Jan Kanty Wołowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Kanty Wołowski (ur. 21 września 1803 w Warszawie, zm. 31 października 1864 w Narowczacie(inne języki)^[1]) – polski prawnik, pierwszy dziekan Wydziału Prawa warszawskiej Szkoły Głównej.

Pochodził ze spolonizowanej rodziny żydowskiej^[2], która najpierw związała się z frankistami, a w 1759 przeszła na chrześcijaństwo; członkowie rodziny zmienili wówczas nazwisko z Szor na Wołowski^[3][4]. W 1837 otrzymał nobilitację z potwierdzeniem herbu Czerwony, który w 1845 zmienił na herb Bawół^[5].

W 1822 ukończył studia na Wydziale Prawa Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1828 był adwokatem przy Sądzie Apelacyjnym, a od 1834 przy Sądzie Najwyższej Instancji Królestwa Polskiego. Po powstaniu listopadowym był plenipotentem Warszawy, od 1842 pomocnikiem naczelnego prokuratora IX Departamentu Rządzącego Senatu, a od 1847 do 1861 prokuratorem. W 1861 był przez kilka miesięcy dyrektorem głównym Rządowej Komisji Sprawiedliwości^[6]. Również w 1861 był przewodniczącym specjalnej komisji, która opracował projekt kodeksu cywilnego dla Królestwa Polskiego^[4].

W 1862 został powołany na stanowisko dziekana Wydziału Prawa tworzącej się warszawskiej Szkoły Głównej, a także został kierownikiem Katedry Prawa i Postępowania Cywilnego. Organizował Wydział oraz przygotowywał program wykładów, jednak ich nie podjął, ponieważ 15 czerwca 1863 został zesłany do Penzy za opracowywanie pism politycznych przeciwko władzom. W 1864 został pozbawiony stanowisk prokuratora, profesora oraz dziekana^[6].

Na zesłaniu w Penzie, a następnie w Narowczacie przygotował dwutomowy podręcznik Kurs kodexu cywilnego, który ukazał się już po jego śmierci (wydany przez Feliksa Jeziorańskiego w 1868)^[7].

Zmarł w 1864 w Narowczacie^[6], po tym, jak niosąc pomoc podczas pożaru zaziębił się^[4]. Jest pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera Pod katakumbami-1-61/62)^[4][8][9].

• Wojciech Witkowski: Aleksander This i Jan Kanty Wołowski. Wybitki prawnicy Królestwa Polskiego. Wyd. 1. Lublin: Wydawnictwo UMCS. ISBN 83-227-1798-9. (pol.). Brak numerów stron w książce
• Marzena Paszkowska: Jan Kanty Wołowski 1803-1864. W: Grażyna Bałtruszajtys (red.): Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008. Wyd. 1. Warszawa: Lexis-Nexis, 2008, s. 48–50. ISBN 978-83-7334-905-6. (pol.).
• Stanisław Szenic: Cmentarz Powązkowski 1831-1890. Zmarli i ich rodziny. Wyd. 1. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982, s. 147–150. ISBN 83-06-00465-5. (pol.).

• Prace Jana Kantego Wołowskiego w bibliotece Polona