French
DeutschKasper Lubomirski – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Szreniawa bez Krzyża | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 9 maja 1724 |
| Data i miejsce śmierci | 6 czerwca 1780 |
| Ojciec | |
| Matka | Elżbieta z Culler-Cumingów |
| Żona | Barbara Lubomirska |
| Dzieci | Józefa |
| Odznaczenia | |
  | |
Kasper Lubomirski herbu Drużyna, książę (ur. 9 maja 1724 w Połonnem[1], zm. 6 czerwca 1780 w Zwiahlu)[2] – generał lejtnant wojsk rosyjskich oraz poseł, syn Teodora (marszałka sejmu), kawaler Orderu Świętego Stanisława[3]. Posiadał majątki w Łańcucie, Ujazdowie i Połonnem. Pełnił urząd starosty chmielnickiego.
Był uczniem Collegium Nobilium. Uczestniczył w wojnie siedmioletniej w składzie wojsk rosyjskich. W 1758, jako generał lejtnant, dowodził korpusem w Prusach Wschodnich. Zasłużył się w bitwie pod Kunersdorfem w 1759 i został odznaczony rosyjskim Orderem Świętego Aleksandra Newskiego. W 1763 sprzedał Stanisławowi Poniatowskiemu posiadłość Ujazdów z zamkiem i łazienką w zwierzyńcu. W 1764 posłował z Wołynia na sejm koronacyjny, a w 1766 na sejm Czaplica z województwa kijowskiego.
Był członkiem konfederacji radomskiej w 1767[4]. W załączniku do depeszy z 2 października 1767 roku do prezydenta Kolegium Spraw Zagranicznych Imperium Rosyjskiego Nikity Panina, poseł rosyjski Nikołaj Repnin określił go jako posła właściwego dla realizacji rosyjskich planów na sejmie 1767 roku[5]. W tymże roku, jako poseł na sejm repninowski z ziemi czerskiej, wszedł w skład delegacji wyłonionej pod naciskiem posła rosyjskiego Nikołaja Repnina, powołanej w celu określenia ustroju Rzeczypospolitej[6].
Na tydzień przed zawiązaniem konfederacji barskiej donosił Repninowi o przygotowaniach w Barze. W 1769 pojmany przez konfederatów barskich na zamku rzeszowskim, zmuszony został do zapłacenia okupu[3]. Na czele oddziału wojsk rosyjskich uczestniczył w walkach z konfederatami barskimi, gdzie zasłynął z bezwzględności i okrucieństwa[7].
W 1777 został członkiem polskiej loży wolnomularskiej (Parfait Silence)[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Kasper Lubomirski poślubił Barbarę Lubomirską, córkę Jerzego Ignacego Lubomirskiego. Mieli dwie córki, Józefę i Mariannę.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Ludwik Hass: Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 529.
- ↑ Władysław Serczyk, Helena Wereszycka: Kasper Lubomirski, w: Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 28 i 29.
- ↑ a b Władysław Serczyk, Helena Wereszycka: Kasper Lubomirski, w: Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 29.
- ↑ S. Korwin [Kossakowski], Trzeci maj i Targowica, Kraków 1890, s. 226.
- ↑ Носов Б. В. Установление российского господства в Речи Посполитой. 1756–1768 гг. Moskwa, 2004, s. 667.
- ↑ Aleksander Kraushar: Książę Repnin i Polska, Warszawa 1900 t. II , s. 318.
- ↑ Henryk Kosk: Generalicja polska, t. I, Pruszków 1998, s. 292.