Józef Abratowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Józef Abratowski

kapitan administracji
Data i miejsce urodzenia	11 stycznia 1891 Korczyna, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	kwiecień 1940 Katyń, RFSRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1915–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	Pułk Piechoty OK Nr 18 17 Pułk Piechoty PKU Rzeszów KRU Rzeszów
Stanowiska	kierownik referatu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Józef Władysław Abratowski (ur. 11 stycznia 1891 w Korczynie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – kapitan administracji Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej^[1].

Syn Jana i Bronisławy z Gonetów. Absolwent I Gimnazjum w Przemyślu (zdał maturę w 1908)^[2], Wydziału Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie (magister prawa). Ukończył również roczny kurs w Akademii Handlowej w Krakowie. Powołany do armii austriackiej (sierpień 1915), wcielony do Pułku Piechoty Obrony Krajowej Nr 18. Walczył na froncie wschodnim i południowym (Alpy Austriackie) w I wojnie światowej. Został ciężko ranny w lipcu 1917^[2]. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 listopada 1917. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Strzelców Nr 18^[3].

12 listopada 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. W składzie 17 pułku piechoty uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. 29 grudnia 1919 awansował do stopnia porucznika^[4].

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku, w 17 pp^[5]. W 1923 był w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 616. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[5]. Na stopnień kapitana został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 25. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

W 1927 został przeniesiony służbowo z 17 pp do Powiatowej Komendy Uzupełnień Sanok. W sierpniu tego roku został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przydziałem do PKU Rzeszów na stanowisko kierownika II referatu poborowego^[6][7]. Od 1 września 1938, po reorganizacji służby uzupełnień, pełnił służbę w Komendzie Rejonu Uzupełnień Rzeszów na stanowisku kierownika I referatu ewidencji^[8].

Po agresji ZSRR na Polskę znalazł się w niewoli sowieckiej. Według wspomnień córki, Teresy Abratowskiej (emerytowanej nauczycielki Zespołu Szkół Kształcenia Ponadgimnazjalnego w Chojnicach), w listopadzie 1939 jej ojciec znalazł się w transporcie jeńców do Kozielska. Do Polski dotarły od niego dwie wiadomości – do brata jego żony i do rodziny mieszkającej koło Krosna^[9]. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 022/2 z 9.04.1940^[10][11]. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim^[12][11]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943. W Archiwum Robla, w pakiecie 0456-01, 03, Józef Abratowski jest wymieniony w dwóch odręcznych listach. Krewni do 1990 lub 1991 poszukiwali informacji o Abratowskim przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie^[11].

Po ekshumacji został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu^[1].

Był mężem Heleny z Patków. Mieli dwie córki: Lidię i Teresę^[1].

• Srebrny Krzyż Zasługi^[8]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[1]
• Krzyż Kampanii Wrześniowej (pośmiertnie, 1 stycznia 1986)
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[1]

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-09: Pierwszy dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował pośmiertnie kpt. Józefa Abratowskiego na stopień majora^[13][14][15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”^[16][17][18].

„Dąb Pamięci” przy ul. Południowej 1 w Łasku (certyfikat nr 000592/000833/WE/2009) – posadzony w 2009 przez Starostwo Powiatowe w Łasku w ramach programu „Katyń... ocalić od zapomnienia” Stowarzyszenia „Parafiada” im. św. Józefa Kalasancjusza^[19].

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu

• Janina Snitko-Rzeszut (red.), Marek Tarczyński (kier. opr.), Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Cz. 1: (Antoni Abramowicz – Józef Kucharski). Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2000, s. 1 (PDF – 81). ISBN 83-905590-7-2. [dostęp 2016-06-15]. Przedmiotowy biogram także w: Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Józef Władysław ABRATOWSKI s. Jana. [w:] Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej. ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl > A [on-line]. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. s. 1. [dostęp 2018-11-04].
• А.Б. Рогинский (przew. kol. red.), Лариса Еремина (red.): Убиты в Катыни. Книга памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению Политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Wyd. I. Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015, s. 138 (PDF – 72). ISBN 978-5-78700-123-5. [dostęp 2016-06-16]. (ros.).
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1991.&nbsp, ISBN 83-211-1408-3.
• УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015,&nbsp, ISBN 978-5-78700-123-5.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].

• Tabliczka w kolumbarium na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu