Jörg Mager – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jörg Mager
	; Mager grający na sferofonie, 1926
Imię i nazwisko	Jörg Georg Adam Mager
Data i miejsce urodzenia	6 listopada 1880 ; Eichstätt
Pochodzenie	niemieckie
Data i miejsce śmierci	5 kwietnia 1939 ; Aschaffenburg
Gatunki	muzyka poważna, muzyka elektroniczna
Zawód	organista, teoretyk, budowniczy instrumentów
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jörg Georg Adam Mager^[1] (ur. 6 listopada 1880 w Eichstätt, zm. 5 kwietnia 1939 w Aschaffenburgu^[1]^[2]) – niemiecki organista, teoretyk muzyki i konstruktor instrumentów muzycznych.

Życiorys

Początkowo od 1919 roku działał w Berlinie, następnie od 1929 roku w Darmstadcie, gdzie prowadził laboratorium muzyki elektronicznej^[1]. W poszukiwaniu instrumentu pozwalającego na produkowanie mikrointerwałów, skonstruował zaprezentowany w 1926 roku na festiwalu w Donaueschingen sferofon (Sphärophon)^[1]. Instrument ten, służący transponowaniu melodii i harmonii o odległości nie mieszczące się w skali dwunastoipółtonowej, nie znalazł sobie uznania wśród słuchaczy i krytyków, zainteresowali się nim jednak tacy kompozytorzy jak Alois Hába i Paul Hindemith^[1].

Mager łączył eksperymenty elektroakustyczne z zainteresowaniami filozoficznymi, nawiązując do teorii harmonii sfer poszukiwał elektronicznego czystego tonu^[1]. Skonstruował zaopatrzone w klawiatury nastawione monofonicznie instrumenty elektroniczne, oparte na zasadzie generowania sygnałów sinusoidalnych: kalejdosfon (Kaleidosphon), elektrofon (Elektrophon) i partyturofon (Partiturophon)^[1]^[2]^[3]. Na sferofonie nagrał kilka płyt dla radia we Frankfurcie nad Menem i skomponował muzykę do Fausta Goethego (1932)^[1], partyturofon wykorzystany został natomiast do imitowania dźwięku dzwonów podczas wystawienia Parsifala Richarda Wagnera na festiwalu w Bayreuth w 1931 roku^[1]^[3]. Zmodyfikowanej wersji elektrofonu o nazwie Kurbelsphärophon używał Grigorij Rimski-Korsakow^[3].

W połowie lat 30. został zmuszony przez nazistów do rezygnacji ze wszystkich zajmowanych stanowisk^[1]. Zdołał jeszcze skomponować muzykę elektroniczną do filmu Stärker als Paragraphen (1936)^[1]. Wszystkie skonstruowane przez Magera instrumenty uległy zniszczeniu podczas II wojny światowej^[1]^[3].

Opublikował prace Vierteltonmusik (Aschaffenburg 1915) i Eine neue Epoche der Musik durch Radio (Berlin 1924)^[1]^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 18. ISBN 83-224-0656-8.
↑ ^a ^b ^c Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2237–2238. ISBN 0-02-865529-X.
↑ ^a ^b ^c ^d Nicole V. Gagné: Historical Dictionary of Modern and Contemporary Classical Music. Lanham: Scarecrow Press, 2019, s. 215. ISBN 978-1-5381-2297-6.

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 18. ISBN 83-224-0656-8.

[baker-2] Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2237–2238. ISBN 0-02-865529-X.

[gagne-3] Nicole V. Gagné: Historical Dictionary of Modern and Contemporary Classical Music. Lanham: Scarecrow Press, 2019, s. 215. ISBN 978-1-5381-2297-6.

[1]

[2]

[3]