Kazimierz Kazimierczak – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kazimierz Kazimierczak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1880
Łódź

Data i miejsce śmierci

2 lipca 1946
Rio de Janeiro

Zawód, zajęcie

inżynier

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Kazimierz Kazimierczak (ur. 31 stycznia 1880 w Łodzi, zm. 2 lipca 1946 w Rio de Janeiro) – polski inżynier, organizator polskiej produkcji lotniczej w okresie międzywojennym.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Walentego, maszynisty kotłów parowych w maszynowni zakładów Karola Wilhelma Scheiblera w Łodzi i Franciszki z Mądrych. Uczył się w szkole przyfabrycznej Zakładów Karola Scheiblera w Łodzi na Księżym Młynie, a po jej ukończeniu zaczął pracować w tych zakładach. Kontynuował naukę w szkole niedzielnej i wieczorowej. Podczas rewolucji 1905 r. był wraz z ojcem i bratem aresztowany i więziony na Pawiaku. Zwolniony za kaucją wyjechał z zaboru rosyjskiego do Francji. W Paryżu rozpoczął pracę jako mechanik. Dokształcał się i pogłębiał wiedzę, a dzięki swoim zdolnościom zajmował coraz bardziej odpowiedzialne stanowiska. Pracując, uzyskał dyplom inżyniera na politechnice w Grenoble[1].

Podczas I wojny światowej w 1914 zgłosił się ochotniczo do armii francuskiej. Zaciągnął się do Legii Cudzoziemskiej i jako jeden z Rueilczyków został wcielony do 3 Pułku Cudzoziemskiego[2] - brał udział w walkach na froncie w okolicy Reims. Został ciężko ranny ale wyleczono go. Został odznaczony Orderem Legii Honorowej.

W marcu 1920 r. powrócił do Polski i wkrótce mianowano go kierownikiem organizacji produkcji w fabryce samolotów Zakłady Mechaniczne E. Plage i T. Laśkiewicz w Lublinie, których współwłaścicielem był także łodzianin Kazimierz Arkuszewski. Współpraca nie układała się dobrze - dyrekcja nie akceptowała jego ulepszeń organizacyjnych w zakresie produkcji, więc w 1922 r. wrócił do Francji[3].

Pracował w fabrykach samochodowych, najpierw w zakładach Renault, a potem w latach 1925–1934 w zakładach Citroena, gdzie był dyrektorem technicznym. W 1934 r. znów wrócił do kraju i została mu powierzona funkcja dyrektora naczelnego Państwowych Zakładów Lotniczych (PZL). Jego wieloletnia praktyka w nowoczesnych fabrykach predestynowała go do kierowania nowo wybudowaną Wytwórnią Płatowców Nr 1 na Okęciu-Paluchu w Warszawie[4]. W wytwórni tej uruchomiono seryjną produkcję samolotów myśliwskich PZL P.11c, rozpoznawczo-bombowych PZL.23 Karaś i bombowych PZL.37 Łoś a także rozpoznawczo-bombowych samolotów PZL.46 Sum. Nowoczesne metody produkcji budowanych tam samolotów metalowych, wzbudzały przed wojną duże zainteresowanie specjalistów zagranicznych, m.in. wzorowali się na nich specjaliści brytyjskiego przemysłu lotniczego i projektanci wytwórni samolotów DAR zbudowanej w Bułgarii w Łoweczu. Po skupieniu pod jednym kierownictwem Państwowych Zakładów Lotniczych wytwórni płatowców w Lublinie (LWS) i w Białej Podlaskiej (PWS) oraz po wybudowaniu wytwórni w Mielcu pełnił funkcję dyrektora naczelnego wszystkich zakładów płatowcowych PZL[5].

W latach 1934–1939 był także doradcą technicznym w warszawskich zakładach „Lilpop, Rau i Loewenstein” budujących m.in. wagony tramwajowe.

Po wybuchu wojny na początku września 1939 r. kierował ewakuacją kadry technicznej Państwowych Zakładów Lotniczych do granicy z Rumunią. Przez trzy lata przebywał w ZSRR. Od 1940 był osadzony w obozie jenieckim NKWD w Griazowcu[6][7]. W 1941 pracował w Buzułuku, potem w Taszkencie, a w 1942 r. udał się do Samarkandy, gdzie włączył się do ewakuacji polskiej ludności cywilnej wraz z oddziałami wojskowymi gen. Władysława Andersa. We wrześniu 1942 r. drogą przez Iran wyjechał do Afryki, do Kenii, gdzie przez 2 lata jako delegat Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej organizował w Afryce Wschodniej (Kenia, Tanganika, Uganda, Rodezja i Kongo) opiekę dla około 20 000 polskich uchodźców. W końcu 1944 r. wyjechał do Anglii. Po wojnie emigrował do Brazylii, gdzie w Rio de Janeiro uruchomił fabrykę rowerów oraz okien i drzwi metalowych. Zmarł nagle na serce, został pochowany na cmentarzu São João Batista[1].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Skrzydlata Polska i 22'1970 ↓, s. 7.
  2. Gabriel Garçon: BAJOŃCZYCY - LES BAYONNAIS Volontaires Polonais dans la Légion Etrangère 1914-1915. Bouvignies: Nord Avril, 2917, s. 48-49. ISBN 978-2-36790-083-4.
  3. Majewski 2006 ↓, s. 27.
  4. Majewski 2006 ↓, s. 135, 214.
  5. Majewski 2009 ↓, s. 261.
  6. Jerzy Turski: Lista jeńców z obozu w Griazowcu. W: Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 70. ISBN 83-85015-66-3.
  7. Lista jeńców Kampanii Wrześniowej 1939, umieszczonych w obozie w Griazowcu. raportnowaka.pl. s. 14. [dostęp 2015-11-20].
  8. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu przemysłu wojennego”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]