Jan Kirsz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Kirsz

Data i miejsce urodzenia	12 czerwca 1953 Kraków
Zawód, zajęcie	inżynier mechanik, poeta, szopkarz
Alma Mater	AGH[1]
Odznaczenia
Strona internetowa

Jan Kirsz (ur. 12 czerwca 1953 w Krakowie)^[2][3] – szopkarz krakowski, poeta. Z zawodu inżynier mechanik, wieloletni pracownik Instytutu Obróbki Skrawaniem^[1][2][4].

W konkursie szopek krakowskich bierze udział od 1967. Specjalizuje się w tworzeniu szopek małych i miniaturowych. Zdobywca pierwszej nagrody w kategorii szopek małych w latach: 1984, 1985, 1986, 1988 i 2001, a w kategorii szopek miniaturowych w latach: 1991, 1992, 1993, 1994, 2001, 2003, 2004, 2005, 2007, 2008, 2009, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022^[2][5].

Jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych^[3]. Jego dzieła znajdują się w kolekcji Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Muzeum Etnograficznego w Krakowie oraz Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Szopki Jana Kirsza znajdują się ponadto w kolekcjach w Chinach, Stanach Zjednoczonych, Francji i we Włoszech^[3]. W 2016 jedna z nich została wręczona brytyjskiej królowej Elżbiecie II^[2].

19 grudnia 2018, podczas 13. sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego na Mauritiusie, został odznaczony przez wicepremiera i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego honorową odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”^[6]. W 2022 otrzymał odznakę „Honoris Gratia”^[2].

Jest autorem tomików poezji pt. „Rozmawiając ciszą” (2006) i „Oddalające się kroki” (2007)^[2], które spotkały się z pozytywnym przyjęciem krytyków: Józefa Barana („Dziennik Polski”), Stanisława Stanika („Gazeta Kulturalna”) i Emila Bieli („Gazeta Kulturalna”)^[7]. W opinii Janusza Orlikowskiego opublikowanej w miesięczniku „Akant” debiutancki tomik Kirsza jest kontrastem dla urody budowanych szopek. Orlikowski w recenzji napisał, że poza jednym wierszem, autor pozbawił utwory pragnienia piękna, skupiając uwagę odbiorcy na opisie powszechnie znanych przypadłości socjologicznych^[4]. Wskazał także, iż Anna Kajtochowa w Postscriptum dołączonym do Rozmawiając ciszą^[8] napisała, że Kirsz w publikowanej twórczości oddał pokłon „(...) statusowi ludzi zbędnych, starych, beznadziejnie chorych, bezdomnych, zagubionych społecznie”, ukazał stan żebractwa w Polsce, a także opisał ulubiony – wg poety – sposób spędzania czasu przez Polaków: spożywanie wódki i organizowanie grilla^[4].

• Materiały archiwalne Działu Folkloru i Tradycji Krakowa Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.
• Magdalena Kwiecińska, Małgorzata Niechaj: Portrety twórców szopek krakowskich. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2012. ISBN 978-83-7577-172-5.

• Strona internetowa