Julius Roger – Wikipedia, wolna encyklopedia

Julius Roger

Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1819 Niederstotzingen
Data i miejsce śmierci	7 stycznia 1865 Rudy
Zawód, zajęcie	lekarz, entomolog, etnograf
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Julius Roger (ur. 28 lutego 1819 w Niederstotzingen koło Ulm, zm. 7 stycznia 1865 w Rudach) – niemiecki lekarz i przyrodnik, z zamiłowania etnolog, działacz społeczny^[1] .

Urodził się 28 lutego 1819 roku w Niederstotzingen koło Ulm w Niemczech^[2]. Studiował filozofię w Monachium i medycynę w Tybindze. W 1843 roku otrzymał dyplom lekarski i rozpoczął karierę zawodową. Na Górny Śląsk trafił w 1847 roku przyjmując posadę lekarza przybocznego księcia raciborskiego Wiktora I.^[3][4] Wkrótce dr Roger otrzymał tytuł Królewskiego Radcy Sanitarnego. Oprócz leczenia rodziny książęcej swoją pracę dzielił między trzy ośrodki: Pilchowice, Rudy Raciborskie i Rybnik. Zainicjował w Rybniku budowę nowego szpitala. Dzieła swojego nie dokończył ze względu na nagłą śmierć w 1865 roku. Szpital jednak powstał w latach 1868–1869 staraniem księcia raciborskiego i z pieniędzy społecznych. Ze względu na osobę wielkiego inicjatora budowy szpital otrzymał imię „Juliusza” („Juliuskrankenhaus”), Nazwa „św.” pojawiła się dopiero w okresie międzywojennym. Szpitalna kaplica jest pod wezwaniem św. Juliusza.

Oprócz leczenia doktor Roger miał również dwie pasje: był przyrodnikiem i zbieraczem pieśni ludowych. Od miejscowej ludności nauczył się języka polskiego i zebrał 546 pieśni, które wydał po polsku w 1863 roku pt. Pieśni Ludu Polskiego w Górnym Szląsku^[5] . W książce opracował pieśni śląskie, pod względem folklorystycznym porównując je z pieśniami występującymi w Polsce. Jedną ze zidentyfikowanych wsi, w których zbierał materiały do swojej pracy były Rudy w powiecie raciborskim^[6][7].

Utrzymywał kontakty z górnośląskimi literatami Józefem Lompą i Pawłem Stalmachem^[7].

• Roger J. „Pieśni ludu polskiego w Górnym Szląsku”, Wrocław, 1863, [wyd. fototypiczne] Opole 1976, 1991^[4]

• Juliusz Roger stał się bohaterem pierwszego odcinka programu z cyklu „Tajemniczy Śląsk” produkowanego i prowadzonego przez Pawła Poloka, a emitowanego w Telewizji Silesia.

• Patron Szkoły Podstawowej im. Juliusza Rogera w Sośnicowicach^[8]
• Obelisk w miejscu nagłej śmierci Rogera w lesie między Rachowicami a Kozłowem^[9]
• Chór im. Juliusza Rogera w Rudach - w 1956 r. decyzją Ministerstwa Kultury i Sztuki nadano rudzkiemu chórowi imię Juliusza Rogera^[10]
• W Rybniku w 1871 powstawał szpital jego imienia, Julius Krankenhaus (Szpital Juliusza). Obecnie znajduje się tam Edukatorium Juliusz, prezentujące na interaktywnych stanowiskach, w dawnych salach szpitalnych, zagadnienia z różnych specjalności medycznych (okulistyki, ortopedii, chirurgii itp.)^[11].

• Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschliesen. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.
• Juliusz Roger: Pieśni Ludu Polskiego na Górnym Śląsku. Wrocław: Juliusz Roger, 1863.
• Dorota Simonides: „Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny” t. II, hasło Juliusz Roger. Warszawa: PWN, 1984, s. 292. ISBN 83-01-01520-9.
• Piotr Świerc: Juliusz Roger i jego zbiór śląskich pieśni ludowych. Opole: PWN, 1963.
• F. Korniłowicz, „Juliusz Roger (1819-1865)”, Kwartalnik Opolski nr.4, 1977.

• Bogusława Kordas: Notka biograficzna z ilustracjami, obszerna bibliografia oraz prezentacja multimedilana o Juliuszu Rogerze. [dostęp 2019-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-13)]. (pol.).
• Dzieła Juliusa Rogera w bibliotece Polona