Joseph Leopold Eybler – Wikipedia, wolna encyklopedia

Joseph Leopold Eybler
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 lutego 1765
Schwechat

Data i miejsce śmierci

24 lipca 1846
Wiedeń

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pianista
kompozytor

Joseph Leopold Edler von Eybler (ur. 8 lutego 1765 w Schwechat k. Wiednia, zm. 24 lipca 1846 w Wiedniu) – austriacki kompozytor.

Życie

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze lekcje muzyki pobierał u swego ojca, dyrygenta chóru oraz nauczyciela w Schwechat. Po otrzymaniu podstawowego wykształcenia muzycznego zaczął studiować prawo. Po pożarze, w którym jego rodzina straciła majątek został zmuszony do porzucenia studiów i rozpoczął życie muzyka[1]. W latach 1776–1779 studiował kompozycję u J.G. Albrechtsbergera. Po kilku trudnych latach pomógł mu Joseph Haydn, który polecił trzy jego sonaty fortepianowe wydawcy Artaria. Eybler był również zaprzyjaźniony z Wolfgangiem Amadeusem Mozartem, który zlecił mu by przygotowanie śpiewaków do pierwszego wykonania opery Così fan tutte.

Po śmierci W.A. Mozarta w 1791 roku jego żona Konstancja przekazała mu rękopis Requiem. Eybler pracował przez jakiś czas nad utworem wykończając w „duchu Mozarta” partie orkiestrowe pięciu części utworu: Dies Irae, Tuba mirum, Rex tremende, Recordare, Confutatis[2]. Po jakimś czasie oddał wdowie niedokończoną partyturę, która przekazała ją F.X. Süssmayrowi[3].

W 1792 roku Eybler został dyrygentem chóru w Kościele Karmelitów w Wiedniu, a w 1794 objął takie samo stanowisko w bardziej znanym opactwie Schotten w Wiedniu, które piastował przez kolejnych 30 lat. Jednocześnie od 1801 roku był nauczycielem muzyki na dworze wiedeńskim (być może za wstawiennictwem J. Haydna lub jego patronki – cesarzowej Marii Teresy). W 1804 roku na zlecenie Marii Teresy Eybler skomponował Requeim c-moll. Prawdopodobnie sukces Requiem spowodował, że w 1804 roku Eybler został wicekapelmistrzem dworskim. W 1810 roku cesarz zamówił u Eyblera potężne oratorium Die vier letzten Dinge, do którego tekst napisał Joseph Sonnleithner[4]. Po przejściu na emeryturę A. Salierego w 1824 roku Eybler zastąpił go na stanowisku kapelmistrza.

Eybler był jednym z ośmiu muzyków, którzy 29 marca 1827 roku trzymali białą wstęgę przymocowaną do trumny na pogrzebie Ludwiga van Beethovena[5]. W 1833 roku podczas dyrygowania Requiem W.A. Mozarta doznał udaru, który uniemożliwił mu pełnienie obowiązków na dworze. Podczas ostatnich lat, które spędził z rodziną otrzymał wiele zaszczytów, a w 1835 został nobilitowany przez cesarza.

Eybler był bardzo uzdolnionym muzykiem, grał na fortepianie, organach, skrzypcach, altówce, barytonie i rogu.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Adam Czartkowski – Beethoven. Próba portretu duchowego. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 2010.
  • Guy Wagner – Brat Mozart. Wolnomularstwo w osiemnastowiecznym Wiedniu, Wydawnictwo Ureus, Gdynia, 2001.
  • Encyklopedia Muzyczna PWM, t. 3, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Angela Pachovsky – tekst do książeczki Joseph Eybler – Die vier letzten Dinge, CPO 777 024-2, 2 CD.
  2. Guy Wagner – Brat Mozart. Wolnomularstwo w osiemnastowiecznym Wiedniu, Wydawnictwo Ureus, Gdynia 2001, s.178-181.
  3. Opracowania Eyblera zostały całkowicie zignorowane przez F.X. Süssmayra; Guy Wagner – Brat Mozart. Wolnomularstwo w osiemnastowiecznym Wiedniu, Wydawnictwo Ureus, Gdynia 2001, s.181.
  4. Tekst oratorium był pierwotnie przeznaczony dla J. Haydna, The New Grove Dictionary of Music and Musician, Macmillan Publisher Limited, 1980, tom 4, s.337
  5. Razem z Eyblerem szli: Hummel, Seyfried i Kreutzer, z drugiej strony – Weigl, Gyrowetz, Gänsbacher i Würfel; Adam Czartkowski – Beethoven. Próba portretu duchowego. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 2010, s.251.