi

Data i miejsce urodzenia

2 maja 1872
Uchisaiwai (obecnie Chiyoda)

Data i miejsce śmierci

23 listopada 1896
Tokio

Narodowość

japońska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Take-kurabe
  • Nigorie
  • Jūsan'ya

Ichiyō Higuchi (jap. 樋口 一葉 Higuchi Ichiyō; ur. 2 maja 1872, zm. 23 listopada 1896)[1] – pseudonim literacki japońskiej pisarki i poetki z czasów okresu Meiji, właśc. Natsu Higuchi (jap. 樋口 奈津 Higuchi Natsu), znanej również jako Natsuko Higuchi (jap. 樋口 夏子 Higuchi Natsuko)[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w 1872 w Uchisaiwai (obecnie część tokijskiej dzielnicy Chiyoda), jako druga córka i piąte dziecko w rodzinie samurajskiej klasy społecznej[2]. Jej rodzina miała sklep, w którym mała Natsuko uwielbiała przesiadywać, przeglądając ilustrowane książki. Ojciec, osoba ambitna, od początku zauważył jej wyjątkowe zainteresowanie literaturą i całkowicie je aprobował. Ze strony matki, która uważała, że kobieta musi przede wszystkim potrafić szyć, prasować (jap. 洗張り; arai-hari[a]) i prowadzić gospodarstwo, nie znalazła jednak zrozumienia dla swojej pasji i w wieku jedenastu lat, pomimo dobrych wyników w nauce w szkole podstawowej i zachęt ojca do jej kontynuowania, zdecydowała się przerwać edukację. O wyborze napisała później w swoim pamiętniku: "Ta decyzja śmiertelnie mnie zasmuca, ale rzuciłam szkołę"[3].

W wieku 14 lat powróciła do nauki dzięki ojcu, który zapisał ją do szkoły Hagino-ya, która uczyła kaligrafii, literatury klasycznej, a przede wszystkim japońskiej poezji tzw. waka (jap. 和歌 waka). Akademia Hagino-ya, była szkołą elitarną, w której uczyło się ponad tysiąc dzieci z japońskiej szlachty, a nawet rodziny cesarskiej. Pilność i talent Natsuko zostały zauważone i została wybrana asystentką jednego z wykładowców[3].

Gdy miała piętnaście lat, w wyniku choroby zmarł jej najstarszy brat i Natsuko zmuszona była ponownie przerwać naukę[4]. Dwa lata później odszedł podupadający na zdrowiu ojciec, sklep przestał przynosić dochody[4], a ponieważ pomiędzy matką a synami stosunki nie układały się najlepiej, we trzy (z matką i młodszą siostrą) pozostały same, zarabiając na życie szyciem, z trudem wiążąc koniec z końcem i pomału wyprzedając pozostały majątek[5].

W swoich planach miała jednak ambitniejsze zajęcie – chciała zostać pisarką. Zachęcona sukcesem literackim odniesionym przez koleżankę ze szkoły, rozpoczęła swe pierwsze prace literackie pod okiem, poznanego dzięki znajomym, dziennikarza Tohsui Nakahara[5]. Wkrótce udało jej się opublikować kilka krótkich form w gazetach i czasopismach. Po nieudanej próbie otworzenia sklepu ze słodyczami, poświęciła się całkowicie pisarstwu, przyjmując pseudonim Ichiyō[2]. Ten okres jej życia zaowocował ważnym dla japońskiej literatury tytułem Takekurabe (Dorastanie)[6], powieści, która doczekała się późniejszych ekranizacji w 1924[7] oraz w 1955 roku[8]. Po pierwszym sukcesie, szybko zaczęła tworzyć kolejne książki, w większości opowiadające o życiu codziennym kobiet w Japonii tamtych czasów. W ten sposób powstały takie dzieła, jak: Nigorie (Mętny obraz, 1895), czy Jūsan'ya (Trzynasta noc, 1895)[6][4]. Z czasem jej styl stał się mniej romantyczny i bardziej realistyczny. Być może było to związane z pogarszającą się jej sytuacją finansową.

Ichiyō zmarła na gruźlicę w wieku 24 lat, pozostawiając po sobie dorobek składający się m.in. z kilku tysięcy wierszy, kilku esejów, dwudziestu jeden powieści i wieloczęściowych pamiętników[5][2].

Jej wizerunek znajduje się na współczesnym japońskim banknocie 5000 jenów[9].

  1. Proces prania, krochmalenia i rozciągania kimona.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Higuchi Ichiyō, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2011-03-23] (ang.).
  2. a b c World Literature Online: Higuchi Ichiyo (1872–96). bcs.bedfordstmartins.com. [dostęp 2011-03-23]. (ang.).
  3. a b JPN-MIYABI: Ichiyo Higuchi (1872–1896) (1). jpn-miyabi.com. [dostęp 2011-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-20)]. (ang.).
  4. a b c StronaPolska: (nie)Znajomi z banknotów. klikdotsystems.jp. [dostęp 2011-03-23]. (pol.).
  5. a b c JPN-MIYABI: Ichiyo Higuchi (1872–1896) (2). jpn-miyabi.com. [dostęp 2011-03-23]. (ang.).
  6. a b Mikołaj Melanowicz: Historia literatury japońskiej. Warszawa: PWN, 2012, s. 303, 304. ISBN 978-83-01-17214-5.
  7. 日本映画データベース: たけくらべ. jmdb.ne.jp. [dostęp 2011-03-23]. (jap.).
  8. IMDb.com: Takekurabe. imdb.com. [dostęp 2011-03-23]. (ang.).
  9. National Printing Bureau: Banknotes Currently Isseud. npb.go.jp. [dostęp 2011-03-23]. (ang.).