French
DeutschJuan José Nieto Gil – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 24 czerwca 1804 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 16 lipca 1866 |
| Prezydent Konfederacji Granady | |
| Okres | od 25 stycznia 1861 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Juan José Nieto Gil (ur. 24 czerwca 1804 w Sibarco, zm. 16 lipca 1866 w Cartagena de Indias) – kolumbijski polityk, pisarz i wojskowy, drugi prezydent Konfederacji Granady od 25 stycznia do 18 lipca 1861, zwolennik abolicjonizmu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodzony 24 czerwca 1804 r.[1] w Sibarco w stanie Atlántico, w rodzinie pochodzenia afrykańskiego[2] jako syn Tomása Nieto i Benicii Gil, związanych z fabryką knotów do świec. Początkowo mieszkał z rodziną w Baranoa, ale w 1811 r. przeniósł się wraz z nimi do Cartagena de Indias[3]. Do 14. roku życia był niepiśmienny, czytać nauczył się samodzielnie[1]. W młodości pracował jako sprzedawca w sklepie kanaryjskiego kupca José Palacio y Ponce de León, na którego właścicielu zrobił tak dobre wrażenie swoim intelektem, że otrzymał dostęp do biblioteki pracodawcy[3], a w 1827 r.[1] ożenił się z jego córką Maríą Margaritą, co umożliwiło mu znaczny awans społeczny[3], a po śmierci teścia odziedziczył jego majątek[1]. Po śmierci żony w 1834 r. ożenił się ponownie, z Teresą Cavero y Leguina, córką zamożnego i wpływowego wojskowego Ignacio Cavero.
W 1839 r. został wybrany deputowanym do rady prowincji Cartageny. W 1840 r. brał udział w wojnie naczelników u boku gen. Francisco Carmony, za co więziono go w Tescua, a potem w Bocachica i Chagres. Po uwolnieniu wyjechał do Kingston na Jamajce i mieszkał tam pięć lat[4]. Wydał liczne powieści, z których najważniejszą uważano Ingermina o la hija de Calamar (1845 r.) – pierwszą kolumbijską powieść. Po powrocie do Kolumbii w 1847 r. napisał sztukę teatralną El hijo de sí propio[1].
W 1847 r. wrócił do kraju i zamieszkał w Cartagenie, a dwa lata później założył gazetę La Democracia. W okresie od 29 sierpnia do 16 września 1849 r. pełnił obowiązki gubernatora prowincji Cartagena, zastępując chorego Jose Marię Obando[4]. W 1850 r. został wybrany na dwuletnią kadencję posła, następnie od 22 lipca 1851 r. sprawował funkcję gubernatora i to na tym stanowisku podjął decyzję o wydaleniu biskupa Pedro Antonio Torre[3]. Po głosowaniu powszechnym 1 stycznia 1854 r. został wybrany na dwuletnią kadencję gubernatora[4]. 17 kwietnia 1854 r. wsparł pucz gen. José Maríi Melo[3]. W listopadzie kolejnego roku[4] wprowadził w życie konstytucję departamentu Bolívar[3].
W 1859 r. wypowiedział posłuszeństwo konserwatywnemu gubernatorowi Juanowi Antonio Calvo i przejął władzę w regionie, a rada prowincji proklamowała go generałem i prezydentem[4]. W czasie wojny domowej[2], 3 lipca 1860 r., w porozumieniu z gen. Tomásem Cipriano de Mosquerą, proklamował secesję departamentu Bolívar od Konfederacji Granady[3]. 21 listopada wyruszył do departamentu Magdalena, gdzie pokonał gen. Julio Arboledę[4]. Prezydentem Suwerennego Państwa Boliwariańskiego był do 1865 roku[3].
25 stycznia 1861 r. został proklamowany prezydentem Konfederacji Granady i był nim do 18 lipca[2], gdy przekazał władzę Mosquerze[4]. Nieto był prezydentem jako pierwsza osoba pochodzenia afrykańskiego w historii tego kraju[3]. Ponownie został wybrany prezydentem stanu na czteroletnią kadencję, którą rozpoczął 12 stycznia 1862 roku. W tym samym roku wprowadził kodeks cywilny, a w następnym doprowadził do przyjęcia kolejnej stanowej konstytucji[4].
W listopadzie 1863 r. wybuchła przeciw niemu w Cartagenie, Barranquilli, Momil, San Antero, Purisima i Usiacurí rewolta mosqueristy Antonio Gonzáleza Carazo, która jednak została stłumiona przez Manuela Cordobésa. Dwa dni przed nadzwyczajną sesją zgromadzenia stanowego Nieto podał się do dymisji[4].
Prowadził korespondencję z gen. Francisco de Paula Santanderem, z którym był zaprzyjaźniony[3].
Zmarł 16 lipca 1866 roku[1] w Cartagena de Indias[3]. Po śmierci jego afrykańskie pochodzenie ukrywano, m.in. jego portret odesłano do Paryża, by autor zmienił odcień skóry na jaśniejszy[2], jednak w galerii portretów byłych prezydentów został on umieszczony dopiero w 2018 roku[5].
Prace
[edytuj | edytuj kod]- Derechos y deberes del hombre en sociedad (1834 r.)[1]
- Geografía histórica, estadística y local de la Provincia de Cartagena (1839 r.)[2]
- Ingermina o la hija de Calamar[1]
- Los moriscos (powieść, 1845 r.)[1]
- El hijo de sí propio (sztuka teatralna, 1847 r.)
- Rosina o la Prisión del Castillo de Chagres (powieść, 1850 r.)[1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j José Luis Garcés González: En memoria de nuestro presidente negro. 2018-08-11. [dostęp 2018-09-19]. (hiszp.).
- ↑ a b c d e Taylor Lennox: Juan José Nieto Gil recognized as Colombia’s black president. 2018-08-14. [dostęp 2018-09-19]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Biografia Juan Jose Nieto. [dostęp 2018-09-19]. (hiszp.).
- ↑ a b c d e f g h i Juan José Nieto Gil – Enciclopedia | Banrepcultural [online], enciclopedia.banrepcultural.org [dostęp 2018-09-22] (pol.).
- ↑ Maciej Okraszewski: Czarna rzeczywistość czarnych Latynosów. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2018-09-18. [dostęp 2018-09-19]. (pol.).