Kameleon krępy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kameleon krępy

Calumma parsonii[1]
(Cuvier, 1824)
Samiec w odmianie pomarańczowookiej
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	Iguania
Rodzina	kameleonowate
Rodzaj	Calumma
Gatunek	kameleon krępy
Synonimy
Chamaeleo parsonii Cuvier, 1824[2] Cameleonis rarissima Parsons, 1768[2]
Podgatunki[2]
C. p. cristifer (Methuen & Hewitt, 1913) C. p. parsonii (Cuvier, 1824)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
bliski zagrożenia
Zasięg występowania
Madagaskar
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Kameleon krępy^[4], kameleon Parsona^[5] (Calumma parsonii) – endemiczny gatunek gada z rodziny kameleonowatych (Chamaeleonidae). Występuje jedynie w izolowanych obszarach lasu pierwotnego na północy i wschodzie Madagaskaru. Nazwa gatunkowa honoruje Jamesa Parsonsa – brytyjskiego lekarza, który jako pierwszy opisał tę jaszczurkę^[2].

Wielkość: Kameleon krępy to jeden z największych (obok kameleona olbrzymiego) przedstawicieli rodziny kameleonowatych. Istnieją dwa podgatunki tego kameleona: większy – Calumma p. parsonii – osiąga długość do 68 cm i nie ma grzebienia na grzbiecie; natomiast mniejszy Calumma p. cristifer osiąga 47 cm i posiada niewielki grzebień.

Ubarwienie: Znanych jest kilka odmian ubarwienia samców z gatunku Calumma parsonii, ale nie ustalono, czy ma to związek z polimorfizmem tych zwierząt, czy też są one „przypisane” do konkretnego podgatunku. Ogólnie wyróżnia się następujące zróżnicowanie ze względu na ubarwienie:

• pomarańczowookie – samce są stosunkowo niewielkie, barwy zielonej lub turkusowej i z żółtawymi lub pomarańczowymi powiekami;
• żółtouste – są nieco większe, tej samej barwy co pomarańczowookie, ale z żółtawym pyszczkiem;
• żółte olbrzymy – są duże i barwy żółtawej, przy czym pod wpływem stresu barwa staje się ciemniejsza;
• zielone olbrzymy – są także duże, ale barwy całkowicie zielonej;

Samice z kolei są mniejsze od każdego „wariantu” samca i najczęściej barwy zielonkawej, żółtawej lub brązowo-pomarańczowej.

Samce mają także w odróżnieniu od samic wyrostki nad oczami przypominające rogi.

Wszystkie gatunki z rodzaju Calumma wpisane są do II Załącznika konwencji CITES o ochronie gatunków zagrożonych, co oznacza, że handel nimi jest uregulowany prawem międzynarodowym, podlega ograniczeniom i wymaga zezwoleń^[6]. Kameleon krępy jest chroniony przez malgaskie prawo, a ponadto w 1995 roku wywóz tego gatunku z Madagaskaru został zawieszony^[3].

• Glaw, Frank; Vences, Miguel. A Field Guide to Amphibians and Reptiles of Madagascar, wydanie 2, Kolonia, 1994.

• Calumma parsonii, [w:] terrarium.com.pl [online]  (pol.).