Jan Zawiejski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan Zawiejski
Data i miejsce urodzenia	20 czerwca 1854 ; Kraków
Data i miejsce śmierci	9 września 1922 ; Kraków
Zawód, zajęcie	architekt
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Zawiejski, właśc. Jan Baptysta Feintuch (ur. 20 czerwca 1854 w Krakowie, zm. 9 września 1922 tamże) – polski architekt pochodzenia żydowskiego, przedstawiciel historyzmu.

Życiorys

Wywodził się z rodziny bogatych kupców żydowskich. Protoplastą rodu był Marcin Feintuch, właściciel firmy spedycyjnej, którego synowie Leon (od 1882 nosił nazwisko Zawiejski, ojciec Jana) i Stanisław (od 1894 nosił nazwisko Szarski) również zajmowali się działalnością handlową. W 1846 rodzina Feintuchów ochrzciła się w ewangelickim kościele św. Marcina w Krakowie^[1].

W latach 1872–1873 studiował w Królewskiej Bawarskiej Szkole Politechnicznej w Monachium, a następnie w latach 1873–1878 odbył studia architektoniczne w Szkole Politechnicznej w Wiedniu. Był profesorem Krakowskiej Szkoły Przemysłowej, współpracownikiem pism „Architekt” i „Nowa Reforma”, architektem miejskim Krakowa (1900–1914).

Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (pas 23, płd.).

Projekty

Przedstawiciel historyzmu, projektował budynki szkolne: przy Rynku Kleparskim 18 (1901), ulicy Topolowej 20/22 (1904), ulicy Wąskiej 3–7 (1905–1906 oraz 1908–1910), ulicy Szlak 5–7 (1911) czy ul. Kapucyńskiej 2 (1906) dla Szkoły Handlowej w Krakowie), kamienice, np. kamienicę Turnauów przy ulicy Siemiradzkiego 2 róg ulicy Łobzowskiej 28 (1889–1891) oraz własną kamienicę zwaną „Jasnym Domem” na rogu ulic Biskupiej i Łobzowskiej (1909), a także m.in. gmach Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1889–1893). Za projekt i realizację Teatru Miejskiego w Krakowie w 1894 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Order Franciszka Józefa^[2]^[3]. W latach 1892–1893 zbudował przy teatrze elektrownię (obecnie Scena Miniatura) w stylu neorenesansowej willi. W 1911 na zlecenie Gminy Ewangelickiej zaprojektował dom przy ulicy Grodzkiej 58 nawiązujący do barokowej fasady kościoła św. Marcina. W latach 1913–1917 zaprojektował budynek dawnego Zakładu Sanitarnego przy ulicy Prądnickiej 80 (obecnie Szpital im. Jana Pawła II. W 1909 podjął się konserwacji budynków probostwa kościoła św. Krzyża, przywracając im dawny średniowieczny wygląd. W latach 1907–1913 na zlecenie rady miejskiej kierował przebudową pałacu Wielopolskich, który jest siedzibą krakowskiego Magistratu. W 1916 przedstawiono jego projekt gmachu teatru ludowego w Krakowie^[4]. Z prac, które znajdują się poza Krakowem, należy wspomnieć budowę Starego Domu Zdrojowego w Krynicy-Zdroju, prowadzoną w latach 1886–1889 wspólnie z Julianem Niedzielskim.

Stary Dom Zdrojowy (1880)
Krynica-Zdrój al. Nowotarskiego 2
Teatr Słowackiego (1891)
Kraków pl. Świętego Ducha 1
„Dom Machin”, dawna elektrownia i malarnia Teatru Słowackiego (1892)
Kraków pl. Świętego Ducha 2
Szkoła Handlowa (1904)
Kraków ul. Kapucyńska 2
Jasny Dom-dom własny (1909)
Kraków ul. Biskupia 2
Kamienica Ohrensteina (1911)
Kraków ul. Dietla 42
Kamienica Turnauów (1889–1890)
Kraków, ul. Siemiradzkiego 2 (ul. Łobzowska 28)
Dawna szkoła św. Floriana, obecnie XX LO (1911)
Kraków ul. Szlak 5-7