French
DeutschJean-Claude Brialy – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Imię i nazwisko | Jean-Claude Marcel Brialy |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 30 marca 1933 |
| Data i miejsce śmierci | 30 maja 2007 |
| Zawód | aktor, reżyser filmowy |
| Lata aktywności | 1955–2007 |
Jean-Claude Brialy, właśc. Jean-Claude Marcel Brialy (ur. 30 marca 1933 w Sour El-Ghozlane, zm. 30 maja 2007 w Monthyon) – francuski aktor i reżyser filmowy[1], kojarzony z francuską Nową Falą[2].
Laureat Cezara dla najlepszego aktora w roli drugoplanowej za rolę Klotza, uzależnionego od alkoholu dyrygenta orkiestry w dramacie André Téchinégo Niewinni (Les Innocents, 1987).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Sour El-Ghozlane w Algierii jako najstarszy syn Suzanne Abraham i pułkownika Rogera Jeana Brialy[3]. Miał młodszego brata Jacques’a (ur. 1935)[4]. Uczęszczał do Lycée David-d’Angers w Angers. W 1946 wstąpił do Prytanée National Militaire w La Flèche w Sarthe, z której został zwolniony za organizowanie protestów i zamieszania[5]. Wkrótce jego rodzina osiedliła się w Saint-Étienne, a następnie w Strasburgu, gdzie zdał maturę i jednocześnie pobierał lekcje teatru, w tajemnicy przed ojcem, który chciał by rozpoczął karierę wojskową.
Zdobył pierwszą nagrodę w dziedzinie komedii w Konserwatorium w Strasburgu, a następnie wstąpił do Wschodniego Centrum Sztuki Dramatycznej, gdzie wykonywał różne role teatralne. Podczas służby wojskowej w Baden-Baden został przydzielony do wojskowej służby filmowej w kinie wojskowym w Niemczech, co dało mu możliwość zaistnienia jako recytator i narrator w krótkometrażowym filmie turystycznym poświęconym historii stolicy Francji Paris mon copain (1954) i Chiffonard et Bon Aloi (1954). W tym czasie sympatyzował także z kilkoma aktorami odbywającymi tournée teatralne, w tym z Jeanem Maraisem, który wspierał go w jego powołaniu[3].
Po przyjeździe do Paryża, w 1954 związał się z grupą „Cahiers du cinéma”. To Jacques Rivette po raz pierwszy zatrudnił go do roli kochanka Claude’a w swoim krótkometrażowym komediodramacie Mat szewski (Le Coup du berger, 1956). W komedii Przyjaciel rodziny (L’ami de la famille, 1957) zagrał rolę Philippe’a Lemonniera. Występował w filmach Erica Rohmera, Jeana-Luc Godard i Claude’a Chabrola, u którego zagrał kreację cynicznego i demonicznego Paula w dramacie Kuzyni (Les cousins, 1959)[6]. Twórczość reżyserska Brialy’ego rozpoczęła się od komediodramatu Églantine (1971), który przyniósł mu Srebrną Muszlę na festiwalu w San Sebastián. Za rolę obrońcy Villedieu w dramacie Bertranda Taverniera Sędzia i zabójca (Le juge et l’assassin, 1976) był nominowany do Cezara dla najlepszego aktora w roli drugoplanowej.
Zmarł 30 maja 2007 w swoim domu w Monthyon po długim czasie choroby nowotworowej w wieku 74 lat[7].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy
[edytuj | edytuj kod]- 1958: Windą na szafot jako gość motelu (niewymieniony w czołówce)
- 1958: Piękny Serge jako François Bayon
- 1958: Kochankowie jako mąż domu
- 1959: Kuzyni jako Paul Thomas
- 1959: Czterysta batów jako człowiek na ulicy
- 1961: Kobieta jest kobietą jako Émile Récamier
- 1962: Cleo od 5 do 7 jako pielęgniarz
- 1963: Szczęściarze jako młody człowiek w samochodzie
- 1963: Karambole jako Paul Martin
- 1964: Polowanie na mężczyznę jako Antoine Monteil
- 1965: Mandragora jako Ligurio
- 1968: Panna młoda w żałobie jako Corey
- 1976: Widmo wolności jako Pan Foucault
- 1976: Sędzia i zabójca jako obrońca Villedieu
- 1981: Jedni i drudzy jako dyrektor Lido
- 1982: Noc w Varennes jako Pan Jacob
- 1986: Kobieta i mężczyzna: 20 lat później jako widz „już 40 lat” (niewymieniony w czołówce)
- 1994: Potwór jako Pan Roccarotta
- 1994: Królowa Margot jako Coligny
- 1996: Zuchwały Beaumarchais jako Abbot
- 2001: Nieuczciwa konkurencja jako Nonno Mattia
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jean-Claude Brialy. AllMovie. [dostęp 2024-07-12].
- ↑ Régis Verstegen: Jean-Claude Brialy (1933–2007). Find a Grave. [dostęp 2024-07-12]. (ang.).
- ↑ a b Jean-Claude Brialy biographie. AlloCiné. [dostęp 2022-07-12]. (fr.).
- ↑ Jean-Claude Brialy: Mon Algérie. Timée-Editions, 2006, s. 12. ISBN 978-2915586671.
- ↑ Bertrand Coudreau, Jean-Christophe Couderc, Pascale Pineau-Deciron: Les grands destins du Prytanée. Lulu, 2016, s. 229. ISBN 978-1326676803.
- ↑ Jean-Claude Brialy. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-07-12]. (ang.).
- ↑ Ronald Bergan: Obituary: Jean-Claude Brialy. „The Guardian”, 2007-06-01. [dostęp 2022-07-12]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jacques Brachet, Jacqueline Franjou: Jean-Claude Brialy, Ramatuelle, une histoire d’amour. D. Carpentier, 2008, s. 96. ISBN 978-2-84167-578-4.
- Bordet Pascale, Guillaume Evin: L’Ami Brialy, le prince des dandys. Hugo Image, 2022. ISBN 978-2-7556-6229-0.
- Grażyna Stryszewska. Jean-Claude Brialy: – „Czuję się uprzywilejowany”. „Film”. nr 23 (2031) (XLIII), s. 14–15, 1988-06-05. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jean-Claude Brialy (1933–2007) w bazie IMDb (ang.)
- Jean-Claude Brialy w bazie Filmweb
- Jean-Claude Brialy w bazie Notable Names Database (ang.)
- Jean-Claude Brialy w bazie Discogs.com (ang.)