Iwan Jumaszew – Wikipedia, wolna encyklopedia
Admirał Iwan Jumaszew | |
admirał | |
Data i miejsce urodzenia | 9 października 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 2 września 1972 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1912–1957 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska | dowódca Floty Czarnomorskiej i Floty Oceanu Spokojnego, dowódca Marynarki Wojennej ZSRR |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Data i miejsce urodzenia | 9 października 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 2 września 1972 |
Minister sił morskich ZSRR | |
Okres | od 25 lutego 1950 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Iwan Stiepanowicz Jumaszew, ros. Иван Степанович Юмашев (ur. 27 września?/9 października 1895 w Tyflisie, zm. 2 września 1972 w Leningradzie) – radziecki admirał[2], uczestnik II wojny światowej, zastępca ministra obrony ZSRR i naczelny dowódca Sił Morskich ZSRR, minister Sił Morskich ZSRR (1950–1951), Bohater Związku Radzieckiego (1945), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR II kadencji (1946–1950).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dzieciństwo i młodość
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Tyflisie w Gruzji w rodzinie robotnika kolejowego, z pochodzenia Rosjanin. W 1912 został wcielony do wojska, służył jako marynarz we Flocie Bałtyckiej. Po wybuchu rewolucji październikowej członek komitetu marynarzy.
W 1918 wstąpił do Armii Czerwonej, a od 1919 służył w marynarce wojennej. W trakcie wojny domowej służył na okrętach Flotylli Astrachańsko-Kaspijskiej i Wołżańsko-Kaspijskiej.
Okres międzywojenny
[edytuj | edytuj kod]Po zakończeniu wojny domowej służył w Flocie Bałtyckiej. W latach 1920–1921 oficer artylerii na pancerniku „Pietropawłowsk”, a następnie zastępca dowódcy pancernika. W 1925 ukończył kurs nawigatorów, a następnie służył jako nawigator na niszczycielach „Lenin” i „Wojkow”. W 1926 przeniesiony do Floty Czarnomorskiej, gdzie został starszym zastępcą dowódcy krążownika „Komintern”. W 1927 został dowódcą niszczyciela „Dzierżyński”. W 1932 ukończył kurs dowódców okrętów przy Wojskowej Akademii Morskiej i został dowódcą krążownika „Profintern” (później nosił nazwę „Krasnyj Krym”). W 1934 został dowódcą dywizjonu niszczycieli Floty Czarnomorskiej, a w 1935 dowódcą brygady krążowników.
We wrześniu 1937 został szefem sztabu Floty Czarnomorskiej a w styczniu 1938 dowódcą Floty Czarnomorskiej.
II wojna światowa
[edytuj | edytuj kod]W marcu 1939 został dowódcą Floty Oceanu Spokojnego i dowodził nią do 1947. Znacząco przyczynił się do rozwoju i umocnienia floty, budowy bazy marynarki wojennej ZSRR oraz obrony wybrzeża na Dalekim Wschodzie. 4 czerwca 1940 został mianowany na stopień wiceadmirała, a 31 maja 1943 admirała. Od sierpnia do września 1945 wspólnie z wojskami 1. i 2. Frontu Dalekowschodniego brał udział w pokonaniu Armii Kwantuńskiej oraz zajęciu Sachalina i Wysp Kurylskich.
Za dowództwo flotą w walkach z wojskami japońskimi, 14 września 1945 został nagrodzony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego i Orderem Lenina.
Okres powojenny
[edytuj | edytuj kod]W styczniu 1947 został zastępcą ministra obrony ZSRR i naczelnym dowódcą Sił Morskich ZSRR, a w lutym 1950 ministrem Sił Morskich ZSRR. W latach 1946–1950 był deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR II kadencji. W 1951 został komendantem Wojskowej Akademii Morskiej im. Klimienta Woroszyłowa i funkcję tę pełnił do 1957 kiedy przechodzi do rezerwy.
Zmarł w dniu 2 września 1972 w Leningradzie i został pochowany na cmentarzu Serafimowskim.
Imię Admirał Jumaszew nosił krążownik rakietowy projektu 1134A, służący w flocie radzieckiej w latach 1977–1993.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Medal „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego (14 września 1945)
- Order Lenina – sześciokrotnie
- Order Czerwonego Sztandaru – trzykrotnie
- Order Czerwonej Gwiazdy
- Medal „100-lecia urodzin Lenina”
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej”
- Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty”
- Medal jubileuszowy „40 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
- Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
- Order Odrodzenia Polski I klasy (1949)[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bolesław Potyrała , Władysław Szlufik , Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940-1991, Częstochowa: WSP, 2001, ISBN 83-7098-662-5, OCLC 831020923 .
- Mała Encyklopedia Wojskowa, t. I, Wyd. MON, Warszawa 1967
- Encyklopedia II wojny światowej, Wyd. MON, Warszawa 1975
- (ros.) Radziecka Encyklopedia Wojskowa, Moskwa
- (ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 30, s. 401, Moskwa 1969-1978
- (ros.) Wojskowy słownik encyklopedyczny, Moskwa 1986
- Иван Степанович Юмашев – Герои страны (ros.)
- Иван Степанович Юмашев – Проект ХРОНОС (ros.)
- Иван Степанович Юмашев (1895-1972) (ros.)